Τρόμαξε η Ελλάδα να ξεφύγει απ’ τη μέγγενη των μνημονίων και πάνω που άρχισε να πιστεύει ότι έρχονται μέρες καλύτερες, μας προέκυψε μια νέα οικονομική κρίση, που οφείλεται, κατά βάση, στις συνέπειες του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και, εν μέρει, στα ακριβά εξοπλιστικά προγράμματα για την αντιμετώπιση του αναθεωρητισμού της Τουρκίας σε βάρος της χώρας μας. Έτσι, για μία ακόμα φορά, καλούνται οι Έλληνες να σφίξουν το ζωνάρι τους και τα νοικοκυριά των αδυνάτων, κυρίως, να βρουν λύσεις, προκειμένου ν’ αντιμετωπίσουν τη νέα οικονομική δυσπραγία λόγω των απανωτών αυξήσεων σε βασικά αγαθά και όχι μόνο, που τροφοδοτούν τον πληθωρισμό.
Βεβαίως, την κύρια ευθύνη για την ανακούφιση, όσων δυσκολεύονται να τα φέρουν βόλτα όντας αναξιοπαθούντες και άνεργοι, την έχει η Κυβέρνηση, η οποία και θα κριθεί και γι’ αυτό στις προσεχείς εκλογές, που βρίσκονται, ήδη, προ των πυλών. Ανεξάρτητα, όμως, απ’ τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες πρέπει, παράλληλα, και οι πολίτες όχι μόνο να διεκδικούν, αγωνιστικά, την επίλυση των προβλημάτων τους, αλλά και να κάνουν, όσοι έχουν αδύνατο πορτοφόλι, ό, τι περνά απ’ το χέρι τους, προκειμένου να συμβάλλουν στην όλη προσπάθεια. Δεν είναι, μάλιστα, λίγοι οι Έλληνες, που το έκαναν και το κάνουν με τον τρόπο τους. Γι’ αυτό θα επιχειρήσω, παρακάτω, να συνοψίσω τις δράσεις ορισμένων για την αντιμετώπιση των δυσκολιών, που βιώνουν.
Πρώτα πρώτα, εφαρμόζουν τα μέτρα, που προτείνονται για την εξοικονόμηση ενέργειας και όχι μόνο δε σνομπάρουν για λόγους πρεστίζ, αλλά επισκέπτονται, τακτικά, τη λαϊκή αγορά της συνοικίας τους ή και άλλων συνοικιών, όταν διαθέτουν αυτοκίνητο. Και αυτό, γιατί οι τιμές τους συγκρινόμενες μ’ αυτές των σούπερ μάρκετ ή των μανάβικων της γειτονιάς είναι πολύ πιο προσιτές στα χαμηλά ή μικρομεσαία βαλάντια. Κάνουν, επίσης, έρευνα αγοράς και συγκρίσεις στις τιμές των προϊόντων, εκμεταλλευόμενοι τις προσφορές και τις εκπτώσεις, αλλά και το καλάθι της νοικοκυράς, τελευταία, και κάθε άλλο ανακουφιστικό μέτρο, που συμβάλλει στην εξοικονόμηση χρημάτων.
Πέραν τούτων, αν διαθέτουν ένα κομμάτι γης και νερό για πότισμα, καλλιεργούν τον δικό τους λαχανόκηπο και εξασφαλίζουν, κατ’ αυτόν τον τρόπο, ποικιλία προϊόντων, που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτε απ’ αυτά, που προσφέρονται για πούλημα, ούτε ως προς την ποιότητα, ούτε ως προς την τιμή. Και μια που τα νοικοκυριά διαθέτουν, πλέον, ψυγεία και καταψύκτες, είναι αρκετοί αυτοί, που αποθηκεύουν τα περισσεύματα, με αποτέλεσμα να κάνουν οικονομία και να μην πάει τίποτε χαμένο.
Κάτι ανάλογο κάνουν πολλά νοικοκυριά και με τα περισσεύματα της τραπέζης ξαναζεσταίνοντάς τα και τρώγοντάς τα τις επόμενες μέρες, αλλά και φροντίζοντας, παράλληλα, να μαγειρεύουν τόσες ποσότητες, ώστε να μην αναγκάζονται να πετούν φαγητά στους κάδους απορριμμάτων, την ώρα, μάλιστα, που κάποιοι πεθαίνουν απ’ την πείνα. Κάποιοι άλλοι, επίσης, στην προσπάθειά τους να εξοικονομήσουν χρήματα, περιορίζουν τα ταξίδια αναψυχής και τις εξόδους για φαγητό και διασκέδαση και προτιμούν το σπιτικό φαγητό, που κοστίζει λιγότερο και είναι πιο υγιεινό απ’ το αγορασμένο πακέτο.
Επίσης, δεν είναι λίγοι, πλέον, όσοι σταμάτησαν να επισκέπτονται, συχνά πυκνά, τα εμπορικά καταστήματα και να ανανεώνουν, συνεχώς, την γκαρνταρόμπα τους. Όλοι αυτοί, βέβαια, δεν κυκλοφορούν ρακένδυτοι, αλλά σταμάτησαν, απλώς, να ρίχνουν με περισσή ευκολία καλοφόρετα ρούχα και παπούτσια στους ειδικούς κάδους και φορούν τα ίδια για περισσότερο καιρό, περιορίζοντας τις αγορές στα αναγκαία και πηγαίνοντας κόντρα στις διαφημίσεις και στους εντολοδόχους της μόδας, που μας κάνουν, πολλές φορές, να νιώθουμε φτωχοί, χωρίς να είμαστε.
Υπάρχουν, ακόμα, και κάποιοι άλλοι, οι οποίοι παρά τα όποια προβλήματα του Ε.Σ.Υ. το εμπιστεύονται και το εκμεταλλεύονται, ειδικά τώρα, που ο οικογενειακός γιατρός και η άυλη συνταγογράφηση είναι στη διάθεση των ασφαλισμένων. Γλιτώνουν, έτσι, αρκετά χρήματα, που πληρώνουν, όσοι προτιμούν τις ιδιωτικές δομές υγείας. Το ίδιο αποτέλεσμα πετυχαίνουν και αυτοί, που τα χέρια τους πιάνουν και δεν προσφεύγουν για ψιλοδουλειές στους ειδικούς επαγγελματίες, αρκετοί εκ των οποίων τους εκμεταλλεύονται ποικιλότροπα.
Παρότι, όμως, και αυτή η κρίση, όπως τόσες άλλες, θα περάσει, όλα αυτά και άλλα, αν τα κάναμε περισσότεροι Έλληνες και αν άρχοντες και αρχόμενοι φροντίζαμε να ζούμε, ει δυνατόν, χωρίς δανεικά ξοδεύοντας λιγότερα από αυτά, που παράγουμε, τότε, τα μελλοντικά προβλήματα των νοικοκυριών, αλλά και της χώρας, θα ήταν πολύ λιγότερα σε σχέση με τα σημερινά. Έχουμε, άλλωστε, πικρή εμπειρία και απ’ το «Τσοβόλα, δώστα όλα», και απ’ το «λεφτά υπάρχουν» και απ’ τις ανέξοδες υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα.