Από τον Χάρη Ανδρεόπουλο*
Προσέξτε “εικόνα” της αγοράς εργασίας στη σημερινή Ελλάδα, όπως καταγράφηκε την εβδομάδα που μας πέρασε από την ειδησεογραφία. Από τη μία ξεπέρασαν, λέει, τις 80.000 (!) οι υποβληθείσες αιτήσεις στις προκηρύξεις της Ειδικής Αγωγής εκ μέρους υποψηφίων εκπαιδευτικών που θα διεκδικήσουν μια θέση αναπληρωτή στα σχολεία Ειδικής Αγωγής και (Α/θμιας και Β/θμιας) Εκπαίδευσης την ερχομένη σχολική χρονιά. Οι υποψήφιοι αυτοί για να μπορέσουν να κατοχυρώσουν δικαίωμα διεκδίκησης θέσης στην Ειδική Αγωγή χρειάσθηκε πέραν του βασικού πτυχίου τους ν΄ αποκτήσουν μεταπτυχιακό στην «Ειδική Αγωγή», με τα Πανεπιστήμια – δημόσια και ιδιωτικά – της Κύπρου και της Βαλκανικής να έχουν κάνει τα τελευταία χρόνια «χρυσές δουλειές» στη συγκεκριμένη «μπίζνα» χορήγησης τίτλων μεταπτυχιακών σπουδών. Από την άλλη – για να συμπληρώσουμε την εικόνα –σε εκδήλωση που διοργάνωσε το Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας (ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ) διαπιστώθηκε ότι υπάρχουν ειδικότητες για τις οποίες υπάρχει τεράστια ζήτηση, αλλά ανύπαρκτη προσφορά, με αποτέλεσμα να αναζητούνται εξειδικευμένοι τεχνίτες εκ της αλλοδαπής. Ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων (ΥΠΑΙΘ) Γιώργος Βούτσινος, μιλώντας στην εν λόγω εκδήλωση, αναφέρθηκε σε παράδειγμα που αφορά στις Ναυπηγοεπισκευαστικές ζώνες σε Σύρο και Πέραμα όπου αναζητούν εξειδικευμένους τεχνίτες και μάλιστα με μεροκάματα που βρίσκονται σε «δυσθεώρητα ύψη» σε σχέση με αυτά που δίνουν οι εργοδότες, αλλά δεν βρίσκουν…
«Εχουμε στο Υπουργείο αιτήματα τα οποία προσπαθούμε να ικανοποιήσουμε για τη δημιουργία σχολών επιπέδου (level) «3» (ΕΠΑΣ) και «4» (ΕΠΑΛ) για ειδικότητες ελασματουργών, σωληνουργών, αμμοβολιστών, καραβομαραγκών και ηλεκτροσυγκολλητών για τις οποίες δεν υπάρχουν “χέρια” στην αγορά…», ανέφερε ο κ. Βούτσινος, επεξηγώντας και αποδίδοντας το γεγονός στην εμμονή της (ελληνικής) κοινωνίας να στρέφει τα παιδιά της στην Ανώτατη Εκπαίδευση, για λόγους δήθεν (κοινωνικής) καταξίωσης… Άνεργος, μεν, σου λέει, αλλά πτυχιούχος άνεργος…“Mορφωμένος” άνεργος…
Το πρόβλημα, βεβαίως στην Ελλάδα δεν είναι το να θέλει κάποιος να φοιτήσει και σπουδάσει αυτό που επιθυμεί, αυτό για το οποίο ενδεχομένως έχει μεράκι π.χ. Θεολογία, Φιλολογία, Μαθηματικά, Φυσική, Χημεία, κλπ. Το πρόβλημα εμφανίζεται όταν ενώ έχεις σπουδάσει κάτι που δεν έχει ζήτηση στην αγορά εργασίας, επιδιώκεις - έως απαιτείς -από το κράτος «μαζικές προσλήψεις» στην ειδικότητά σου ακόμη κι αν αυτή θεωρείται κορεσμένη (τουλάχιστον στον δημόσιο τομέα) εδώ και πολλά χρόνια. Γράφουμε παραπάνω για το ρεκόρ των 80.000 αιτήσεων που καταγράφηκε την περασμένη εβδομάδα για τις θέσεις αναπληρωτών εκπαιδευτικών σε σχολεία της Ειδικής Εκπαίδευσης. Φαντασθείτε τι έχει να γίνει όταν με το καλό ψηφισθεί ο σχετικός νόμος για τη διενέργεια διαγωνισμού μέσω του ΑΣΕΠ για τις προσλήψεις μονίμων εκπαιδευτικών στα σχολεία και εκδοθεί η σχετική προκήρυξη… Η …μισή Ελλάδα θα διεκδικήσει μία απ΄ τις λίγες πολυπόθητες θέσεις, γιατί η …μισή Ελλάδα έχει πτυχίο – κι ως γνωστόν όλα τα πτυχία στην Ελλάδα θεωρούνται (άπαντα!) ως «καθηγητικών σχολών»… Όλοι έχουν …κατακτήσει έναν «κλάδο διορισμού» στην Εκπαίδευση, ένα «ΠΕ» (τάδε… από ΠΕ Φιλολόγων και Θεολόγων, Μαθηματικών και Φυσικών, έως Ιχθυοκαλλιεργητών και Φυτικής, Ζωικής Παραγωγής,κλπ.).
Και οι πραγματικές ανάγκες της αγοράς σε επαγγέλματα με ζήτηση; O σχεδιασμός ενός οργανωμένου κράτους για την οικονομική και τεχνολογική του ανάπτυξη; Yπάρχει στη χώρα μας τέτοιος σχεδιασμός ο οποίος ειδικά στις ημέρες μας -ημέρες παγκοσμιοποιημένης οικονομίας- θα πρέπει να αποσκοπεί στη βελτίωση γνώσεων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας, την αποτελεσματικότερη προσαρμογή και ανταπόκρισή της στις διαρκώς μεταβαλλόμενες ανάγκες της κοινωνίας και της αγοράς εργασίας, λαμβανομένου υπόψη και του διεθνοποιημένου περιβάλλοντος της απασχόλησης; Οι πολίτες το έχουμε αυτό καταλάβει, το έχουμε αντιληφθεί; Aν λάβει κάποιος υπόψη του ότι οι εγγεγραμμένοι στους πίνακες των υποψήφιων αναπληρωτών/ωρομισθίων εκπαιδευτικών έχουν φθάσει στους 6.000 – 7.000 (αναμένοντες διορισμό) Θεολόγους, στους 15.000 – 16.000 (αναμένοντες, επίσης, διορισμό, κ.λπ.) Φιλολόγους, κ.λπ., κ.λπ., και τούτη τη στιγμή για να βρεις -στην ίδια χώρα- ψυκτικό το καλοκαίρι (όπως και καυστηρατζή τον χειμώνα) θα πρέπει να έχεις ή τύχη βουνό ή υπομονή ασκητή του Αγίου Όρους, ε, τότε η απάντηση, είναι σαφέστατα «όχι». Εν άλλοις λόγοις, συνεχίζουμε εν πολλοίς να ζούμε ως χώρα, στην «κοσμάρα» μας.
Λυπάμαι που το λέω αλλά ενώ οι εξελίξεις στον χώρο της οικονομίας διεθνώς είναι καταιγιστικές και παρότι το ΥΠΑΙΘ προωθεί πολιτικές στήριξης και αναβάθμισης της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, υπάρχουν στη χώρα μας άνθρωποι ακόμη και στον χώρο της Εκπαίδευσης που δεν έχουν συνειδητοποιήσει ότι το τέλος της Εκπαίδευσης, όπως την ξέραμε, δεν πλησιάζει, αλλά ήλθε!
Η Εκπαίδευση (σε νέα επιστημονικά πεδία) και η Κατάρτιση (με την παροχή υψηλού επιπέδου τεχνολογικής εξειδίκευσης μεσαίων στελεχών σε τεχνικά επαγγέλματα που αποτελούν τη «ραχοκοκαλιά» της νέας οικονομίας) στις άλλες χώρες της ανεπτυγμένης Δύσης κινούνται ήδη (για διδάσκοντες και διδασκομένους) σε ρυθμούς «5G» (Fifth Generation) παράγοντας αγαθά και προσφέροντας υπηρεσίες που με τη σειρά τους παράγουν ανάπτυξη, δηλαδή κέρδη και πλούτο για πολίτες και κράτη. Αυτός δεν πρέπει να είναι και ο δικός μας στόχος;
* Ο Χάρης Ανδρεόπουλος είναι καθηγητής Β’/βάθμιας (ΠΕ01), δρ. Εκκλησιαστικής Ιστορίας του Α.Π.Θ. (xaan@theo.auth.gr)
