αφορμή την παρουσίαση ιστορικών τεκμηρίων και την προβολή βίντεο που παραχωρήθηκε από το Υπουργείο Άμυνας της Γαλλίας, με στιγμιότυπα από την παρουσία της Γαλλικής Στρατιάς υπό τον στρατηγό Sarrail στη Λάρισα και τον Βόλο και την επίσκεψή του στα Μετέωρα, μπορεί κανείς κατ’ αρχάς να χαρεί τόσο για τη διάθεση για έρευνα τοπικών γεγονότων, τα οποία έχουν περιέλθει στον χώρο της λήθης όσο και για τη συμμετοχή πολυπληθούς ακροατηρίου. Δυστυχώς όμως οι εισηγήσεις κινήθηκαν σε τρεις άξονες: ο ένας στην απόκρυψη του γεγονότος ότι τα γαλλικά αποικιακά -κυριολεκτικά- στρατεύματα αποτελούμενα από Μαρακινούς, Σενεγαλέζους και Καμποτζιανούς (!) στρατιώτες προέβησαν σε σωρεία εγκληματικών και ανήθικων πράξεων, βιασμών, διώξεων, συλλήψεων, βασανισμών και δηώσεων περιουσιών εναντίον του άμαχου λαρισινού πληθυσμού - χαρακτηριστική περίπτωση ο δήμαρχος Μιχαήλ Σάπκας, ο οποίος κυνηγήθηκε απηνώς, βασανίστηκε και καταδικάσθηκε σε θάνατο (!) - αντιθέτως προσπάθησαν να τους εμφανίσουν ως περίπου απελευθερωτές της Λάρισας (!), ο δεύτερος στην υποβάθμιση της σημασίας του ιστορικού γεγονότος της «Μάχης της Σημαίας» μέσω της απαξίωσης των πρωταγωνιστών και των πράξεών τους και ο τρίτος στην υποβάθμιση της αξίας της συλλογικής μνήμης σε αντιπαράθεση με το ιστορικό γεγονός εξεταζόμενο από την ιστορική επιστήμη, με την πολιτικά ορθή χρήση του όρου «παρουσία» αντί του ορθού κατοχή. Η παρουσία των γαλλικών στρατευμάτων στη Θεσσαλία το 1917 -τους ταραγμένους καιρούς του καταστροφικού Εθνικού Διχασμού- δεν ήταν μια ειρηνική διέλευση, αλλά αποτέλεσε μια βάρβαρη, αιματηρή και παράνομη κατοχή. Ο συνταγματάρχης Αθ. Φράγκου δεν αρνήθηκε να υπακούσει στις διαταγές που έλαβε περί μη εμπλοκής. Αρνήθηκε μια θρασεία αποικιακού τύπου πρόκληση να παραδοθούν και η Σημαία του 1/38 Συντάγματος Ευζώνων και ο οπλισμός των αξιωματικών χωρίς να είμαστε εμπόλεμοι με τους Γάλλους. Ο Διοικητής των ξένων στρατευμάτων επεδίωκε να ταπεινώσει τον Έλληνα αξιωματικό, τον αντιμετώπιζε ως «δυνάμει ταραξία φύλαρχο» κάποιας αφρικανικής αποικίας, αυτό που ο ίδιος γνώριζε καλά ότι με όρους στρατιωτικής τιμής δεν ήταν δυνατό να γίνει αποδεκτό. Αντιστοιχία υπάρχει με τον επίσημο «σύμμαχο» Ουίνστον Τσώρτσιλ που στα τέλη του 1944 δήλωνε ότι: «Αν χρειαστεί θα αντιμετωπίσουμε την Ελλάδα ως αποικιακή χώρα». Η αναγνώριση της θυσίας των 72 Ευζώνων δεν ζυγίζεται μόνο με το αν έχει κολοσσιαίες συνέπειες ως προς την παραγωγή σημαντικών ιστορικών αποτελεσμάτων, υπό την έννοια αυτήν το Μανιάκι για παράδειγμα στερείται σημασίας ως προς τη ναυμαχία του Ναβαρίνου. Η αναγνώριση της θυσίας έχει να κάνει με το αυτονόητο: «Η Φρουρά πίπτει, αλλά δεν παραδίνεται». Τα ιστορικά γεγονότα πρέπει να παραδίνονται χωρίς πολιτικές σκοπιμότητες, αλλά με τον προσήκοντα σεβασμό στην αλήθεια, η οποία αναδεικνύει την πραγματική ταυτότητα της πόλης. Η ταυτότητα μιας πόλης είναι κάτι περισσότερο από ένα οικιστικό συγκρότημα και μια μάζωξη πληθυσμού. Η ιστορική μνήμη αποτελεί όχι μόνο «αναπαράσταση του παρελθόντος», αλλά και «οργανική-λειτουργική γνώση». Η σημαία του 1/38 Συντάγματος Ευζώνων που άρπαξαν οι γαλλικές δυνάμεις, έχει χαρακτηριστεί από τους ίδιους ως «ακατανόητο τρόπαιο», κοσμεί σήμερα την αίθουσα τελετών του Μουσείου τεθωρακισμένων στην πόλη Valence, συμβόλιζε και συμβολίζει το «ανήκειν» στην ίδια εθνική κοινότητα. Είναι επιβεβλημένη η άμεση επιστροφή της στην Ελλάδα. Η ανάγκη διαφυλάξεως της εθνικής μνήμης είναι απαραίτητη όχι ως παρελθόν, αλλά ως προϋπόθεση της δικής μας εθνικής αντιστάσεως έναντι του καθεστωτικού αφελληνισμού, μάρτυρες του οποίου γινόμαστε καθημερινά με τις προσπάθειες οργανωμένων μειοψηφιών, οι οποίες δρουν με στόχο ότι συγκροτεί την κοινή συλλογική ταυτότητα και προέλευση, κυρίως όμως στοχεύει στην αποτροπή διαμόρφωσης εθνικής συνέχειας.
Κώστας Βαϊούλης, καθηγητής-ιστορικός ερευνητής,
επικεφαλής Δημοτικής Παράταξης «Λαρισαίων Κοινόν»
