Οι θεσμοί του κράτους και η εμπιστοσύνη των πολιτών

Από τον Θανάση Μπρισίμη, σμήναρχο ε.α.

Μόνο ως άκρως ανησυχητικά μπορούν να χαρακτηρισθούν τα ευρήματα έρευνας που διεξήχθη και αφορούσε στην εμπιστοσύνη των πολιτών σε κύριους θεσμούς του Ελληνικού κράτους. Μία έρευνα που κατέδειξε θετικό πρόσημο να έχει μόνο ο στρατός και οριακά θετικό το Εθνικό Σύστημα Υγείας, ενώ όλοι οι υπόλοιποι θεσμοί να παρουσιάζουν έλλειμμα εμπιστοσύνης με μπροστάρηδες τις ΜΚΟ, τα ΜΜΕ, τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, τα πολιτικά κόμματα, τα social media και τις δημόσιες υπηρεσίες, χωρίς να εξαιρούνται το κοινοβούλιο, η Εκκλησία, η δικαιοσύνη, το σύστημα εκπαίδευσης. Πολλές βεβαίως είναι οι έρευνες και για πολλά ασφαλώς ζητήματα που κατά καιρούς λαμβάνουν χώρα, όμως η εν λόγω έρευνα είναι καίριας σημασίας και σπουδαιότητας, καθότι αφορά στην εμπιστοσύνη των πολιτών στην οργάνωση, λειτουργία και απόδοση του κράτους στο σύνολό του.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι εμπιστοσύνη σημαίνει το να πιστεύεις πως κάποιος έχει ορισμένες ικανότητες, ιδιότητες ή αρετές και να μπορείς να στηριχτείς πάνω του, η απουσία της στους θεσμούς σηματοδοτεί μία πορεία προς την αποσάθρωση της χώρας.
Η έλλειψη εμπιστοσύνης στα ΜΜΕ σημαίνει παραδοχή του πολίτη πως οι πληροφορίες που του παρέχονται από αυτά δεν είναι έγκυρες και αντικειμενικές, αλλά κατευθυνόμενες και με σκοπό την εξυπηρέτηση ιδιοτελών και ύποπτων συμφερόντων. Ιδίως σε ό,τι αφορά τα ηλεκτρονικά μέσα Ενημέρωσης, εύκολα διακρίνει κανείς τα συμφέροντα που αυτά εξυπηρετούν. Με δεδομένο όμως πως σωστός πολίτης είναι ο σωστά ενημερωμένος πολίτης, η στρεβλή, υποκειμενική και κατευθυνόμενη ενημέρωση των ΜΜΕ συμβάλλει στη δημιουργία απληροφόρητων ή ακόμα χειρότερα στη δημιουργία παραπληροφορημένων πολιτών.
Η έλλειψη εμπιστοσύνης στα πολιτικά κόμματα, την Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο, καταδεικνύει με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο πως οι πολίτες δεν είναι ικανοποιημένοι και από τη λειτουργία της δημοκρατίας στο σύνολό της. Με επαγγελματίες κυρίως πολιτικούς να στελεχώνουν τα πολιτικά κόμματα και ένα Κοινοβούλιο στο οποίο αντί της ελεύθερης βούλησης των βουλευτών στην ψήφιση των νομοθετημάτων να κυριαρχεί η κομματική πειθαρχία, φυσικό είναι πολλές φορές να ψηφίζονται νόμοι αντιλαϊκοί, φωτογραφικοί για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων, ακόμη δε και αντισυνταγματικοί. Αποτέλεσμα αυτών είναι συχνά-πυκνά να ακούγεται η ρήση πως «δεν είναι δημοκρατία αυτό που έχουμε».
Η λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών δεν πλαισιώνεται από την εμπιστοσύνη του πολίτη, καθότι πολλοί δημόσιοι λειτουργοί ενεργούν πολλάκις όχι ως υπηρέτες του λαού, αλλά ως δυνάστες του.
Σε ό,τι αφορά τον θεσμό της Εκκλησίας και της δικαιοσύνης, δύο θεσμοί εν πολλοίς ιεροί και πυλώνες του κοινωνικού και πολιτειακού συστήματος της πατρίδας μας, πρέπει να προβληματίσει τόσο την ιεραρχία όσο και τα όργανα απονομής της δικαιοσύνης η έλλειψη εμπιστοσύνης των πολιτών.
Η έλλειψη εμπιστοσύνης στο σύστημα εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων αναδεικνύεται από τις συνεχείς και απανωτές μεταρρυθμίσεις, στις οποίες προέβησαν όλα τα κόμματα που κυβέρνησαν αυτήν τη χώρα. Μεταρρυθμίσεις όμως που καμία τους δεν συμπεριέλαβε διδαχή των Νεοελλήνων και σε αρχές, αξίες και αρετές τόσο χρήσιμες, αλλά και τόσο απαραίτητες για να πάει ένας λαός μπροστά.
Έτσι η χώρα σαν καράβι χωρίς μπούσουλα πορεύεται μέσα στον χρόνο με κυβερνήσεις που αυτοσχεδιάζουν και πολίτες δυσαρεστημένους από την όλη λειτουργία του κράτους. Πολίτες χωρίς ρόλο και λόγο σε αποφάσεις που τους αφορούν άμεσα. Πολίτες που προσμένουν δομικές αλλαγές στους μηχανισμούς της εξουσίας, τηρώντας όμως στάση παθητική και μόνον.