ΓΙΑ ΤΗ ΡΩΣΙΑ II ΟΙ ΟΛΙΓΑΡΧΕΣ

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ

Το τι ακριβώς συνέβη με τον θάνατο σειράς Ρώσων δισεκατομμυριούχων λίγο πριν και μετά την εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία, αποτελεί αίνιγμα. Κατά τον πρώην αντιπρόεδρο της Gasprom, που βρίσκεται εκτός Ρωσίας, όλοι οι θάνατοι αποτελούν δολοφονίες.

Κατά τους Ρώσους πρόκειται είτε για αυτοκτονίες, είτε για εγκλήματα πάθους. Ο 64χρονος μεγιστάνας Μιχαήλ Γουόντορφ, που γεννήθηκε στην Ουκρανία βρέθηκε κρεμασμένος στην έπαυλή του στο Σάρεϊ του Λονδίνου. Κατά την αστυνομία ο θάνατος υπήρξε ανεξήγητος. Ο Γουόντορφ ήταν φίλος του Μπερεζόφσκι, που είχε βρεθεί απαγχονισμένος στο Ασκοτ του Μπέρκλεϊ το 2013. Ο Γουόντφορφ είχε τότε πει για τον φίλο του, πως είχε δολοφονηθεί. Ο τελευταίος χορός του θανάτου ξεκίνησε τέλη του περασμένου Ιανουαρίου, όταν το στέλεχος της «Gasprom Invest» Leo Shubman βρέθηκε κρεμασμένος στο σπίτι του στην Πετρούπολη. Λίγο μετά «απαγχονίστηκε» και ο αναπληρωτής διευθυντής της Gasprom Alexander Tyulakov. Στις 25.3 εντοπίστηκε νεκρός στο Νίζνι Νόβγκοροντ, χτυπημένος με μαχαίρι ο Βασίλι Μέλνικοφ ιδρυτής της ιατρικής εταιρείας Medstom. Μαζί του η σύζυγος και τα δύο του παιδιά. Στις 18.4. βρέθηκαν νεκροί στα περίχωρα της Μόσχας ο αντιπρόεδρος της Gazprombank Βλάντισλαβ Αβάγιεφ, η σύζυγος και η κόρη του. Κατά τα ρωσικά μέσα πρόκειται για έγκλημα πάθους, επειδή ο Αβάγιεφ συνειδητοποίησε, ότι η 47χρονη σύζυγός του εγκυμονούσε από άλλον άντρα. Υπήρξαν αναφορές, ότι ο Αβάγιεφ βασάνιζε τη γυναίκα του. Ρεπόρτερς της Δύσης μιλούν ωστόσο για σκηνοθεσία. Την επόμενη 19.4. βρέθηκε απαγχονισμένος -και μαχαιρωμένες η σύζυγος και η κόρη του- ο Σεργκέι Προτόσενκα, πρώην διευθυντής της Novatek. Η Νοvatek είναι εταιρεία παραγωγής φυσικού αερίου και ο Προτόσενκα θεωρείται εισηγητής της πληρωμής του εξαγόμενου φυσικού αερίου σε ρούβλια. Ο θάνατος συνέβη στον οικισμό Λιουρέτ Ντε Μαρ της Καταλονίας. Ο πρώην αντιπρόεδρος της Gazprombank Βολομπόνεφ, που παραιτήθηκε πριν λίγο καιρό για να πολεμήσει με τους Ουκρανούς λόγω καταγωγής, είπε πως ο Αβάγιεφ, που πέθανε στη Μόσχα, δολοφονήθηκε, επειδή ήταν διαχειριστής των χαρτοφυλακίων των Ρώσων VIP, του ίδιου του Πούτιν, και γνώριζε πολλά. Αν και πόσοι άλλοι θάνατοι ολιγαρχών έχουν συμβεί μέχρι τώρα, που γράφεται το άρθρο, δεν είναι γνωστό. Πώς όμως προέκυψε μετά το 1990 το φαινόμενο, που απασχόλησε το σημείωμα της περασμένης Τρίτης, να είναι σήμερα ο πλουσιότερος Ρώσος ολιγάρχης 250.000 φορές πλουσιότερος από τον φτωχότερο Ρώσο πολίτη; Τη 10ετία του ‘90 το Κράτος θέλησε να διανείμει στους Ρώσους περί τις τρεις χιλιάδες κομβικής σημασίας κρατικές επιχειρήσεις, δηλαδή τον πλούτο του δευτερογενή και τριτογενή τομέα της οικονομίας. Για κάθε επιχείρηση εκδόθηκαν χιλιάδες, δεκάδες χιλιάδες ή εκατοντάδες και εκατομμύρια κουπόνια μικρής ανά μονάδα ονομαστικής αξίας για κάθε επιχείρηση. Όσοι τότε διέθεταν αρκετά χρήματα, αγόραζαν κατά χιλιάδες ή δεκάδες χιλιάδες κουπόνια. Αυτοί που διέθεταν χρήματα ήταν στελέχη πρώην κρατικών επιχειρήσεων, κρατικών οντοτήτων, ανώτατης και περιφερειακής εξουσίας, καθώς και ο κρυφός υπόκοσμος της ΕΣΣΔ. Ολοι επαγγελματίες «κομμουνιστές» και οι πιo πολλοί διεφθαρμένοι. Οι απλοί πολίτες, είχαν μηδενικές ή ελάχιστες δυνατότητες απόκτησης κουπονιών και, καθώς ήταν φυσικό, τα πωλούσαν σε όσους διέθεταν ήδη τεράστια μεγέθη-αντί πινακίου φακής. Σε ελάχιστο διάστημα τα πλειοψηφικά πακέτα των μεγαλύτερων βιομηχανιών, εταιρειών υψηλής τεχνολογίας, παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου, εξορυκτικών κολοσσών, επιχειρήσεων κατασκευών δημοσίων έργων, μεταφορών, ηλεκτροφωτισμού, τηλεπικοινωνιών κ.ά. περιήλθαν στη σοβιετική νομενκλατούρα. Τις δημοκρατίες της ΕΣΣΔ έτυχε να τις γνωρίσω μεταξύ 1977 και 1989. Από το Λένιγκραντ μέχρι το Ιρκούτσκ και από το Κίεβο μέχρι το Αλμάτι, πρώην πρωτεύουσα του Καζακστάν. Γνώρισα -και δύo τρεις φορές βίωσα- το δικτατορικό άρωμα, την ανυπαρξία αγαθών, τις απέραντες ουρές για παράδειγμα ενός ανταλλακτικού της Lada, ή την αξία του ρουβλίου, που οι τουρίστες το αγόραζαν στη μαύρη αγορά στο 1/5 και 1/6 της επίσημης ισοτιμίας. Στα γκισέ των αεροδρομίων κανένας ξένος δεν αγόραζε ρούβλια. Στους νέους ιδιοκτήτες των επιχειρηματικών κολοσσών της νέας Ρωσίας προσφέρθηκαν «στο πιάτο» εξειδικευμένο προσωπικό, φτηνή ενέργεια, εξασφαλισμένη πελατεία και κατά βούληση τιμολόγηση. Και... εγεννήθη ολιγαρχία. Όταν έγινε Πρόεδρος ο Πούτιν το 2.000, «έλαβε μεν τον τίτλο του Προέδρου, όμως η πραγματική εξουσία ήταν στα χέρια ολιγαρχών, περιφερειακών κυβερνητών και οργανωμένων εγκληματικών ομάδων. Μόλις λοιπόν ανέλαβε, θεώρησε ως πρώτη προτεραιότητα, να αφαιρέσει την εξουσία από αυτούς τους ανθρώπους και να την ξαναδώσει στους νόμιμους κατόχους της στο Κρεμλίνο, ή καλύτερα να την πάρει στα δικά του χέρια». [1] Άρχισε με τη δίωξη του πρώτου μεγιστάνα Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, διευθύνοντα συμβούλου της Yukos. [2] και τον πλουσιότερο άνθρωπο στη Ρωσία μέχρι το 2003. Τον συνέλαβαν ξαφνικά τον Οκτώβριο αυτής της χρονιάς, επειδή υποστήριζε πολιτικό αντίπαλο του Ρώσου Προέδρου. Την επόμενη παρουσία Πούτιν και του έξαλλου Πρωθυπουργού Κασιάνωφ, που γνώριζε την αλήθεια, και Υπουργών της κυβέρνησης ο Εισαγγελέας διάβασε για 90 λεπτά το κατηγορητήριο κατά του Χοντορκόφσκι για φοροδιαφυγή και απάτη της Yukos -εταιρείας φυσικού αερίου του τελευταίου- ύψους 2,5 δισ. δολαρίων. Κανένας δεν μίλησε. Την επόμενη κατέρρευσε το χρηματιστήριο της Μόσχας. Στη συνέχεια κατασχέθηκε το 36% του μετοχικού πακέτου της εταιρείας. Αφού καταδικάστηκε ο Χοντορκόφσκι, οι ολιγάρχες ένας-ένας πήγαν στο Πούτιν και του είπαν: «Τι θα κάνω για να μη καταλήξω κι εγώ σε κλουβί; Η απάντηση ήταν 50-50». [3] Την άλλη Τρίτη ή συνέχεια της ρωσικής μυθιστορίας του 21ου αιώνα.
[1] William Brοwder. «Το κόκκινο σήμα» σελ. 221 [2] Ο Μιχαήλ Χοντορκόφσκι -διευθ. σύμβουλος της εταιρείας φυσικού αερίου Yukos- το 2003 ήταν ο πλουσιότερος Ρώσος ολιγάρχης με 15 δισ. $, 16ος στη Forbeslist. Ο Χ. προέρχεται από την Κομσομόλ και στην περίοδο της Γκλάσνοστ πήρε τον έλεγχο μερικών πετρελαιοπηγών της Σιβηρίας, που τις συνένωσε στον όμιλο Υukos, τον οποίο ο Πούτιν πτώχευσε παράνομα το 2005, όπως αποφάσισε το Δικαστήριο Ανθρ. Δ/των της Χάγης, που επιδίκασε στους μετόχους 50 δισ. δολάρια. Ο μεγιστάνας κατέληξε στη φυλακή μέχρι το 2013, όταν ο Πούτιν του έδωσε χάρη ύστερα από πίεση του Σρέντερ. Έκτοτε ζει στην Ελβετία. Με αποφάσεις Ευρωπ. Δικαστηρίων ο Χοντορκόφσκι ανέκτησε μέρος των περ. στοιχείων του στην Ιρλανδία και αλλού (δημοσ. Forbes Μαρτ. 22). Το μάθημα στους από κάτω δισ/χους ήταν ο οίκον. συμβιβασμός αλλά mafia με τον Πούτιν. (Browder o.α. σελ. 224). [3] Η ρωσική αριθμητική 50-50 απηχεί το δόγμα της διανομής ανά 50% των κερδών μεταξύ ολιγαρχών, που βρίσκονται ή επιχειρούν στη Ρωσία και του Κράτους, που αρχίζει και τελειώνει από το 2.000 στον ίδιο τον Πούτιν.