«ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΟΥ ΑΜΑΡΤΙΑ ΜΟΥ» V

Γράφει ο «Όμηρος»
([e-mail], fb:Ομηρος Ελευθερία)

Θεσμικές παρεκκλίσεις και ακλόνητες πεποιθήσεις προσώπων που έχουν εξουσία, οδήγησαν σε αδιέξοδο την υπόθεση των έργων στον άνω Αχελώο. Υπάρχουν πάντοτε δρόμοι που οδηγούν την προσωπική άποψη, όσο κι αν αντιστρατεύεται τον νόμο, την εθνική

αναγκαιότητα και την κοινή λογική, να περιβάλλεται νομικό ένδυμα. Η ερμηνεία και η εφαρμογή των νόμων αποτελούν το διαβολικό εκείνο μέσο, που μπορεί να κάνει το άσπρο μαύρο, όπως οι αμφίσημοι χρησμοί του δελφικού μαντείου. Εδώ εντάσσονται οι πολλές αποφάσεις του Συμβουλίου Επικρατείας για τον Αχελώο.
Ας δούμε σύντομα τη δικαστική πορεία των έργων που ξεκίνησαν το 1986 και σήμερα βρίσκονται εγκαταλειμμένα στο έλεος των καιρών και της λεηλασίας. Το 1994 το Ε’ τμήμα του ΣτΕ με τις 1769 και 1770 αποφάσεις του καθηλώνει το έργα της Μεσοχώρας και της Συκιάς αξιώνοντας αντί των δύο χωριστών, ενιαία μελέτη. Καθηλώνει λοιπόν τα έργα. Το 2014 η Ολομέλεια του ίδιου Δικαστηρίου αλλάζει γραμμή πλεύσης και με την υπ’ αριθ. 26 απόφασή της αξιώνει δύο χωριστές μελέτες, όπως είχαν από το ‘86 συνταχθεί με εντολή Δημοσίου και ΔΕΗ. Επανακαθηλώνει λοιπόν τα έργα. Το 2000 με την 3478 απόφασή της η Ολομέλεια εγκρίνει την εκτροπή προς Θεσσαλία 600 εκατ. κ.μ./ έτος, αλλά το 2005 με την 1688 απόφασή της η ίδια σταματά πάλι τα έργα και «αναπέμπει στη Διοίκηση να αποφανθεί, εάν εμμένει στην εκτέλεση του όλου έργου, ή όχι ενόψει του ν. 3199/2003 και των νέων δεδομένων για μεταφορά της οδηγίας 2.000/60/Ε.Κ». Η πρόσληψη αυτή μιας διαρκώς και για το μέλλον εφαρμοζόμενης νομοθετικής ρύθμισης για έργα του παρελθόντος είναι ακατανόητη. Σκεφτείτε. Σας χορηγείται νόμιμη άδεια ανέγερσης οικοδομής και αφού την ολοκληρώσετε, ή έστω κι αν την έχετε μισοτελειωμένη, αλλάζει η πολεοδομική νομοθεσία και μειώνει το ύψος των ορόφων, εκεί που χτίζετε. Είναι δυνατόν να πάψει να ισχύει η άδειά σας; Σας απαντώ. Ποτέ. Επειδή οι νόμοι ισχύουν από την ημέρα δημοσίευσης τους στο ΦΕΚ ή και αργότερα, όπως προβλέπει το τελευταίο άρθρο του νόμου, της απόφασης, του διατάγματος κ.λπ. Είναι εξαιρετικά σπάνιες οι περιπτώσεις αναδρομικής ισχύος, και πάντοτε καθορίζεται αυτό στον ίδιο τον νόμο. Ο νόμος 3199/9.12.2003 στον οποίο αναφέρεται η κ. Σακελλαροπούλου, που εισηγήθηκε την πιο πάνω απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, δεν έχει αναδρομική ισχύ (άρθρο 17), ώστε να δικαιολογείται εξαιτίας του η αναπομπή -με καθήλωση των έργων- της υπόθεσης στη Διοίκηση, για να αποφανθεί ακόμα μια φορά, αν εμμένει στα έργα του Αχελώου. Τα «νέα δεδομένα»της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60/ΕΟΚ που έγιναν εσωτερικό δίκαιο μετά τον ν. 3199/2003, είναι αδιανόητο να έχουν εφαρμογή σε έργο που αδειοδοτήθηκε το 1986. Είναι ακόμα εκτός νόμου, εθνικού οφέλους και Δημοσίου συμφέροντος να θεωρείται σχεδιαζόμενο ένα ημιτελές έργο, όπως το θεώρησε η Ολομέλεια του ΣτΕ, που εξέδωσε με την 3053/2009 απόφασή της, με την οποία έστειλε στο Δικαστήριο της Ένωσης τα γνωστά 14 ερωτήματα (σταματώντας πάλι τα έργα), προκειμένου εκείνο να αποφανθεί, άν είναι δυνατή η εκτροπή. Και δεν είναι κατανοητό το γεγονός, ότι ακόμα και αφού το ΔΕΕ τάχθηκε υπέρ της εκτροπής, η ίδια εισηγήτρια το αγνόησε, και τάχθηκε εναντίον της, όπως και η Ολομέλεια με την πλειοψηφική 26/20014 απόφασή της με στέρεη βούληση να μην προχωρήσει κανένα έργο στις περιοχές Μεσοχώρας και Συκιάς. Υπερβάλλω μήπως, ή τοποθετούμαι με τοξικό τρόπο απέναντι στο ανώτατο διοικητικό μας Δικαστήριο; Κάθε άλλο. Γνωρίζω τη θετική συμβολή του στον έλεγχο νομιμότητας των πράξεων της ελληνικής Διοίκησης πολλαπλώς άλλωστε αμαρτάνουσας. Γι’ αυτό και απορώ με την ασύγχρονη όσμωση πολλών ανωτάτων διοικητικών δικαστών σε περιβαλλοντικά ζητήματα, που έχουν πολύ δυσάρεστα αποτυπωθεί και στην υπόθεση των έργων του άνω Αχελώου. Είναι και δυσάρεστο να εκλαμβάνεται από μέγα μέρος του νομικού κόσμου και από το σύνολο των ειδικών επιστημόνων ως ένα είδος βεντέτας μεταξύ πολιτικής και δικαστικής εξουσίας η υπόθεση «Αχελώος». Δυστοπικό δε, αρκετοί να γράφουν για εμμονή του ΣτΕ στην κατεδάφιση εθνικής σημασίας και περιβαλλοντικού οφέλους εγχειρήματος στην οροσειρά της Πίνδου. Είναι έτσι ή όχι; Ας δούμε.
Η απόφαση 26/2014 της Ολομέλειας του ΣτΕ που απέκλεισε την εκτροπή άφησε ανοιχτό υποτίθεται το θέμα για το έργο της Μεσοχώρας. Αλλά μη γελιέστε. Έρχεται πάλι το 5ο τμήμα του Δικαστηρίου αυτού το 2020 και με την 2230/20 απόφασή του ακυρώνει ακόμα μία φορά τη μελέτη περιβ. όρων (Μ.Π.Ο.) για το αμιγώς υδροηλεκτρικό έργο της Μεσοχώρας! Γιατί; Διότι «επιγενομένως» (σ.σ. δηλαδή μετά τη σύνταξη και έγκριση της μελέτης αυτής) εγκρίθηκε σύμφωνα με την απόφαση αυτή το σχέδιο διαχείρισης υδάτων της Θεσσαλικής λεκάνης απορροής Φάμελλου, που δεν έλαβε υπόψη της η περιβ. μελέτη του έργου της Μεσοχώρας. Ποια σχέση έχει όμως το ΣΔΛΟΑΠ Θεσσαλίας -που αγνοεί την εκτροπή- με το έργο της Μεσοχώρας; Καμιά σχέση. Πώς να μην ψέξω λοιπόν και την απόφαση αυτή, που αναμιγνύει στο σκεπτικό της το άσχετο θέμα της εκτροπής στη Συκιά Καρδίτσας, για να καταλήξει στην ακύρωση της ΑΕΠΟ στη Μεσοχώρα Τρικάλων.
Και για να κλείσουμε το σημερινό άρθρο. Αποτελεί Συσίφειο μαρτύριο η ιστορία των έργων στα βουνά της Πίνδου. Αυτή όμως είναι η Ελλάδα, για να μην ξεχνιόμαστε…Διακόπτω τη συνέχεια της αρθρογραφίας για τον Αχελώο. Όταν σταματήσει η βαρβαρότητα στην Ουκρανία, θα είναι θεμιτό να συνεχίσω.