Ενας χαρούμενος άνθρωπος

Από τον Σωτήρη Απ. Παπαποστόλου, συνταξιούχο δασοπόνο

Σε ένα μικρό χωριό της Θεσσαλίας, ζούσε ο Φώτης. Όλοι στο χωριό αυτό ήταν φτωχοί, αλλά ο Φώτης ήταν ο πιο φτωχός απ’ όλους. Όπως λέμε, «δεν είχε στον ήλιο μοίρα». Ούτε ένα στρέμμα γης. Ένα μικρό σπιτάκι με ένα δωμάτιο και μία ξεχωριστή κουζινούλα, όλα κι όλα, ήταν η περιουσία του.
Στο χωριό αυτό, εγκαταστάθηκε μία οικογένεια προσφύγων, από εκείνους που εγκατέλειψαν τη Μικρασία, ξεριζωμένοι από τις πατρογονικές εστίες τους. Τις οίδε πώς βρέθηκε εκεί και όχι κάπου που είχαν εγκατασταθεί πολλές οικογένειες προσφύγων. Δύο κορίτσια είχε οικογένεια, που παντρεύτηκαν με παιδιά του χωριού. Το ένα ήταν ο Φώτης. Δεν έφτανε η φτώχεια του Φώτη, αράδιαζε και πολλά παιδιά. Πέντε τον αριθμό. Όπως ήταν φυσικό, υπήρχε μεγάλη φτώχεια στην οικογένεια. Το καταπληκτικό πάντως ήταν, ότι υπήρχε μεγάλη αγάπη μέσα στην οικογένεια και πηγαίο γέλιο που ακουγόταν σ’ όλη τη γειτονιά. Ειδικά το γέλιο του Φώτη ήταν δυνατό και χαρούμενο και σκορπούσε ευτυχία σε όλους. Όλοι στο χωριό απορούσαν πώς συμβαίνει αυτό, όταν υπάρχει τόση φτώχεια στην οικογένεια αυτή. Η εξήγηση ήταν, η μεγάλη αγάπη που έδενε τον Φώτη με την προσφυγοπούλα γυναίκα του. Η Βαγγελιώ, ήταν μία ευγενική ψυχή γεμάτη καλοσύνη και αγάπη για όλο τον κόσμο. Ποτέ δεν είπε κακιά κουβέντα για κανένα. Πάντοτε είχε ένα καλό λόγο για όλους. Έτσι, άλλωστε, ήταν όλοι οι πρόσφυγες, που ξεριζωμένοι, κατέληξαν στη μητέρα πατρίδα. Έφεραν μαζί τους ένα ανώτερο πολιτισμό, ευγένεια αισθημάτων και εργατικότητα και βοήθησαν τη χώρα μας να ανέβει σε υψηλότερο επίπεδο. Στην αρχή, μάλιστα, της εγκατάστασής τους, στην Ελλάδα, αντιμετώπισαν μεγάλη εχθρότητα από τους ντόπιους, αλλά με την εργατικότητα και την ευγένειά τους, κατάφεραν να αναδειχθούν.
Από την εποχή της Μικρασιατικής Καταστροφής, μαζί με τη διάψευση της Μεγάλης Ιδέας για την ανάκτηση των εδαφών της Ιωνίας και του Πόντου, η Ελλάδα έζησε τραγικά γεγονότα για μία τριακονταετία. Η κατάκλυση της χώρας με 1 1/2 εκατομμύριο εξαθλιωμένων προσφύγων που έπρεπε να βρουν χώρο να εγκατασταθούν και να ζήσουν. Τα πραξικοπήματα της 10/ετίας του 1920. Η χρεοκοπία του 1932. Η δικτατορία Μεταξά. Ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος. Η πείνα του 1941. Ο εμφύλιος. Όλα αυτά δοκίμασαν τις αντοχές του λαού, ο οποίος υπέφερε τα πάνδεινα. Μέσα σ’ όλα αυτά τα γεγονότα, η οικογένεια του Φώτη, έζησε σε ανείπωτη φτώχεια.
Πώς κατάφερε να επιβιώσει όλα αυτά τα χρόνια; Όπως «τα πετεινά του ουρανού» κατά τη ρήση του Χριστού. Κάποιες μικρές βοήθειες από αλτρουιστές συγχωριανούς. Δυό-τρεις οικόσιτες κατσίκες. Λίγες κότες. Ένας μικρός κήπος. Τα στάχυα από τα θερισμένα χωράφια. Ο θερισμός του Φώτη με το δρεπάνι σε χωράφια συγχωριανών. Πολύ δύσκολα, αλλά επιβίωσαν. Μέσα σε όλες αυτές τις στερήσεις, το γέλιο και η χαρά, ποτέ δεν έλειψαν από τα χείλη του Φώτη και της οικογένειας.
Όλο το χωριό, απορούσε, πώς είναι δυνατόν να είναι χαρούμενος με τόσες στερήσεις. Μερικοί δεν άντεχαν και τον ρωτούσαν. Η απάντηση του Φώτη ήταν πάντοτε στερεότυπη, με το χαμόγελο στα χείλη: Δόξα σοι ο Θεός, είμαστε πολύ καλά. Είμαστε υγιείς, αγαπημένοι και ευτυχισμένοι. Δεν μας λείπει τίποτε!…
Ένα βράδυ, κάποια παλιόπαιδα του χωριού, έβαλαν μπαρούτι σε ένα σιδερένιο σωλήνα κι από ένα ανοιχτό παράθυρο της κουζίνας, έβαλαν φωτιά στο μπαρούτι για να κάνουν πλάκα στην οικογένεια. Ο Φώτης, αλαφιασμένος πετάχτηκε επάνω φωνάζοντας στη γυναίκα του. Βαγγελιώ! τρέξε, κάηκε η κουλούρα! Νόμισε ότι κάηκε η κουλούρα που έψηνε η γυναίκα του στη γάστρα και αυτό θα ήταν μεγάλη απώλεια για την οικογένεια.
Στις μεγάλες γιορτές, δύο οικόσιτες κότες θυσιάζονταν για το γιορταστικό τραπέζι της οικογένειας. Αυτό, έφτανε και περίσσευε για να συμπληρώσει την ευτυχία όλων. Μάλιστα, τις Χριστουγεννιάτικες γιορτές, μερικοί αλτρουιστές συγχωριανοί έδιναν από ένα κομμάτι κρέας από τα γουρούνια που έτρεφαν για τα Χριστούγεννα και ένας γείτονας προμήθευε και το κρασί που παρήγαγε από το αμπέλι του. Τότε γινόταν μεγάλο γλέντι στο σπίτι.
Όταν ομαλοποιήθηκε η κατάσταση στη χώρα, μετά το 1950, ο Φώτης βρήκε δουλειά στην πλησιέστερη πόλη, σε ένα κεραμοποιείο – πλινθοποιείο. Υπήρχε μεγάλη ανοικοδόμηση πλέον κι αυτή η δουλειά απαιτούσε εργατικά χέρια. Εργαζόταν όλη την εβδομάδα, εκτός από τις Κυριακές που επέστρεφε στην οικογένεια, με όλα τα χρήματα που εξοικονομούσε. Η δουλειά αυτή ήταν πάρα πολύ κουραστική. Όλα βλέπεις, τότε γίνονταν χειρωνακτικά. Παρ’ όλα αυτά, ο Φώτης εξακολουθούσε να είναι ένας πολύ γελαστός και χαρούμενος άνθρωπος. Μερικοί από το χωριό, φτωχοί άνθρωποι κι αυτοί, προσπάθησαν να δουλέψουν στην ίδια δουλειά. Κανένας δεν άντεξε παραπάνω από 15 – 20 μέρες. Τα παράτησαν.
Ο Φώτης δούλεψε όλη τη δεκαετία του 1950 σ’ αυτή την πάρα πολύ κουραστική δουλειά. Τα παιδιά μεγάλωσαν και άρχισε το καθένα να παίρνει τον δρόμο του. Λίγο ακόμα και ο Φώτης υπολόγιζε να σταματήσει και να ξεκουραστεί. Όμως, η σκληρή δουλειά τον τσάκισε. Εκεί κατά το 1960 – 61, η κουρασμένη καρδιά του τον πρόδωσε. Έτσι, ξεκουράστηκε για πάντα.
Όλο το χωριό τον έκλαψε. Έκλαψε για τον καλοσυνάτο, τον γελαστό αυτό άνθρωπο, που πάλεψε με εντιμότητα για την οικογένειά του, χωρίς ποτέ να δώσει δικαίωμα σε κανέναν να τον κακολογήσει. Στο πρόσωπο του θανόντος, υπήρχε ζωγραφισμένο ένα χαμόγελο ευτυχίας…