80 χρόνια από την ίδρυση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ)

Από τον Κώστα Ριζούλη, ταμία του Παραρτήματος Λάρισας της ΠΕΑΕΑ –ΔΣΕ

Συμπληρώνονται σήμερα 27 Σεπτέμβρη, τα 80 χρόνια από την ίδρυση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ) θα ήθελα μέσα από το άρθρο να δώσω βασικές πλευρές αυτού του αγώνα. Η 6η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ, την 1η

Ιούλη 1941, έθεσε τα καθήκοντα του αγώνα, στις συγκεκριμένες συνθήκες, καλώντας την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα στην εθνικοαπελευθερωτική πάλη, η οποία είχε ήδη αρχίσει να οργανώνεται. Με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, τον Αύγουστο του 1941 είχε ιδρυθεί το Εργατικό Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο.
Στις 27 Σεπτέμβρη 1941, σε ένα σπίτι της Νεάπολης Εξαρχείων στην Αθήνα ιδρύθηκε το ΕΑΜ – Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο. Το ιδρυτικό υπέγραψαν την επομένη, το ΚΚΕ, το Σοσιαλιστικό Κόμμα, η Ενωση Λαϊκής Δημοκρατίας και το Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας. Στις γραμμές του ΕΑΜ συσπειρώθηκαν η πλειοψηφία της εργατικής τάξης, της φτωχής και μεσαίας αγροτιάς, των επαγγελματοβιοτεχνών, τα μεγάλα τμήματα της νεολαίας, καθώς και ένας σημαντικός αριθμός στρατιωτικών, όπως και κατώτερων κληρικών.
Μετά την ίδρυση του ΕΑΜ, τον Φλεβάρη του 1942 ιδρύθηκε ο ΕΛΑΣ, το ένοπλο τμήμα του ΕΑΜ. Στις 23 Φλεβάρη του 1943 ιδρύθηκε η ΕΠΟΝ, οι ναυτεργατικές οργανώσεις ΕΛΑΝ και ΟΕΝΟ. Δίπλα τους έδρασαν η Εθνική Αλληλεγγύη, η Επιμελητεία του Αντάρτη, τα Αετόπουλα, και η Οργάνωση για την προστασία του Λαϊκού Αγώνα (ΟΠΛΑ).
Έργο του ΕΑΜ ήταν η σωτηρία του λαού και η Απελευθέρωση. Το ΕΑΜ έσωσε τον λαό από την πείνα, με την οργάνωση λαϊκών κινητοποιήσεων και συσσιτίων, με το σταμάτημα του πλιάτσικου από τις κατοχικές δυνάμεις. Χάρη στη δράση του ΕΑΜ δεν στάλθηκε ούτε ένας εργάτης για να δουλέψει στα γερμανικά εργοστάσια. Δεν στάλθηκε ούτε ένας για να πολεμήσει κατά της Σοβιετικής Ένωσης.
Η αντίσταση και η απελευθέρωση από την τριπλή φασιστική κατοχή ήταν έργο του ΕΑΜ. Η αθάνατη εποποιία του αντιστασιακού αγώνα, μια από τις πιο λαμπρές σελίδες της νεότερης Ιστορίας γράφτηκαν με την προσφορά, με τις θυσίες των εργατικών λαϊκών δυνάμεων μέσα από τις γραμμές των ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΕΠΟΝ, ΕΛΑΝ, ΟΠΛΑ, με την πρωτοπόρα δράση και το αίμα των κομμουνιστών, με την καθοδήγηση του ΚΚΕ.
Τελείως αντίθετη ήταν η στάση του αστικού πολιτικού κόσμου. Ένα τμήμα του επέλεξε τον δρόμο της ανοιχτής συνεργασίας με τους κατακτητές. Ένα άλλο τμήμα κατέφυγε στο Κάιρο και άλλο στο Λονδίνο. Κάποιοι αστοί πολιτικοί κάθισαν σπίτι τους, ενώ ελάχιστες προσωπικότητες πήραν μέρος στην αντίσταση. Βεβαίως ολόκληρος ο αστικός πολιτικός κόσμος εναπόθετε τις ελπίδες του στην Αγγλία για να αντιμετωπίσει τον «κομμουνιστικό κίνδυνο».
Αποδείχτηκε ότι και στα χρόνια της Κατοχής υπήρξαν δύο αντίθετοι κόσμοι. Τους αστούς τους ενδιέφερε μόνο η διατήρηση της εξουσίας τους και μετά την απελευθέρωση. Τα συμφέροντα της εργατικής τάξης πριν, κατά τη διάρκεια του Β’ Π.Π. και μετά από τη λήξη του ήταν και είναι εκ διαμέτρου αντίθετα από τα συμφέροντα της αστικής τάξης.
Το ΕΑΜ καλούσε σε δράση για καλύτερες μέρες και όχι μόνο για την απελευθέρωση. Βεβαίως, η εργατική τάξη με τα φτωχά λαϊκά στρώματα δεν κατάφεραν να κατακτήσουν την εξουσία. Το ΚΚΕ παρά την τεράστια συνεισφορά του και τον πρωταγωνιστικό του ρόλο δεν μπόρεσε να διαμορφώσει τη στρατηγική που θα οδηγούσε προς την επαναστατική επίλυση του προβλήματος της πολιτικής εξουσίας.
Η πείρα εκείνης της περιόδου δείχνει ότι η εργατική τάξη πρέπει να είναι έτοιμη να χτίσει το δικό της μέτωπο με τα άλλα φτωχά λαϊκά στρώματα για να υπερασπιστεί την εδαφική ακεραιότητα και να βγει νικητής από τον πόλεμο.
Η αντιφασιστική πάλη σήμερα συνδέεται με την αντιιμπεριαλιστική αντιπολεμική πάλη, με τον αγώνα για την ικανοποίηση των σύγχρονων εργατικών, λαϊκών αναγκών κόντρα στον σάπιο καπιταλισμό. Τη σημερινή δυσβάσταχτη κατάσταση του λαού διαμορφώνει η κλιμάκωση της αντιλαϊκής, αντεργατικής, σαρωτικής επίθεσης από την κυβέρνηση που στηρίζεται και από τα άλλα αστικά κόμματα.
Οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί οξύνονται, με βασικό παράγοντα τη διαπάλη των ΗΠΑ με την Κίνα για την πρωτοκαθεδρία στο ιμπεριαλιστικό σύστημα αλλά και την αντιπαράθεση ΗΠΑ - Ρωσίας. Στους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς συμμετέχει ενεργά και η ΕΕ. Στα πλαίσια των γενικότερων ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών αυξάνεται η προκλητικότητα της Τουρκίας, ο ανταγωνισμός των αστικών τάξεων μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας.
Η αστική τάξη της Ελλάδας γίνεται επιθετική, με την Ελληνοαμερικάνικη Συμφωνία για τις Βάσεις, διεκδικεί τη λεγόμενη γεωστρατηγική αναβάθμιση, δίνοντας Βάσεις σε ΝΑΤΟ-ΗΠΑ, στρατηγείο στον ευρωστρατό, αποστολές στρατευμάτων έξω από τα σύνορα. Οι ΗΠΑ, με ευθύνη των κυβερνήσεων ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, χρησιμοποιούν τη χώρα μας ως ορμητήριο σε βάρος άλλων χωρών και στοχοποιούν το λαό μας.
Ο δρόμος της αντίστασης, της ανυπακοής, της μαζικής λαϊκής οργανωμένης πάλης, της αντικαπιταλιστικής αντιμονοπωλιακής πάλης, της αλληλεγγύης μεταξύ των εργατικών δυνάμεων και των λαών, η πάλη για την ανατροπή είναι ο μόνος ρεαλιστικός δρόμος για να δικαιωθούν οι αγώνες και οι θυσίες των παλιότερων γενιών, για να ανοίξει ο δρόμος και να εκπληρωθούν τα όνειρα και οι σύγχρονες ανάγκες του λαού και των νέων με την εργατική - λαϊκή νίκη και εξουσία.