Ο γενικός γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, Νίκος Ζαχαριάδης, γεννήθηκε στην Ανδριανούπολη στις 27 Απριλίου 1903. Η οικογένειά του είχε συνεχείς μετακινήσεις λόγω της εργασίας του πατέρα του, Παναγιώτη, ο οποίος ήταν πραγματογνώμονας καπνού μιας γαλλικής καπνοβιομηχανίας στην Τουρκία. Η εκπαίδευσή του στο σχολείο άρχισε από τα Σκόπια και το επτατάξιο δημοτικό το τελείωσε στη Νικομήδεια της Προποντίδας. Το γυμνάσιο όμως το τελείωσε στην Ανδριανούπολη. Το 1919 πήγε Κωνσταντινούπολη, εργάστηκε ως φορτοεκφορτωτής σε ρυμουλκά και γνωρίστηκε και οργανώθηκε σε Σοσιαλιστικούς Εργατικούς συνδέσμους. Το 1921 έμποροι συγγενείς του τον παίρνουν μαζί τους στη Ρωσία, όπου οργανώνεται στην Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών της Σοβιετικής Ένωσης.
Με τη ρωσική γλώσσα που έμαθε πολύ γρήγορα, το 1923 εγγράφεται στη νέα σχολή του «Κομμουνιστικού Πανεπιστημίου των Εργαζομένων της Ανατολής» και το 1924 επιστρέφει οικογενειακώς στην κατεστραμμένη και προδομένη από τους συμμάχους της Ελλάδα μετά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922.
Στην Αθήνα οργανώνεται στην Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδος (Ο.Κ.Ν.Ε.). Η παράνομη ανάμειξή του σε πολλές οργανώσεις της Ο.Κ.Ν.Ε. στις εργατουπόλεις της Θεσσαλονίκης, του Πειραιά και του Βόλου, τον έφερε σε αντίθεση με το δικτατορικό καθεστώς του Πάγκαλου και για αυτό φυλακίστηκε πέντε φορές. Και τις πέντε φορές δραπέτευσε.
Έτσι: «Η ηγεσία του κόμματος αποφασίζει να στείλει τον Ζαχαριάδη για μία περίοδο στην Ε.Σ.Σ.Δ. για να χαθούν τα ίχνη του και να αποφευχθεί η σύλληψή του, όπως επίσης να συνεχίσει τις θεωρητικές του σπουδές. Στη Σοβιετική Ένωση φοιτά στην ανώτερη κομματική σχολή της Μόσχας και επιστρέφει στην Ελλάδα το 1931» (βιβλ. 1, σελ. 8).
Από την 6η ολομέλεια του Κ.Κ.Ε. τον Ιανουάριο του 1934 ο Ζαχαριάδης εκλέγεται γραμματέας της Κ.Ε. του Κ.Κ.Ε. και στις εκλογές του 1936 βουλευτής του Παλλαϊκού Μετώπου. Με τη δικτατορία του Μεταξά στις 04.08.1936 ένα μεγάλο μέρος των ενεργών κομμουνιστών περίπου 2.000 συλλαμβάνονται, φυλακίζονται και άλλοι οδηγούνται εξορία στα ξερονήσια της Μακρονήσου, του Αϊ-Στράτη και Τρίκερι. Ο Ζαχαριάδης συλλαμβάνεται τον Σεπτέμβριο του 1936 και φυλακίζεται στις φυλακές της Κέρκυρας. Μετά την κήρυξη του πολέμου από τους Ιταλούς, στις 31 Οκτωβρίου 1940 αναφέρει στο μήνυμά του προς τον λαό: «Στον πόλεμο αυτόν, που τον διευθύνει η κυβέρνηση Μεταξά, όλοι μας πρέπει να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις, δίχως επιφύλαξη» (βιβλ. 1, σελ. 109).
Και είναι αλήθεια ότι με το μήνυμα αυτό του Ζαχαριάδη, ο ενωμένος λαός και στρατός νίκησαν κι εξουδετέρωσαν τους Ιταλούς εισβολείς και διέκοψαν τα ανούσια σχέδια του φασισμού των ναζί για την κατάκτηση της Ευρώπης.
Η κατοχική κυβέρνηση Τσολάκογλου συνέλαβε τον Ζαχαριάδη και τον παρέδωσε στην Γκεστάπο, Στις 20.05.1941 τον μετέφεραν αεροπορικώς στη Θεσσαλονίκη κι από εκεί στο Μόναχο στις φυλακές του Νταχάου, μέχρι τον Μάιο του 1945, από όπου μετά τη λήξη του πολέμου επέστρεψε στην Ελλάδα.
Μετά τον θάνατο του Στάλιν το 1953, ο σταλινικός Ζαχαριάδης βρέθηκε σε δύσκολη θέση διότι ο Νικήτα Χρουστσόφ που ανέλαβε την εξουσία του Κ.Κ.Σ.Ε. θέλησε να κάνει αποσταλινοποίηση με τη σύμφωνη γνώμη και των άλλων κομμουνιστικών κρατών και μία από τις αποφάσεις που πήραν στην 7η ολομέλεια της Κ.Ε. του Κ.Κ.Ε. στη Ρουμανία τον Φεβρουάριο του 1957 ήταν η καθαίρεση του Ζαχαριάδη από τη θέση του γενικού γραμματέα του Κ.Κ.Ε. Από ένα παράνομο ταξίδι του στη Μόσχα, όπου πήγε στην Ελληνική πρεσβεία και υπέβαλε αίτημα για να έλθει και να δικαστεί στην Ελλάδα, αλλά και από κάποιες παράτυπες επαφές του με Έλληνες συντρόφους του στην Τασκένδη, το σοβιετικό καθεστώς φοβούμενο τις τυχόν αποκαλύψεις του, που θα έβλαπταν τα συμφέροντα της Ρωσίας, τον εκτόπισαν στη μακρινή πόλη Σουργκούτ της Σιβηρίας τον Μάιο του 1962.
Εκεί: «Η ζωή του Ζαχαριάδη κατάντησε μαρτυρική. Έζησε μία μακρόχρονη απομόνωση στην πιο αφιλόξενη περιοχή της απέραντης αυτής χώρας, χωρίς καμία επικοινωνία με τον έξω κόσμο. Ολομόναχος, αδίκαστος και χωρίς να λάβουν τον κόπο να τον πληροφορήσουν γιατί τον έριξαν σε αυτήν την απάνθρωπη απομόνωση… Ο τελευταίος του επισκέπτης έναν μήνα πριν από την αυτοκτονία του, ήταν ο απεσταλμένος του Κ.Κ.Ε. και μέλος του Π.Γ. Κώστας Λουλές στον οποίο ανακοίνωσε την απόφασή του να αυτοκτονήσει…» (βιβλ. 2, σελ. 220).
Κι επειδή δεν έγιναν δεκτά τα αιτήματά του το πρωί της 1ης Αυγούστου 1973 στο απομονωμένο σπίτι όπου έμεινε 11 χρόνια, στρατιώτες της KGB βρήκαν τον Ζαχαριάδη κρεμασμένο με μία θηλιά στον λαιμό. Η εδώ ηγεσία του Κ.Κ.Ε. μετά από μία εβδομάδα ανακοίνωσε τον θάνατό του και ότι η αιτία θανάτου ήταν καρδιακή προσβολή. Στις 29 Δεκεμβρίου 1991 τα οστά του μεταφέρθηκαν στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών με την παρουσία πλήθους οπαδών, μελών και φίλων του Κ.Κ.Ε. καθώς και των δύο παιδιών του Σήφη και Κύρου.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
1) «ΙΣΤΟΡΙΚΑ ‘ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ’», Τόμος 24, τεύχος 235, Αθήνα, 2004.
2) «ΓΙΑΤΙ ΧΑΘΗΚΕ Η ΝΙΚΗ», Σταύρος Αβδουλός, εκδ. Προσκήνιο, Αθήνα, 1994.