Τα βαφτιστικά Ιάκωβος και Ιωακείμ στη Θεσσαλία (1520-19ος αι.)

Δημοσίευση: 17 Ιουλ 2021 18:30

Το βαφτιστικό Ιάκωβος είναι ένα από τα πολλά ονόματα της εκκλησιαστικής παράδοσης. Στον θεσσαλικό χώρο εμφανίζεται με διάφορες μορφές, μερικές από τις οποίες δυσκολεύεται ο μη γνώστης να τις αναγνωρίσει.

Το γεγονός αυτό οφείλεται στις επιδράσεις των βλαχόφωνων κτηνοτρόφων, οι οποίοι έρχονταν από την Ήπειρο στα χειμαδιά της πεδιάδας και ήταν φορείς αρβανίτικων μορφών του ονόματος Ιάκωβος. Εκτός από τα υποκοριστικά Ιακωβάκης, Γιακωβάκης και Διακωβάκης αναφέρονται οι μορφές Γιακουβής, Ιακοβής και Τζακ. Η μορφή Ιακωβάκης-Γιακωβάκης απαντάται στην περιοχή της Καλαμπάκας και των Τρικάλων από το 1657 μέχρι το 1860, με 23 άνδρες. Ο Γιακουβής, επώνυμο σήμερα πολλών Θεσσαλών, αναφέρεται μόνο στην Ελασσόνα (1 άνδρας το 1592/1593). Στη μορφή Διακωβάκης το αρχικό Γ αντικαταστάθηκε από το Δ, όπως στην περίπτωση του ονόματος Γιακουμής το οποίο έγινε Διακουμής και το Γιαννέλος που έγινε στο Πήλιο Διαννέλος. Ένας Διακωβάκης αναφέρεται το 1838 στην Καλαμπάκα και 2 Τζακ στη Σκόπελο το 1816. Η μορφή Τζακ οφείλεται, μάλλον, στους ναυτικούς του νησιού οι οποίοι ταξίδευαν και σε άλλες χώρες.
Ο Ιωακείμ δεν αναφέρεται στις προθέσεις διότι, προφανώς, είχε λησμονηθεί και ακούγονταν οι λαϊκές μορφές του: Γιακουμής, Ιακουμής, Γιακμής, Γιακουμάς, Γιάκουμος, Διακουμής, Γκούμας και Κούμας.
Αρκετοί Θεσσαλοί φέρουν το όνομα Γιακουμής-Ιακουμής, την περίοδο 1520-19ος αι. Με τη μορφή Ιακουμής αναφέρονται 4 άνδρες στην Αγιά (1520-1538), 4 στην Ελασσόνα (1592/1593, 1633-1698, 18ος αι.), 24 στην Καρδίτσα, από τους οποίους 17 τον 16ο-17ο αι., από 1 στον Τύρναβο (1652), στα Τρίκαλα (16ο-17ο αι.), στον Όλυμπο (17ος-18ος αι.) και 4 στον Αλμυρό (1774). Ο Γιακουμής αναφέρεται σε όλη, σχεδόν, τη Θεσσαλία, από την Ελασσόνα και τον Τύρναβο (1613/1614) μέχρι τη Σκιάθο (1816-1823) και τη Σκόπελο (1832). Οι Γιακουμήδες είναι λίγοι (1-4).
Οι αναφερόμενοι λαϊκοί τύποι είναι οι εξής: ο Γιακμής 3 άνδρες στον Τύρναβο (18ος αι.), ο Γιακουμάς 1 άνδρας στην Καρδίτσα (17ος αι.), ο Γιάκουμος 3 άνδρες στον Αλμυρό (1660, 1774) και ο Ιάκουμος 11 άνδρες στον Αλμυρό (1774).
Ο Γκούμας, επίσης επώνυμο σήμερα πολλών Θεσσαλών, αναφέρεται από 1 φορά στη Δεσκάτη (16ος αι.), στην Ελασσόνα και στα Τρίκαλα τον 16ο-17ο αι., στην Καλαμπάκα (1754-1759 και 1798), στον Βόλο (1762), στην Ελασσόνα (18ος αι.) και στα Τρίκαλα (1860).
Το βαφτιστικό Κούμας, λόγια μορφή του λαϊκού Γκούμας, είναι σπάνιο, καθώς αναφέρεται 1 άνδρας στην Αγιά τον 18ο-19ο αι. Η μορφή Διακο(υ)μής προέκυψε από το Γιακουμής, όπως ανέφερα παραπάνω στην περίπτωση του ονόματος Γιακουβής - Διακουβής. Η μορφή Διακουμής είναι η αρχαιότερη. Στις μοναστηριακές προθέσεις αναφέρεται 1 στην Αγιά και 5 στο Πήλιο (16ος αι., 1658, 1725-1726, 1798), 6 στην Καρδίτσα (16ος-17ος αι., 1659, 1762, 1690), 1 στα Τρίκαλα (16ος-17ος αι.),3 στη Λάρισα (1720, 1714-1777), 5 στον Αλμυρό (1774) και 3 στο Πήλιο (1849, 1854).


Από τον Κώστα Σπανό, εκδότη του «Θεσσαλικού Ημερολογίου»

www.thessaliko.gr

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass