Αυτοί που άλλαξαν το εργασιακό περιβάλλον, ο Χατζηδάκης και η Αριστερά

Από τον Αντώνη Κρούστη

Μετά τη Γαλλική Επανάσταση, το διάταγμα Décretd’Allarde της 2-17 Μαρτίου 1791 καθιέρωσε αυτό που αποκαλείται «καθεστώς της ελευθερίας της εργασίας και της βιομηχανίας» ορίζοντας ότι: «Από την 1η του προσεχούς Απριλίου, θα είναι ελεύθερο κάθε πρόσωπο να προβαίνει σε οποιαδήποτε συμφωνία ή να ασκεί οποιαδήποτε δραστηριότητα, τέχνη ή επάγγελμα θεωρεί ωφέλιμο ...», γεγονός που ακόμα στη χώρα μας αποτελεί ζητούμενο.
Ποιοι ήταν όμως οι πρωτεργάτες των εργασιακών νόμων που άλλαξαν το εργασιακό περιβάλλον σε όλο τον κόσμο;
- Οι Γάλλοι βουλευτές Théodore-Etienne-François Morin και Frédéric Bastiat το 1841 εισηγούνταν στο Γαλλικό Κοινοβούλιο τη νομιμοποίηση της απεργίας και την αναγνώριση του εργατικού συνδικαλισμού.
- Ο πρώτος νόμος για τον περιορισμό της εργασίας των παιδιών στα εργοστάσια θεσπίστηκε το 1841 με εισηγητή τον βουλευτή François Guizot.
- Emile Olivier: ο πρώτος πολιτικός που κατάργησε το αδίκημα του «συνεταιρίζεσθαι» και εμμέσως αναγνώρισε το δικαίωμα της απεργίας (1864).
- Pierre Waldeck-Rousseau: ο πρώτος πολιτικός (Υπουργός Εσωτερικών στη Γαλλία) που νομοθέτησε τη λειτουργία των συνδικάτων (1884).
- Το 1884 στη Γερμανία ο Otto von Bismarck, εισήγαγε την ασφάλιση του εργατικού ατυχήματος.
- Επίσης ο Γάλλος βουλευτής Edouard Lockroy το 1876 εισηγείτο τη θεσμοθέτηση της ελεύθερης σύναψης συλλογικών συμβάσεων εργασίας (1876), πράγμα που επαναλήφθηκε από τον υπουργό Gaston Doumergue κάποια χρόνια αργότερα (1906).
- Ο David Lloyd George ήταν υπουργός οικονομικών της Μεγάλης Βρετανίας, επί πρωθυπουργίας Herbert Henry Asquith. Το 1906 έφερε τον νόμο για τα σχολικά γεύματα και το 1907 τον Νόμο για τον ιατρικό έλεγχο των μαθητών. Το 1908 περιόρισε τις ώρες εργασίας με τον νόμο των Ορυχείων, νομιμοποίησε τα διαλείμματα και τις ημιαργίες στη βιομηχανία και θεσμοθέτησε τη Σύνταξη των Γηρατειών. Το 1911 θεσμοθέτησε την Κοινωνική Ασφάλιση. Το 1918 θεσμοθέτησε το επίδομα ανεργίας και το 1919 κατέθεσε τον νόμο περί στέγασης των φτωχών. Ο David Lloyd George, σε πείσμα πολλών φιλεργατικών της Αριστεράς, θεωρείται ο πατέρας του Κράτους Κοινωνικής Πρόνοιας.
- Ο Ελ. Βενιζέλος: Με τον Νόμο 281 του 1914 ρυθμίστηκε νομοθετικά ο συνδικαλισμός στην Ελλάδα και ο Νόμος 551, ο οποίος κατοχύρωνε την αποζημίωση για τα εργατικά ατυχήματα. Κατά την περίοδο 1917-1920 δημιουργήθηκε η Επιθεώρηση Εργασίας και κατοχυρώθηκαν οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, καθώς και το 8ωρο της εργασίας.
Ανοίγω μικρή παρένθεση ...(Εμπνευστής της εργατικής πολιτικής του Ελ. Βενιζέλου ήταν ο καθηγητής πολιτικής οικονομίας στο Πολυτεχνείο, Σπυρίδων Κορώνης που δολοφονήθηκε αργότερα τον Δεκέμβρη του ’44 από τις ορδές του «φιλεργατικού» κινήματος του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. (Ιστορία με τις αντιφάσεις σου!).
Αυτοί οι 10 πολιτικοί που οι παρεμβάσεις τους ήταν καταλυτικές στη σύνταξη του Εργατικού Δικαίου και της Εργατικής Νομοθεσίας, όπως το γνωρίζουμε ακόμη και σήμερα, είχαν έναν κοινό σημείο. Πίστευαν όλοι, όσο και αν ξαφνιάζω κάποιους, στις αξίες του φιλελευθερισμού, ασκώντας εφαρμοσμένη πολιτική ως βουλευτές φιλελεύθερων κομμάτων πολύ πριν, για τους περισσότερους εξ αυτών, της αιματηρής Πρωτομαγιάς του Σικάγου του 1886. Γιατί πολύ απλά ο φιλελευθερισμός ως υπέρτατη αξία έχει τον άνθρωπο ως επίκεντρο κάθε εφαρμοσμένης πολιτικής, θεωρώντας τον ταυτόχρονα και τον σημαντικότερο μοχλό ανάπτυξης της παραγωγικής διαδικασίας χωρίς να περιμένει αιματοβαμμένες διαδηλώσεις για να νομοθετήσει υπέρ αυτού.) κλείνω την παρένθεση.
Το 2011 ο Γιώργος Κουτρουμάνης και ο Γιάννης Κουτσούκος (ΠΑΣΟΚογενείς υπουργοί εργασίας στην Κυβέρνηση Παπαδήμα) εισάγουν με το Άρθρο 42 του Ν. 3986/2011, τη «διευθέτηση του χρόνου εργασίας» όταν οι επιχειρήσεις σε περιόδους αυξημένης απασχόλησης συμφωνούν με τα σωματεία των εργαζομένων την προσαρμογή αυτήν. Προφανώς και θα μπορούσε να αλλάξει η κυβέρνηση της Πρώτης φοράς... και της «Κοινωνικής Σωτηρίας», τον νόμο αυτόν. Αλλά δεν τον άλλαξε, γιατί πολύ απλά είναι ορθός.
Σήμερα ο Κων. Χατζηδάκης προσθέτει στον νόμο το δικαίωμα στον ίδιο τον εργαζόμενο να παίρνει την πρωτοβουλία και να ζητά τη διευθέτηση χρόνου εκεί που οι επιχειρήσεις που εργάζονται δεν έχουν σωματεία.
Τώρα γιατί το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αντίθετοι στο εργασιακό νομοσχέδιο δεν μπορώ να το καταλάβω. Ίσως φταίνε τα αριστερά τους αντιδραστικά πολιτικά γονίδια (μη ξεχνώντας και το ΚΚΕ) που βλέπουν την ιστορία να εξελίσσεται μόνο μέσα από ταξικές συγκρούσεις. Προφανώς διέλαθε της προσοχής τους ότι υπάρχει και μια εφαρμοσμένη πολιτική που έχει οφέλη και για τα δύο μέρη που λέγεται, Συνεννόηση.