Μπροστά σε αυτές τις προκλήσεις το ΠΑΣΟΚ, το Κίνημα Αλλαγής και το κόμμα των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών πρέπει να αγωνιζόμαστε να προτείνουμε λύσεις ώστε στη χώρα μας, στην Ευρώπη, να ληφθούν αποφάσεις, να κινητοποιηθούν μηχανισμοί, να διατεθούν πόροι για την υπεράσπιση της ανθρώπινης ζωής και της δημόσιας υγείας, τη διασφάλιση της εργασίας και την αποτροπή του κοινωνικού αποκλεισμού. Η ενίσχυση των εθνικών συστημάτων υγείας, η βελτίωση της διοίκησης, η αναγνώριση του κρίσιμου και αναντικατάστατου ρόλου της Αυτοδιοίκησης για την αντιμετώπιση της κρίσης, πρέπει να είναι μεγάλες μας προτεραιότητες. Σε τέτοιες περιόδους κρίσης αναδεικνύεται ιδιαίτερα η μεγάλη σημασία του κοινωνικού και αναπτυξιακού ρόλου που μπορεί και πρέπει να παίξει η Αυτοδιοίκηση, αφού γνωρίζει τις ιδιαίτερες ανάγκες που υπάρχουν σε κάθε περιοχή. Δυστυχώς αυτήν την περίοδο που θα έπρεπε να ληφθούν αποφάσεις για τολμηρή αποκέντρωση αρμοδιοτήτων, αύξηση πόρων, διάθεση σύγχρονων εργαλείων και μέσων, ενίσχυση με ανθρώπινο δυναμικό για να γίνει η αυτοδιοίκηση πιο ισχυρή και αποτελεσματική, η Κυβέρνηση επέλεξε να αναλάβει αποσπασματική νομοθετική πρωτοβουλία για το σύστημα εκλογής των Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών.
Σταθερή στις μικροκομματικές της επιδιώξεις και στη λογική της συντήρησης, η ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη επαναφέρει ρυθμίσεις του 2006 της ΝΔ του Κώστα Καραμανλή για να επιβεβαιώσει για άλλη μια φορά, ότι οι διακηρύξεις για επιτελικό κράτος, για ισχυρή αυτοδιοίκηση, για μεταρρυθμίσεις, είναι λόγια του αέρα. Επιβεβαιώνεται για άλλη μια φορά ότι η Κυβέρνηση της ΝΔ δεν είχε και δεν έχει μεταρρυθμιστική ατζέντα για την Αυτοδιοίκηση, το Κράτος, τους θεσμούς λαϊκής συμμετοχής, αυτό που την ενδιέφερε και την ενδιαφέρει είναι η εξυπηρέτηση της εκλογικής της «πελατείας», ο κομματικός έλεγχος και η εξυπηρέτηση των μικροκομματικών της σκοπιμοτήτων. Η Κυβέρνηση της ΝΔ σήμερα, όπως και η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ το 2018, θεωρούν ως πρώτη προτεραιότητα την αλλαγή του εκλογικού συστήματος και όχι μια γενναία συνολική μεταρρύθμιση του Κράτους και της Αυτοδιοίκησης. Εμείς θα υπενθυμίζουμε διαρκώς την αδιαμφισβήτητη ιστορική αλήθεια ότι το ΠΑΣΟΚ είναι η παράταξη που προώθησε τις μεγάλες αλλαγές στο κράτος και την Αυτοδιοίκηση σε αντίθεση με τη ΝΔ και τον Σύριζα που ήταν απέναντι στις τολμηρές αλλαγές που έδωσαν υπόσταση σε ισχυρούς Δήμους και αιρετές Περιφέρειες. Προφανώς και εμείς σε κάποιες περιόδους έπρεπε να τολμήσουμε περισσότερο, σίγουρα υπήρξαν και καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση κάποιων αλλαγών, όμως η πολιτική βούληση και η κατεύθυνση ήταν σαφέστατες και το έργο των Κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ μετρήσιμο και μεγάλο στην Αυτοδιοίκηση. Με πρόσφατες αποφάσεις συλλογικών μας οργάνων έχουμε ξεκαθαρίσει, ότι ο ενισχυμένος ρόλος της Αυτοδιοίκησης έχει να κάνει με την ποιότητα της Δημοκρατίας, την εξυπηρέτηση του πολίτη, την περιφερειακή ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη, την προστασία του περιβάλλοντος και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής.
Η ανασύσταση της Πολιτείας που εμείς θεωρούμε ζήτημα πρώτης προτεραιότητας πρέπει να στηριχτεί στη βάση σύγχρονων αρχών για τον ρόλο, τις αρμοδιότητες, τις ευθύνες, τους πόρους, των Δήμων και των Περιφερειών. Στις προθέσεις της Κυβέρνησης να ψηφίσει ρυθμίσεις για μείωση της πολιτικής νομιμοποίησης των Αυτοδιοικητικών Αρχών και εκλογή τους με ποσοστό μικρότερο του 50+1%, για μείωση του αριθμού των δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων που θα πλήξει την αντιπροσωπευτικότητα είναι αυτονόητο, ότι η παράταξή μας είναι απέναντι, όπως ήταν απέναντι και στις μεθοδεύσεις της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ που για μικροκομματικούς λόγους επέλεξε να «κάνει παιχνίδι» με το σύστημα εκλογής. Παραμένει σταθερή και αταλάντευτη η θέση μας για εκλογικό σύστημα που θα συνδυάζει τη μεγαλύτερη δυνατή αναλογικότητα με την κυβερνησιμότητα, όπως παραμένουν σταθερές και οι θέσεις μας για συνεργασίες με βάση προγραμματικές συμφωνίες, συλλογικότητα και διαφάνεια στη λήψη των αποφάσεων, διαρκή αξιολόγηση και λογοδοσία. Είναι αυτονόητο ότι με βάση αυτές τις αρχές και θέσεις, όταν έρθει η ώρα, θα ληφθούν και οι αποφάσεις για τις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές του 2023, ύστερα από αξιολόγηση των προσώπων, των πολιτικών που εφάρμοσαν, της συνέπειάς τους και των προοπτικών που σηματοδοτούν αυτά για την προοδευτική διακυβέρνηση στην Τ.Α.
Από τον Στέλιο Τσιάκαλο,
αν. γραμματέα Τομέα Αυτοδιοίκησης Κινήματος Αλλαγής