Η πρώτη απάντηση είναι, με δύο ή τρεις στίχους για:
Μια πεταλούδα μια «ψυχή» που δεν έχω δει άλλη σαν κι αυτή, τη βλέπω να πετάει εδώ και ‘κει και το μέλι να ρουφάει από λουλούδια ψυχανθή. Αχ, πεταλούδα-πεταλούδα, πεταλουδίτσα μου χρυσή, είσαι, ήσουν και θα είσαι της ζωής μας η αθάνατη ψυχή κι αν μια μέρα σαν κι αυτή, ο κόσμος όλος ήθελε να πνιγεί, πάλι πεταλουδίτσα μου εσύ, τα φτερά σου θε’ να στεγνώνεις, πάνω σ’ ένα βράχο την αυγή.
Πεταλούδα-πεταλούδα, πεταλουδίτσα μου χρυσή, πάντα θε’ να είσαι της ζωής μας η αθάνατη ψυχή, γιατί δεν έχεις μόνον την του ύπνου τη ζωή και του ξύπνιου την ψυχή, αλλά έχεις κάτι παραπάνω, αφού βιώνεις στο κορμί σου και ανακυκλώνεις στο κελί σου, έναν θάνατο και δυο ζωές μαζί (προνύμφη-νύμφη και «ψυχή»).
* * *
Η δεύτερη απάντηση είναι διευκρινιστική, αφού διευκρινίζει ποια είναι η διαφορά μεταξύ «ψυχής» τε και ψυχής.
Κατ’ αρχήν, πρέπει να επισημάνουμε ότι άλλη είναι η σημασία της λέξης «ψυχή», που σημαίνει πεταλούδα και βγαίνει (όπως θα δούμε και παρακάτω) από τη λέξη ψύχος και άλλη η συνώνυμή της λέξη ψυχή, που είναι κάτι παραπάνω από την ίδια τη ζωή, θα έλεγα ότι είναι η αφυπνισμένη ή καλύτερα, η ενεργοποιημένη μορφή ζωής.
Ειδικά για της πεταλούδας τη ζωή, αναφέρεται, γενικά, ότι είναι το σύμβολο της μετενσάρκωσης, μετεμψύχωσης και ανακύκλωσης του θανάτου με τη ζωή, που ενέπνευσε λαούς σε θρησκείες, όπως ο χριστιανισμός και άλλες και ευνόησε επιστήμες να κάνουν ανακαλύψεις, όπως η δυνατότητα συντήρησης, διαφόρων εμβρύων, φυτικών τε και ζωικών, σε βαθειά κατάψυξη, αφού, παλαιόθεν ήτανε γνωστό, πως μια χρυσαλίδα (ή νύμφη) στο κουκούλι της, κατόρθωνε να επιβιώνει, τον χειμώνα, σε θερμοκρασίες χαμηλότερες και από τους -30οC. Παράλειψή μου θα ήταν, να μην αναφέρω πως με τα περί «ψυχής» και ψυχή ενδιαφέροντα, έχουν ασχοληθεί πάρα πολλοί συγγραφείς τε και ποιητές, από αρχαιοτάτων χρόνων, αλλά εγώ, από τους πολλούς και τα πολλά, θα περιοριστώ σ’ ένα κομμάτι από μία ρήση του Σαίξπηρ, που με λίγα λόγια λέει πολλά. «Ο Μακβέθ - Ο Μακβέθ, εσκότωσε τον ύπνον τον αθώον, τον θάνατον εις την ζωήν, της κάθε μας ημέρας, λουτρόν του κόπου, βάλσαμο του νου του πονεμένου κ.λπ.» και ερωτάται κανείς, αν ο ύπνος είναι ο θάνατος εις την ζωή, μπορεί τότε, κάποιο ζωντανό, στη φάση αυτή, να έχει και ψυχή; Φυσικά όχι, γιατί, αν ο ύπνος (που είναι η φωλιά της ψυχής) είναι και θάνατος (κατά τον ποιητή), τότε στο σαρκίο ή αλλιώς στο σκήνωμα αυτό, δεν μπορεί να υπάρχει και ψυχή, γιατί ψυχή είναι η αφύπνιση, η ενεργοποίηση, η δύναμη αυτής της ίδιας της ζωής. Και ένα ακόμα, η ψυχή έχει βάθος, είναι σαν τη θάλασσα, τρικυμιώδης, η ζωή δεν έχει βάθος έχει όμως διάρκεια.
Από τον Νίκο Μπρουσοβάνα
