Πραγματικά ένιωσα θλίψη, και γύρισα τη σκέψη μου περίπου 25 χρόνια πίσω. Ήρθε στο μυαλό μου ένας διάλογος που είχα τότε, με τον αείμνηστο θείο μου και σπουδαίο Λαρισαίο γιατρό Γεώργιο Κατσίγρα. Ήμουν μαθητής Γυμνασίου. Λάρισα-οδός Παπακυριαζή στο Ιατρείο του. Ο Γεώργιος Κατσίγρας έχει ήδη από καιρό αποφασίσει και οραματιστεί, το κτίριο της Κλινικής του στην πλατεία Ταχυδρομείου, να στεγάσει κάποτε την Ιατρική Σχολή. Όπως και έγινε. "Μα καλά τον ρώτησα. Δε φοβάσαι μήπως στο μέλλον στο κτίριο γίνουν βανδαλισμοί ή άλλα έκτροπα;". "Αν είναι να γίνουν Βάσο μου, εύχομαι να μη ζω για να τα δω...", μου απάντησε.
Πρόσφατα η ελληνική Βουλή ψήφισε ακόμα ένα νομοσχέδιο κοινής λογικής, με σκοπό να κάνει τα ζητούμενα, αυτονόητα. Ο νέος νόμος περιλαμβάνει στην ουσία δύο αλλαγές. Η μία αφορά την αστυνομική επιτήρηση στα πανεπιστήμια, με στόχο την καλύτερη φύλαξη και εμπέδωση κλίματος ασφάλειας, και η δεύτερη τον νέο τρόπο εισαγωγής στα Ανώτατα Ιδρύματα, τον περιορισμό στα χρόνια φοίτησης, και την αντιμετώπιση του φαινομένου των "αιωνίων φοιτητών". Ποιος σώφρων πολίτης δεν έχει δει ζηλευτά όλα αυτά τα χρόνια, άλλα εκπαιδευτικά συστήματα - υποδείγματα, χώρες που τα πανεπιστήμιά τους είναι πραγματικά μουσεία, ακαδημαϊκούς χώρους που η γνώση είναι ταυτόσημο της προόδου και της μετέπειτα εύρεσης εργασίας;
Σ' αυτόν τον τόπο, μας αρέσει να χρησιμοποιούμε φράσεις-ταμπέλες, εύκολες λέξεις και επιχειρήματα που μεταθέτουν τις ευθύνες αλλού. Οι πλέον διαδεδομένες φράσεις της μεταπολίτευσης; "Παραλάβαμε καμένη γη" -"Διορθώνουμε αστοχίες δεκαετιών''. Η πιο επικοινωνιακή λέξη δε, η λέξη Μεταρρύθμιση. Και όμως, ο νέος νόμος για τα Α.Ε.Ι. αποτελεί μεταρρύθμιση, αρκεί να εξασφαλίσουμε αρχικά δύο προϋποθέσεις. Η μία λέει ότι η συζήτηση για το υπέρτατο αγαθό της παιδείας δεν μπορεί να γίνεται με πεπαλαιωμένους όρους κομματικών αγκυλώσεων και ιδεολογικών εντυπωσιασμών. Η δεύτερη προϋπόθεση έχει να κάνει με την αλλαγή του τρόπου σκέψης μας. Μίας σκέψης που θα πρέπει να συνάδει με τον 21ο αιώνα και να έχει ως κατευθυντήριες γραμμές την πρόοδο, τη γνώση και την ασφάλεια φοιτητών και καθηγητών.
Αποτελεί μεταρρύθμιση γιατί για πρώτη φορά μετά από χρόνια, έρχεται να λύσει παθογένειες δεκαετιών. Προβλέπεται πλέον σε κάθε πανεπιστήμιο, και εφαρμόζεται υποχρεωτικά το σύστημα ελεγχόμενης πρόσβασης. Καθιερώνεται η κάρτα εισόδου στον χώρο του πανεπιστήμιου. Είναι αδιανόητο για μία ευνομούμενη χώρα, να μην υπάρχει εικόνα του ποιος μπαίνει και ποιος βγαίνει από τους χώρους των πανεπιστημίων. Οργανώνεται μία ειδικά εκπαιδευμένη ομάδα προστασίας των ιδρυμάτων, που θα υπάγεται στην Ελληνική Αστυνομία.
Δε μας τιμά, ως τη χώρα που γέννησε την παιδεία και τον πολιτισμό, η πρόσφατη επίθεση και δημόσια διαπόμπευση του πρύτανη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Και κάνει πιο θλιβερή την πράξη αυτήν το γεγονός, ότι η συγκεκριμένη βαρβαρότητα έγινε γνωστή από ανάρτηση εκείνων που την έκαναν, και όχι από κάποια καταγγελία ή την άμεση κινητοποίηση των πρυτανικών αρχών. Η εικόνα αυτή συγκλόνισε και αφύπνισε. Το ποτήρι ξεχείλισε, και το «ως εδώ» συνοψίζει πλέον την κοινή και ομόθυμη κατακραυγή.
Διάβασα με θλίψη δημοσίευμα έγκυρης πολιτικής εφημερίδας να λέει ''Οι Πανεπιστημιακοί του (τάδε κόμματος) αντιδρούν...''. Δε διάβασα παρακάτω, γιατί μόνο αυτές οι 5 λέξεις αρκούν για να συνειδητοποιήσουμε την αιτία του κακού. Από τη στιγμή που τα κόμματα και ο ανούσιος κομματικός συνδικαλισμός, άπλωσαν τα πλοκάμια τους στους σπουδαιότερους τομείς της δημόσιας σφαίρας, τα αποτελέσματα θα είναι τα ίδια και χειρότερα. Τι θα πει ''Οι Πανεπιστημιακοί του τάδε κόμματος...;''. Το πανεπιστήμιο ανήκει στη γνώση, στον γεμάτο όνειρα φοιτητή, στον άξιο ακαδημαϊκό, πουθενά αλλού. Μάχες συνεπώς κομματικών εντυπώσεων, πάνω σε ζητήματα που έχει ξεπεράσει η ελληνική κοινωνία, ανήκουν σε άλλες εποχές. Μία κοινωνία που στο μεγαλύτερο ποσοστό της απαιτεί για τα πανεπιστήμια καλλιέργεια, ασφάλεια και παραγωγή πλούτου γνώσεων.
Αν είχαμε πανεπιστήμια που πραγματικά ντρέπεσαι να περπατήσεις, πανεπιστήμια που οι βανδαλισμοί, αλλά και κακουργηματικές πράξεις του Κοινού Ποινικού Δικαίου ήταν άγνωστες λέξεις, φυσικά και δε θα υπήρχε λόγος για την παρουσία ειδικού αστυνομικού σώματος σε αυτά. Δυστυχώς όμως και στην Παιδεία, έχουμε χαράξει μία δική μας αυτόνομη πορεία χρόνια τώρα, ταμπουρωμένοι πίσω από τις "ψευδεπίγραφες" συνταγματικές επιταγές της ακαδημαϊκής ελευθερίας και του αυτοδιοίκητου. Μας αρέσει να ερμηνεύουμε το Σύνταγμα ιδεολογικά και όχι ορθά, και αυτό είναι επικίνδυνο. Λες και η Αγγλία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Νορβηγία, το Βέλγιο δεν έχουν αντίστοιχες συνταγματικές επιταγές.
Στη συζήτηση για τα σοβαρά ζητήματα, δεν επιτρέπεται να συμμετέχουν ακόμη "μυαλά" άλλων εποχών, χρησιμοποιώντας όρους ''Μαυρογιαλούρου'', ούτε φυσικά αυτή να γίνεται με παρωπίδες πάνω από γαλάζια, πράσινα και κόκκινα "τραπεζάκια". Τα προβλήματα του φοιτητή είναι κοινά από όπου κι αν εκείνος προέρχεται. Εύχομαι μετά από 5 χρόνια να μη συζητάμε πάλι τα ίδια, αν και πολύ φοβάμαι ότι...
Από τον Βάσο Π. Καραμπίλια*
*Ο Βάσος Π. Καραμπίλιας είναι δικηγόρος Αθηνών, μέλος του Μητρώου στελεχών της Ν.Δ., επιστημονικός συνεργάτης στη Βουλή των Ελλήνων.
