τα υπέρ και τα κατά, για να εκμεταλλεύεται όσο μπορεί καλύτερα τις πραγματικές ευκαιρίες, που θα του δοθούν. Για να φτάσει όμως κάποιος στο σημείο να μπορεί να αξιολογεί σωστά αυτά τα δεδομένα προς όφελός του και προς όφελος της κοινωνίας, πρέπει να έχει εκπαιδευτεί και θωρακιστεί κατάλληλα από την οικογένειά του, το περιβάλλον και το σχολείο, τόσο κατά την παιδική, όσο και κατά την εφηβική ηλικία, προκειμένου να αποκτήσει από πολύ νωρίς απλότητα, ήθος, αξιοπιστία, ακεραιότητα, αυθεντικότητα, καθώς επίσης στιβαρή συγκρότηση προσωπικότητας, αυτοσεβασμό, αυτοεκτίμηση, αξιοπρέπεια, αυτοκυριαρχία, αυτοπειθαρχία, εντιμότητα, συνέπεια, διαφάνεια, αλλά και ανεκτικότητα, υπομονή και επιμονή, σεβασμό προς τον άλλον, φιλανθρωπία, αγάπη προς τον εθελοντισμό, στάση προσφοράς και θυσίας, φιλομάθεια, ανοιχτό μυαλό, κ.λπ.
Παράλληλα με την εκπαίδευση, τη γνώση και τις εμπειρίες που θα αποκτήσει, πρέπει να προσανατολίζεται, για να επιλέγει στάση ζωής με βάση τα πρότυπα εκείνα, που πιστεύει, ότι του ταιριάζουν. Κατά την επιλογή των προτύπων διατρέχει τον μεγάλο κίνδυνο να υποστεί πλύση εγκεφάλου από λάθος ερεθίσματα και να στραφεί σε λάθος κατεύθυνση, που στις περισσότερες των περιπτώσεων αποτελεί ένα δυσάρεστο και επικίνδυνο ταξίδι χωρίς επιστροφή.
Το πνεύμα της εποχής μας συνετέλεσε δυστυχώς στο να αποκτήσουν εύκολα δόξα και χρήμα «αστέρια» του επαγγελματικού αθλητισμού, της τηλεόρασης, του κινηματογράφου και του τραγουδιού, καθώς και πάσης φύσεως πρότυπα με ιδιαιτερότητες, όπως τοξικομανείς καλλιτέχνες και γκέι είδωλα.
Αντίθετα, άνθρωποι του πνεύματος έχουν βρεθεί στο περιθώριο.
Είναι, λοιπόν, φυσικό η απαστράπτουσα -συνήθως απατηλή- ακτινοβολία εκείνων που πλούτισαν και βρίσκονται στην κορυφή της επιτυχίας και της δόξας να θαμπώνει και να υπνωτίζει τους εφήβους προκαλώντας εκ μέρους τους θαυμασμό και τάση για μίμηση, που συχνά φτάνει στα όρια της υστερίας για τα ινδάλματά τους εκδηλωμένης με παραληρηματικό τρόπο. Το κύριο αίτιο για τόσο μεγάλη απήχηση αποτελεί δίχως άλλο η τυφλή λατρεία του χρήματος, που έγινε στην εποχή μας πραγματική θρησκεία για όλες τις δημιουργικές ηλικίες και σίγουρα δε θα άφηνε ασυγκίνητους τους εφήβους.
Άλλο αίτιο είναι η μεγάλη προβολή των «αστέρων» και το απαραίτητο χειροκρότημα, που αποτελεί βασικό μέσο αναγνώρισης. Οι νέοι στη συντριπτική τους πλειοψηφία πιστεύουν, ότι διαθέτουν τις ικανότητες να μεταπηδήσουν εύκολα από την απόλυτη αφάνεια στην κατάσταση που βρίσκονται τα ινδάλματά τους, ενώ στα είδωλα των νέων δε συγκαταλέγονται οι πνευματικοί άνθρωποι. Στο σημείο αυτό καταθέτουμε την εμπειρική – ατομική προσπάθεια ενός οργάνου της τάξης για την προστασία των νέων, στο πλαίσιο του λειτουργήματός του. Είναι μια μήνυση, που υποβλήθηκε σε βάρος πολυεθνικών κυρίως εταιρειών, που παράγουν διάσημα προϊόντα. Αν και τα προϊόντα αυτά συνήθως δεν περιέχουν ναρκωτικές ουσίες, με άμεσο ή έμμεσο τρόπο παρασύρουν τους νέους, αφού προκαλούν με τον τίτλο και το επίσημα κατοχυρωμένο εμπορικό σήμα συνειρμούς, οι οποίοι παραπέμπουν σε γνωστά ναρκωτικά. Την αιτία, ειδικά μετά την οριστική απαγόρευση της τσίχλας απομίμησης τσιγάρου, που πωλούσαν σε ανήλικους τα περίπτερα, αποτέλεσε και το γεγονός, ότι μετά από πολύχρονες επιστημονικές μελέτες αποδείχτηκε, πως αρκούσε η υπενθύμιση και μόνο του ονόματος ενός ναρκωτικού, μια φωτογραφία ή μια απλή επίσκεψη ενός πρώην χρήστη ναρκωτικών σε μια πλατεία ή κάποιο στέκι, που κατά το παρελθόν είχε αγοράσει ναρκωτικά, για να αρχίσει και πάλι να κάνει χρήση. Η παραπάνω μήνυση, παρά τις επίμονες προσπάθειες και τα τεκμηριωμένα στοιχεία που υπεβλήθησαν, δεν είχε την τύχη που της άξιζε, αφού απορρίφτηκε σε πρώτο και δεύτερο βαθμό και οι παραπάνω εταιρείες απηλλάγησαν. Αργότερα, όμως, πήρε τη σκυτάλη ένας Εισαγγελέας Πρωτοδικών, ο οποίος προχώρησε στην κατάσχεση προϊόντων και την άσκηση ποινικής δίωξης κατά τριών εκδοτών και ενός εισαγωγέα εταιρίας ειδών ένδυσης, για «πρόκληση, διαφήμιση και διευκόλυνση ναρκωτικών ουσιών κατ' εξακολούθηση». Δυστυχώς, στη συνέχεια οι προσπάθειες ατόνησαν και πάλι και σαν να μην είχε συμβεί τίποτε τα πράγματα επανήλθαν στην αρχική τους θέση.
Πώς, λοιπόν, να προστατευτεί σήμερα η νεολαία και να βρει τον σωστό της προσανατολισμό, όταν συνεχίζει να βομβαρδίζεται από μηνύματα εύκολου πλουτισμού των προτύπων της; Πώς να προστατευτούν επίσης οι νέοι, όταν υπάρχουν απαράδεκτοι πολιτικοί με κακούς συμβούλους και ανεύθυνες οργανώσεις, που χαρακτηρίζουν εντελώς ακίνδυνα τα λεγόμενα μαλακά ναρκωτικά; Όταν ακόμη προτείνουν την άδεια ελεύθερης πώλησής τους και την αποποινικοποίηση της χρήσης, αφού έχει αποδειχθεί από επιστημονικές μελέτες, ότι τα μαλακά είναι ο προθάλαμος που οδηγεί στα σκληρά ναρκωτικά; Ένας τοξικομανής είχε πει κάποτε με παράπονο: «Δεν υπάρχει βοήθεια για εμάς πουθενά. Όση αποτοξίνωση και να κάνεις, δύσκολα παραμένεις καθαρός, γιατί παντού σε κυνηγούν χιλιάδες ερεθίσματα και διαφημίσεις».
Κυνηγώντας ο σημερινός άνθρωπος το όνειρό του, αναζητώντας τους σύγχρονους δρόμους της Αρετής, εκτός από τους κινδύνους που προαναφέραμε, βρίσκεται αντιμέτωπος με πλήθος επικρίσεις, που προέρχονται από παντού. Σ’ αυτήν τη φάση καλείται ν’ αποδείξει, αν όσα διδάχτηκε κατά τη διάπλαση του χαρακτήρα του, τον έχουν θωρακίσει αρκετά για να αντέξει και αν όλα αυτά μπορεί να τα εφαρμόσει σωστά στην αρένα της ζωής. Χαρακτηριστικό είναι το μήνυμα που δίνουν τα λόγια του Θεόδωρου Ρούσβελτ για τους επικριτές: «Δεν είναι ο επικριτής που μετράει. Ούτε αυτός που καταδεικνύει, πώς ο ισχυρός άνθρωπος σκόνταψε, ή πώς αυτός που έκανε κάτι καλό, μπορούσε να το κάνει καλύτερο. Η ανταμοιβή ανήκει σ’ αυτόν που είναι μέσα στην αρένα, με το πρόσωπό του γεμάτο σκόνη, ιδρώτα και αίμα. Σ’ αυτόν που αναλώνεται σε έναν επάξιο σκοπό και στην καλύτερη περίπτωση γνωρίζει τον θρίαμβο της επιτυχίας, ενώ στη χειρότερη αποτυγχάνει, αφού τουλάχιστον προσπάθησε».
Από τον Γεώργιο Ν. Ξενόφο