Η κεντρική του ιδέα εμπεριέχεται σ’ ένα γνωστό τραγούδι, που, αυτές τις μέρες, ακούγεται, συχνά πυκνά, και έχει τίτλο «χιόνια στο καμπαναριό». Ας επαναλάβουμε κάποιους στίχους του. «Χιόνια στο καμπαναριό, που Χριστούγεννα σημαίνει, χιόνια στο καμπαναριό, ξύπνησε όλο το χωριό. Κι όλοι παν στην εκκλησιά το Χριστό να προσκυνήσουν, κι όλοι παν στην εκκλησιά, λάμπει απόψε η Παναγιά. Εγεννήθηκες χωρίς στρωματάκι καλέ μας Χριστούλι, εγεννήθηκες χωρίς μια σκουφίτσα να φορείς». Χριστούγεννα, δηλ., σημαίνει χιονισμένο καμπαναριό, πρωινό ξύπνημα και εκκλησιασμός όλων των πιστών, για να προσκυνήσουν τον νεογέννητο Χριστό και την Παναγία, που λάμπει από χαρά. Σημαίνει, ακόμα, απλότητα, καθαρότητα ψυχής και ανάλογη προετοιμασία πριν απ’ τη γέννησή Του, και όχι, μόνο, εξεζητημένα και περιττά πράγματα. Αν, μάλιστα, προσθέσουμε και το «επί γης ειρήνη», που, επίσης, ακούγεται τέτοιες μέρες στις εκκλησίες, τότε, μπορούμε να καταλάβουμε, πραγματικά, τι σημαίνει Χριστούγεννα.
Εν τούτοις, ο τρόπος με τον οποίο τα γιορτάζουμε οι πολλοί ρίχνοντας, μονομερώς, το βάρος στον υλιστικό ευδαιμονισμό, τουτέστιν, στο ντύσιμο, στο ρεβεγιόν, στο ξενύχτι, στα ταξίδια και, γενικώς, στην υπερκατανάλωση, στην επιδεικτική μανία και στην κραιπάλη χρησιμοποιώντας μόνο ως ντεκόρ τη χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα, τα έχει καταντήσει αγνώριστα. Την ίδια ώρα η ψυχική προετοιμασία και ο εκκλησιασμός είναι άγνωστα σε πολλούς χριστιανούς. Φθάσαμε, μάλιστα, στο σημείο, επειδή οι κλιματολογικές συνθήκες έχουν αλλάξει εξαιτίας της ανεύθυνης και εγκληματικής συμπεριφοράς μας απέναντι στη φύση, οπότε το χιόνι, που πέφτει τέτοιες μέρες, είναι ελάχιστο ή σπάνιο, να δημιουργούμε τεχνητό τέτοιο. Έτσι οι πίστες των, κατά τόπους, χιονοδρομικών κέντρων στα βουνά της χώρας μας, όταν δεν πέφτει φυσικό, καλύπτονται από τεχνητό χιόνι, ενώ κάτι ανάλογο συμβαίνει με τον τεχνητό πάγο στα παγοδρόμια.
Πέραν τούτου λείπει, σε πολλές περιοχές του πλανήτη μας, η πολυπόθητη ειρήνη, μια που οι μεγάλοι του κόσμου τούτου, συνεχίζουν, χάριν των συμφερόντων τους, τους πολεμικούς εξοπλισμούς και τις πολεμικές συρράξεις με αποτέλεσμα τα ερείπια και τον ξεριζωμό εκατομμυρίων ανθρώπων απ’ τις πατρογονικές εστίες τους. Αλλά και η χώρα μας έχοντας στα ανατολικά, κυρίως, σύνορά της τόσο δύστροπους γείτονες, οι οποίοι συνεπικουρούμενοι και απ’ τη συμπεριφορά συμμάχων μας αποθρασύνονται καταπατώντας το διεθνές δίκαιο, έχει βρει τον μπελά της και, κατ’ ανάγκη, εξοπλίζεται ακόμα περισσότερο και φιλοξενεί πιο πολλούς πρόσφυγες και μετανάστες απ’ αυτούς, που μπορεί να σηκώσει.
Λείπει, ακόμα, η απλότητα στην καθημερινή μας ζωή και πολλοί, λόγω πλεονεξίας, νιώθουμε φτωχοί, χωρίς να είμαστε, πραγματικά. Παρότι, μάλιστα, η παγκοσμιοποίηση και το διαδίκτυο έχουν καταστήσει τον κόσμο όλο μια γειτονιά, ενώ τα σπίτια μας, πλέον, είναι τόσο ζεστά και τόσο κοντά μεταξύ τους, οι καρδιές των ανθρώπων είναι κρύες και πολύ μακριά η μία απ’ την άλλη, αφού λείπει, εν πολλοίς, ο συνεκτικός κρίκος, που λέγεται αγάπη και αλληλεγγύη. Η βιοτική μέριμνα, άλλωστε, και ο ατομισμός μάς επηρεάζουν τόσο πολύ, ώστε να μην περισσεύει χρόνος και συναίσθημα για τους άλλους, όπως θέλει ο νεογέννητος Χριστός.
Φέτος, όμως, τα πράγματα είναι, εντελώς, διαφορετικά. Η πανδημία κατάφερε να βραχυκυκλώσει την αγορά, να περιορίσει τις κινήσεις μας και να μας στερήσει πολλά απ’ αυτά, που, μέχρι πρότινος, τα θεωρούσαμε δεδομένα και αυτονόητα. Μας δίνεται, έτσι, μια πρώτης τάξεως ευκαιρία, προκειμένου να προβληματιστούμε και να εκτιμήσουμε την αξία τους ή να αναθεωρήσουμε την άποψη για την αξία κάποιων απ’ αυτά και να ζήσουμε τα Χριστούγεννα, οικογενειακά, όπως παλιά και όπως το επιβάλλουν οι συνθήκες. Και επειδή οι εκκλησίες μας, επίσης, είναι μισάνοιχτες, μπορούμε με τη βοήθεια της ατομικής προσευχής, αλλά και των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών μεταδόσεων των ιερών ακολουθιών, να καταστήσουμε εκκλησίες τα σπίτια μας και, κυρίως, τις καρδιές μας, απολαμβάνοντας, παράλληλα, παραδοσιακά φαγητά και την παρέα και κουβέντα των μελών της οικογενείας του ο καθένας, που τείνουν να εκλείψουν.
Επειδή, όμως, χρονιά είναι και θα περάσει, ας κάνουμε υπομονή και ας καταστήσουμε την ατυχία ευκαιρία για στοχασμό και αλλαγή πορείας. Καλά Χριστούγεννα.
Από τον Κώστα Γιαννούλα
