στη θεϊκή κοινωνία, όπως την επαγγέλθηκε με τη διδασκαλία Του ο Σωτήρας του κόσμου, ο Χριστός. Και επειδή κανένας μας δεν είναι αθάνατος, χρήσιμο είναι να σημειώσουμε τα καλά της και να την εφαρμόσουμε, χωρίς να γογγύζουμε.
Είναι γνωστό, κατ’ αρχήν, ότι η παχυσαρκία, στις μέρες μας, αποτελεί πρόβλημα, που ταλανίζει πολλούς, ενώ τη δίαιτα και την αποχή από κάποια φαγητά την ακολουθούν πολλοί με συστάσεις ειδικών διαιτολόγων και γιατρών χάριν της υγείας και της εικόνας του σώματος και μόνο. Η χριστιανική νηστεία, ωστόσο, είναι σε θέση, υπό προϋποθέσεις, να υποκαταστήσει τη δίαιτα, εν μέρει ή και εξ ολοκλήρου, με διττό, μάλιστα, σκοπό την υγεία του σώματος, αλλά, προπαντός, της ψυχής.
Και αυτό γιατί, όσοι νηστεύουν, επιτυγχάνουν τη σωματική υγεία, όπως είναι φυσικό, με την αποφυγή, για μεγάλα χρονικά διαστήματα, αλκοόλ, γαλακτούχων και λιπαρών ουσιών, αλλά και διοξινών, που προσθέτουν κιλά και εγκυμονούν κινδύνους για την υγεία μας. Και επειδή η πραγματική νηστεία συνοδεύεται, κανονικά, και από μικρές ποσότητες φαγητού, αντιλαμβάνεται κανείς, πόσο μπορεί να βοηθήσει και στην απώλεια βάρους.
Η χριστιανική νηστεία, όμως, στοχεύει, πιο πολύ, στην υγεία και, κατ’ επέκταση, στη σωτηρία της ψυχής του ανθρώπου ενισχύοντας την εγκράτεια του πιστού από συμπεριφορές βλαπτικές για την ψυχική του υγεία. Όταν, λοιπόν, κάποιος πιστός καταφέρνει να χαλιναγωγεί τον εαυτό του και να αποφεύγει εδέσματα, που ελκύουν και σκανδαλίζουν, με τον ίδιο τρόπο μπορεί να αντισταθεί σε πειρασμούς, πράξεις και συναισθήματα, που βλάπτουν τον ίδιο και τους άλλους και ζημιώνουν την ψυχή του. Επιδίωξη, δηλαδή, της χριστιανικής νηστείας δεν είναι η άσκοπη στέρηση ορισμένων υλικών αγαθών για συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, αλλά η εγκράτεια του πιστού, μέσω της οποίας γίνεται ικανός, να ελέγχει τον εαυτό του και να τον οδηγεί στην εφαρμογή των κανόνων του Ευαγγελίου.
Πέραν αυτών, όμως, η νηστεία γίνεται πρόξενος και άλλων καλών. Είναι σε θέση, π.χ., να σπάσει τη ρουτίνα της καθημερινότητας και να προσφέρει χαρές, που περνούν απαρατήρητες, αφού τρώγοντας, καθημερινά, τα πάντα χάνεται η αίσθηση της αξίας του διαφορετικού. Και για να γίνω πιο σαφής. Πότε λέμε το ψωμί ψωμάκι και νιώθουμε τη νοστιμιά του; Μα όταν δεν το έχουμε, μας λείπει και πεινάμε. Πότε αντιλαμβανόμαστε τη νοστιμιά άλλων φαγητών; Όταν δεν τα τρώμε, καθημερινά, και έχουμε ως μέτρο σύγκρισης φαγητά λαδερά ή και αλάδωτα. Πώς νιώθουμε τη διαφορά μεταξύ καθημερινών και Κυριακών ή μεγάλων εορτών; Μα και με τη συνοδεία εκλεκτών εδεσμάτων παντός είδους. Τρώγοντας, όμως καθημερινά, τα πάντα, χάσαμε αυτή την ιδιαίτερη αίσθηση, που μας προσφέρει το καλό φαγητό. Χάσαμε, δηλαδή, ένα κομμάτι προσμονής των Χριστουγέννων, του Πάσχα και άλλων εορτών, που, εκτός των άλλων, τις περιμέναμε, κάποτε, και για να απολαύσουμε το καλό φαγητό, τη γαλοπούλα, τη γουρουνοχαρά, τη μαγειρίτσα, τον οβελία και τόσα άλλα.
Αλλά και, οικονομικά, αν δει κανείς, τη χριστιανική νηστεία, είναι πιο συμφέρουσα απ’ τη δίαιτα και τα συμπληρώματα διατροφής, που συστήνουν οι ειδικοί και τα κέντρα αδυνατίσματος, αφού πληρώνουμε σημαντικά ποσά και για συμβουλές και για αγορά προϊόντων. Βεβαίως, και η νηστεία, κάποιες φορές, κοστίζει, ακριβά ιδίως σ’ αυτούς, που επιλέγουν νηστήσιμα περιζήτητα και αλμυρά στις τιμές. Αυτό, όμως, ισχύει για λίγους και δε μπορεί να ακυρώσει την αξία της νηστείας.
Έλα, όμως, που, στους σύγχρονους καιρούς της μέθης, της κραιπάλης και της αμφισβήτησης των πάντων, έχει αμβλυνθεί, επικίνδυνα, η θρησκευτική συνείδηση πολλών χριστιανών, με αποτέλεσμα η νηστεία να θεωρείται ξεπερασμένη και οι προσπάθειες για νηστεία να αποδυναμώνονται. Πέραν τούτου, δεν έχουμε μάθει πολλοί χριστιανοί να αντιστεκόμαστε στις προκλήσεις και να λειτουργούμε με πρόγραμμα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, όμως, ορισμένοι, αντί να τρώμε λαδερό, έστω, φαγητό την Τετάρτη και την Παρασκευή, που θεωρούνται μέρες νηστείας, κάνουμε το αντίθετο τρώγοντάς το άλλες μέρες της εβδομάδας.
Κοντολογίς. Η χριστιανική νηστεία στοχεύει, κατ’ εξοχήν, στην εγκράτεια, είναι φάρμακο κατάλληλο για την υγεία του σώματος και, κυρίως, της ψυχής, και είναι δύσκολη, αλλά δυνατή, αν σκεφθεί ο πιστός τα καλά της και αν αποφασίσει να την εφαρμόσει οργανώνοντας, κατάλληλα, τη ζωή του.
Από τον Κώστα Γιαννούλα