Χάρη σ’ αυτές προσδιορίζουν τον χρόνο ανέγερσης, ανακαίνισης ή ιστόρησης ενός ναού ή μιας μονής. Οι επιγραφές αυτές μας παρέχουν πληροφορίες για δωρητές ή άτομα τα οποία φρόντισαν, ως ιερείς, προεστοί και επίτροποι, για την πραγματοποίηση των οικοδομικών εργασιών ή για την ιστόρηση, δηλαδή την αγιογράφηση των τοίχων του ναού.
Αφορμή για το σημερινό άρθρο υπήρξε η φωτογραφία μιας κτιτορικής επιγραφής από τον ναό του Αγίου Γεωργίου ενός οικισμού της επαρχίας Αγιάς, την οποία μου έστειλε ο κ. Παναγιώτης Δομούζης, πριν από καιρό. Η επιγραφή 13 στίχων είναι χαραγμένη σε μία πλάκα από λευκό μάρμαρο και ολοκληρώνεται με τη χρονολογία ανέγερσης και ανακαίνισης του ναού, 30 Αυγούστου του έτους 1797.
Η αναφορά «ανεγέρθη και ανεκαινίσθη» δηλώνει, μάλλον, την ανακαίνιση του ναού, ο οποίος αντικατέστησε έναν άλλον προγενέστερο. Ο γραφέας της επιγραφής φαίνεται ότι μιμήθηκε κάποια άλλη επιγραφή, αλλά υπήρξε σχετικά ανορθόγραφος όπως μπορούμε να δούμε στη φωτογραφία της: ανεγέρθι, κε, πάντον τον ευσεβόν, χοριον, αρχιερατεύβοντος, ι λεπή (οι λοιποί), Δίμος. Το ό,τι έχει υπόψη του κάποια άλλη επιγραφή προκύπτει από τη χρήση του C αντί του Σ. Η ανακαίνιση του ναού κατέστη εφικτή με τη συνδρομή και τα έξοδα όλων των χωριανών (των ευσεβών χριστιανών), στις 30.8.1797, όταν μητροπολίτης της Δημητριάδας ήταν ο Αθανάσιος.
Η επαρχία της Αγιάς, όπως και τώρα, ανήκε στη Μητρόπολη της Δημητριάδας. Ο Αθανάσιος ο Κύπριος εκλέχθηκε μητροπολίτης της Δημητριάδας τον Σεπτέμβριο του 1794. Συμμετείχε στην επανάσταση της Μαγνησίας το 1821. Μετά την αποτυχία της, εγκατέλειψε γη Μητρόπολη τον Ιούνιο/Ιούλιο του 1821. Την 1η Ιουλίου 1822 βρισκόταν στη Σκόπελο. Μετά τη φυγή του, εκλέχθηκε μητροπολίτης της Δημητριάδας ο από Γρεβενά Βαρθολομαίος [Βλ. αρχιμ. Νεκτάριος Δρόσος, «Η προαγωγή της Επισκοπής Δημητριάδας σε Αρχιεπισκοπή (Μάιος 1757) και σε Μητρόπολη (Σεπτ. 1794)», Θεσσαλικό Ημερολόγιο, 55 (2009) 78-80].
Αναφέρεται και σε επιγραφές άλλων ναών της επαρχίας Αγιάς.
Για την ανακαίνιση φρόντισαν οι ιερομόναχοι Δαβίδ και Τιμόθεος και οι ιερείς Αθανάσιος, άλλος Αθανάσιος, Ακριβός, Δήμος, Ιωάννης, άλλος Ιωάννης και Παρίσης. Οι ιερομόναχοι ανήκαν, προφανώς, σε κάποια γειτονική μονή, ενώ οι 7 ιερείς ήταν εφημέριοι του οικισμού τους.
Έχοντας υπόψη μου ότι στα μετεωρίτικα κατάστιχα του 18ου αιώνα, η ενορεία αποτελούνταν από 10, τουλάχιστον, οικογένειες, συμπεραίνουμε, έμμεσα, ότι στον οικισμό με τους 7 ιερείς υπήρχαν 7 ενορίες, δηλαδή περισσότερες από 70 οικογένειες.
Το κείμενο της μεγαλογράμματης επιγραφής έχει ως εξής:
ΑΝΕΓΕΡΘΙΚΕΑΝΕΚΕΝΙΘΗ Ο ΘΙΟCΙΕΡΟC /
ΚΕ ΠΑΝCΕΠΤΟC ΝΑΟC ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΝΔΟΞΟΥ /
ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΤΟΥ ΤΡΟΠΕΟΥ/
ΦΟΡΟΥ ΔΙΑ CΗΝΔΡΟΜΗCΚΕ ΕΞΟΔΟΥ ΠΑΝΤΟΝ /
ΤΟΝ ΕΥCΕΒΟΝΚΕ ΟΡΘΟΔΟΞΟΝ ΧΡΙCΤΗΑΝΟΝ /
ΚΕ Ι ΛΕΠΗ ΤΟΝ ΧΟΡΙΟΝ – ΑΡΧΙΕΡΑΤΕΥΒΟΝΤΟC /
ΤΟΥ ΠΑΝΙΕΡΟΤΑΤΟΚΕ ΘΕΟΦΙΛΕCΤΑΤΟ ΑΓΙΟΥ /
ΔΕCΠΟΤΟΥ ΑΘΑΝΑCΙΟΥΚΕΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΑ /
ΔΑΒΙΔ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ – ΤΗΜΟΘΕΟΥΙΕΡΟΜΟνάχου /
ΔΙΜΟΙΕΡΕΟC–ΙΟΥΑΝΟΥΙΕΡΕΟCΑΘΑΝΑCΙΟΥ /
ΙΕΡΕΟC – ΠΑΡΙCΗ ΙΕΡΕΟC -ΑΘΑΝΑCΙΟΥ ΙΕΡΕΟC /
ΑΚΡΙΒΕ ΙΕΡΕΟC – ΙΟΑΝΟΥΙΕΡΕΟC
ΕΤΟC 1797 † ΑΥΓΟΥSΟ – 30.
