συγγραφέας Ουίνστον Τσώρτσιλ λέγοντας: “Πολιτική είναι η ικανότητα να παρουσιάζεις σήμερα τι θα γίνει αύριο και να εξηγείς αύριο γιατί δεν έγινε”. Δυστυχώς ο ορισμός αυτός, αν και ειπώθηκε πριν από 70 περίπου χρόνια είναι τόσο επίκαιρος, που ενώ όλοι επικοινωνιακά τον αποδοκιμάζουμε, εντούτοις με τις πράξεις μας τον αποδεχόμαστε. Άλλωστε, πώς μπορεί κανείς να εξηγήσει πανελλαδικά την επανεκλογή ανθρώπων σε όλα τα επίπεδα εξουσίας, που συμμετείχαν άμεσα ή έμμεσα στη σημερινή κοινωνική, οικονομική και περιβαλλοντική κατάπτωση της χώρας;
Σε επίπεδο Περιφέρειας, την οποία και υπηρετώ, από τον θεσμικό ρόλο του περιφερειακού συμβούλου, θεωρώ πως ο εκάστοτε περιφερειάρχης, ως πρώτος πολίτης της Περιφέρειας, θα πρέπει να εμπνέει, να οραματίζεται, να σχεδιάζει, να υλοποιεί και να επαναπροσδιορίζει, όπου απαιτείται, τη στρατηγική του, βλέποντας μακροπρόθεσμα τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής. Ειδικότερα, στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, όπου η ίδια Περιφερειακή αρχή εκλέγεται για τρίτη συνεχόμενη θητεία, μπορεί κανείς εύκολα να κάνει τον απολογισμό, αναδεικνύοντας την υφιστάμενη κατάσταση.
Το μεγαλύτερο αναγνωρισμένο πρόβλημα της εποχής μας, το Περιβαλλοντικό, έχει πολλές διαστάσεις. Το πρόβλημα αυτό απειλεί, εκτός από το βιοτικό μας επίπεδο, την ίδια την ύπαρξή μας και τη δυνατότητα να ζήσουμε στον τόπο μας.
Μία διάσταση του προβλήματος αποτελεί το ζωτικής σημασίας πρόβλημα της κάλυψης των αναγκών νερού στη Θεσσαλία. Τα τελευταία 10 χρόνια όχι απλώς δεν σχεδιάστηκαν περιβαλλοντικά έργα τα οποία θα βελτιώσουν το βιοτικό επίπεδο ζωής των συμπολιτών μας, αλλά δεν ολοκληρώθηκαν και υφιστάμενα ημιτελή έργα για τα οποία δαπανήθηκαν πολλά χρήματα. Είναι καταγεγραμμένη από το 2010 η δήλωση του νυν περιφερειάρχη: «Η Θεσσαλία έχει ανάγκη εδώ και τώρα από συγκεκριμένα έργα, όχι από «θα» ή υποσχέσεις που χάνονται στο βάθος του χρόνου. ...». Δυστυχώς, όμως για ακόμη μια φορά έχει διαψευστεί. Υπάρχουν πολλοί αξιόλογοι συμπολίτες – επιστήμονες που έχουν συχνά καταγράψει και επισημάνει τον σχεδιασμό ανάγκης ολοκλήρωσης σημαντικών έργων που έχουν σταματήσει προ δεκαετίας (όπως το φράγμα Αγιονερίου, το φράγμα επί του Ληθαίου στα Τρίκαλα, κ.ά.), ενώ κατά καιρούς εμφανίζονται δελτία Τύπου της Περιφερειακής αρχής με υποσχέσεις, οι οποίες ως τώρα δεν έχουν υλοποιηθεί. Το μόνο μεγάλο περιβαλλοντικό έργο που ολοκληρώθηκε τα τελευταία χρόνια, με κάποιες ακόμη εκκρεμότητες, είναι η επανασύσταση της λίμνης Κάρλας, που σχεδιάστηκε και ξεκίνησε από τα τέλη του προηγούμενου αιώνα.
Η μόλυνση του περιβάλλοντος αποτελεί επίσης άλλη σημαντική διάσταση, η οποία συνεχίζει να απασχολεί όλα αυτά τα χρόνια τις τοπικές κοινωνίες. Δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε ειδικότερα, λόγω και της επικαιρότητας, το πρόβλημα της ρύπανσης στην πόλη του Βόλου. Είναι παράδοξο η Περιφερειακή αρχή να μην λαμβάνει υπόψη τις ανησυχίες πολιτών, των οργανώσεων και κυρίως την αντίθεση των επιστημονικών φορέων της Μαγνησίας (Ιατρικός Σύλλογος, ΤΕΕ, Γεωπονικός Σύλλογος, Δικηγορικός Σύλλογος) κατά συγκεκριμένης πρότασης της δημοτικής αρχής του Βόλου και -ενάντια σε όλους- να την υπερψηφίζει. Επίσης, το πιο οξύμωρο είναι η κριτική του δημάρχου Βόλου κατά της Περιφερειακής αρχής, όταν οι απόψεις τους ταυτίζονται. Φυσικά, ο καθένας μπορεί να βγάλει τα συμπεράσματά του...
Στη μόλυνση του περιβάλλοντος περιλαμβάνονται και τα συνεχή καταγεγραμμένα κρούσματα μόλυνσης των υδάτων των ποταμών από ιδιώτες ή παρακείμενες επιχειρήσεις. Είναι κωμικοτραγικό όλα αυτά τα χρόνια, όταν είναι κοινό μυστικό στις τοπικές κοινωνίες, οι υπαίτιοι να μην εντοπίζονται όπως κι οι παραβάτες, ενώ αποσπασματικά να συλλαμβάνεται κάποιος, εντελώς τυχαία, μετά από σχετική επερώτηση της αντιπολίτευσης στο Περιφερειακό Συμβούλιο.
Η πρόσφατη πανδημία έφερε στην επικαιρότητα τη σημασία της αυτάρκειας της τροφής. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να προστατέψουμε παραγωγικές εκτάσεις που επρόκειτο να αλλάξουν χρήση γης. Είναι καταστροφική και μελλοντικά επιζήμια η αλόγιστη χρήση παραγωγικών και προστατευόμενων περιοχών natura για χρήση εκτάσεων από εταιρείες ΑΠΕ, κυρίως ξένων συμφερόντων, οι οποίες δεν συνεισφέρουν τίποτα στην τοπική οικονομία. Από την άλλη πλευρά, η τακτική αυτή, δεν προστατεύει τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλίας που επιθυμούν να επενδύσουν στις ΑΠΕ, σε άγονες και μη παραγωγικές εκτάσεις με μικρά έργα παραγωγής ενέργειας, διότι βρίσκουν δίκτυα και εκτάσεις «δεσμευμένες» από τους μεγάλους επενδυτές. Ως αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής, είναι η επαρχία να μαραζώνει και τα χωριά καθημερινά όλο και περισσότερο να εγκαταλείπονται, κυρίως από τους νεότερους σε ηλικία συμπολίτες μας.
Στον τομέα απορρόφησης ευρωπαϊκών προγραμμάτων από το ΕΣΠΑ, το ποσοστό απορρόφησης κυμαίνεται κοντά στο 25%, απογοητευτικό νούμερο για μια Περιφερειακή αρχή που έχει 10 συνεχόμενα χρόνια εμπειρίας. Στο κομμάτι του πολιτισμού, τα συμπεράσματά μας επαληθεύτηκαν και κατά την επίσκεψη της υπουργού κ. Μενδώνη στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, η οποία σε ραδιοφωνική εκπομπή δήλωσε χαρακτηριστικά (iefimerida.gr) «Στη Θεσσαλία πήγα για μια τεχνική σύσκεψη με τον περιφερειάρχη, τον κύριο Αγοραστό και σαράντα δημοσίους υπαλλήλους, αρμόδιους και εμπλεκόμενους με το ΕΣΠΑ. Διότι το ΕΣΠΑ στη Θεσσαλία είναι στο 5,5%».
Κατά τη διάρκεια της «καραντίνας», συνάδελφοι αναφέρθηκαν σε έργα και δράσεις της Περιφερειακής αρχής με στόχο τον σεβασμό στις ευαίσθητες και ευπαθείς κοινωνικά ομάδες. Μας μίλησαν για χρήση της τηλεϊατρικής, μέσω ιδιωτικής εταιρείας, χωρίς να γνωρίζουν αν οι πολίτες έχουν τα μέσα και την τεχνογνωσία για την εφαρμογή αυτών. Άλλωστε αυτά αποδείχθηκαν από τα χαμηλά αριθμητικά στοιχεία που έδωσε η εταιρεία στη δημοσιότητα. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε, σε αντίθεση με τα λεγόμενά τους για σύγκληση περιφερειακού συμβουλίου με θέμα την υγεία στη Θεσσαλία, την αδιαφορία της Περιφερειακής αρχής στην εγκατάλειψη, χωρίς διοίκηση, του Γενικού Νοσοκομείου Λάρισας, με δυσάρεστες συνέπειες για την ίδια τη λειτουργία του και τους πολίτες της Λάρισας.
Στον χώρο της εκπαίδευσης, τα σχολεία που θεωρητικά θα έπρεπε να είχαν επανδρωθεί με τον απαραίτητο υλικοτεχνικό εξοπλισμό, βρέθηκαν απροετοίμαστα την περίοδο αυτή. Μπορεί κανείς να θεωρήσει τυχαίο πως πάλι μετά από σχετική επερώτηση της παράταξής μας, την επόμενη μέρα τα δελτία Τύπου της Περιφερειακής αρχής αναφέρθηκαν σε παράδοση εξοπλισμού στις σχολικές μονάδες στην περιοχή της Λάρισας και της Καρδίτσας. Από την άλλη, οι σχολικές μονάδες στα Τρίκαλα και τη Μαγνησία προφανώς ξεχάστηκαν...
Θα μπορούσα να αναφέρω και άλλα πολλά παραδείγματα, αλλά αυτό που έχει κυρίως σημασία είναι να μπορεί ο κάθε πολίτης να είναι σε θέση να ξεχωρίζει τη διαφορά μεταξύ των εκάστοτε «έργων». Είναι σημαντικό να διακρίνει τα τακτικά, π.χ. έργα οδοποιίας, συντήρηση δρόμων, καθαρισμός ρεμάτων, κ.ά., που θεωρούνται αυτονόητα σε μια ευνομούμενη πολιτεία, με τα έργα τα οποία, μέσα από τον σχεδιασμό και την υλοποίησή τους, αφήνουν ένα αποτύπωμα καινοτομίας, μοναδικότητας, περιβαλλοντικής ευαισθησίας, ενώ παράλληλα προσδίδουν προστιθέμενη αξία στη Θεσσαλία μας.
Από τον Πέτρο Τσακνάκη, περιφερειακό σύμβουλο, γεωπόνο Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων MSc (Α.Π.Θ.)