Μ.Ε. Λαγκουβάρδου
Καινούρια συστήματα, καινούρια βάσανα. Κανένας δεν μπορεί να διαχειριστεί ελεύθερα τα του οίκου του, όταν δεν έχει δική του οικονομία. Κανένας δε νοιάζεται αν η ανεργία των νέων φτάνει στο μισό του εργατικού πληθυσμού κι ο ένας στους δύο νέους είναι για πάντα άνεργος, αν δεν έχει δική του οικονομική πολιτική. Αν την οικονομική πολιτική την υπαγορεύουν ξένοι, που κοιτάζουν πρωτίστως τα δικά τους συμφέροντα.
Όταν οι άρχοντες αγαπούν το λαό, ο λαός ευτυχεί. Κι η αγάπη των αρχόντων φαίνεται απ’ την φροντίδα τους για τους νέους. Μεγάλο ποσοστό των νέων βιώνει το καταλυτικό συναίσθημα μιας νέας μορφής ανεργίας όχι παροδικής, αλλά παντοτινής με την ευθύνη να βαρύνει όχι τις κυβερνήσεις αλλά τους ίδιους τους άνεργους νέους. Φρίκη!
Η ζωή έχει νόημα όταν νιώθουμε ότι είμαστε χρήσιμοι στους άλλους. Ρίζα όλων των κακών, λέει ο Απόστολος Παύλος είναι η φιλαργυρία. Η φιλαργυρία είναι εκτροπή από την αγάπη για τους άλλους στην αγάπη για τον εαυτό μας, λόγω του φόβου της αυτοσυντήρησης, που είναι ο φόβος του θανάτου.
Είναι φοβερό το συναίσθημα που νιώθεις όταν δεν συμμετέχεις στην κοινή προσπάθεια, αυτό που βασανίζει τους άνεργους νέους που νιώθουν ότι δεν τους χρειάζεται κανείς. Είναι τόσο καταλυτικό το συναίσθημα αυτό, που μόνο με θαύμα, μπορεί ένας νέος, που δεν έχει εμπειρία των δυσκολιών της ζωής, να αντέξει αυτή την φοβερή μείωση της προσωπικότητάς του. Ο Θεός να βοηθήσει τους νέους μας που παλεύουν με αυτόν τον φοβερό πειρασμό.
H σημερινή πολιτική, οικονομική και κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα είναι στην πραγματικότητα μια νέα αποικιοκρατία. Η αποικιοκρατία είναι ένα πολιτικό και οικονομικό σύστημα στο οποίο ένα κράτος (ή περισσότερα, όπως στην περίπτωσή μας) επεκτείνει την κυριαρχία του στο έδαφος και στους ανθρώπους έξω από τα όρια του, για να διευκολύνει την κυριαρχία του επί των πόρων, επί της εργασίας και επί των άλλων αγορών.
Ο όρος αναφέρεται επίσης σε ένα σύνολο πεποιθήσεων, οι οποίες χρησιμοποιούνται για την νομιμοποίηση ή την προώθηση του συστήματος αυτού, ιδιαίτερα στην πεποίθηση ότι τα ήθη των αποικιοκρατών είναι ανώτερα από εκείνα του λαών τους οποίους εκμεταλλεύονται."
Η αποικιοκρατία υποκρίνεται ότι δήθεν συμβάλλει στην ανάπτυξη των οικονομικών και πολιτικών υποδομών που απαιτούνται για τον εκσυγχρονισμό και τη δημοκρατία , ενώ στην πραγματικότητα οδηγεί στην καθαρή μεταφορά πλούτου από τις αποικίες στον αποικιοκράτη, και αναστέλλει την επιτυχή οικονομική ανάπτυξη. Παράδειγμα η δήθεν οικονομική βοήθεια προς την Ελλάδα από τις χώρες της Ενωμένης Ευρώπης. Στην πραγματικότητα δανείζουν με τόκο αυτά που εισπράττουν.
Το αιώνιο τραγούδι είναι το τραγούδι της ελπίδας. Ποτέ σε καμιά εποχή και σε κανέναν τόπο οι άνθρωποι δεν έπαψαν να ελπίζουν, ιδίως οι γονείς δεν έπαψαν ποτέ να ενδιαφέρονται για το μέλλον των παιδιών τους. Αυτό είναι το τραγούδι μιας Ισπανίδας μάνας στον πόλεμο: «Μην κοιμάσαι/ μωρουδάκι μου./’Σπάραξε, μούγκρισε, κλάψε./ Ο πατέρας σου είναι μακριά./ Ξέσκισε με τα πόδια/ αυτό το σεντόνι του φόβου./ Μην κλείνεις τα μάτια/μωρουδάκι μου/ Ο αέρας ουρλιάζει,/ μην κλείνεις τα μάτια./ Ο θάνατος,/γυρίζει έξω./Βλέπω το σκοτεινό ποτάμι/ κι ένα νεκρό φύλλο./Σπάραξε, μούγκρισε, κλάψε./Ο πατέρας σου είναι μακριά».
Η εποχή μας απαιτεί να μην παραιτηθούμε απ’ την ελπίδα μας για μια καλύτερη ζωή. Να μην αφεθούμε στη γλυκιά νάρκη της κούρασης, αλλά να μένουμε άγρυπνοι, σαν τους οδοιπόρους, που περιμένουν, στη μακρά νύχτα, τη χιονοθύελλα να κοπάσει. Να κρατήσουμε άγρυπνο το πνεύμα μας.
Ο Έλληνας σκηνοθέτης του θεάτρου και του κινηματογράφου Έλια Καζάν, στην αυτοβιογραφία του, κάνει μια σπουδαία επισήμανση όσον αφορά το πνεύμα και εξηγεί πόσο καταστρεπτικό είναι να παραδοθούμε στον πειρασμό της απελπισίας και να παραιτηθούμε από κάθε προσπάθεια να αγωνιστούμε για τη ζωή μας.
«Η σάρκα και το πνεύμα» γράφει ο διάσημος σκηνοθέτης βρίσκονται σε μια αλληλεξάρτηση. Όταν ένα άτομο δεν ενδιαφέρεται, ενσυνείδητα ή ασυνείδητα , να συνεχίσει τη ζωή του, τότε συμβαίνει μέσα του κάτι μυστηριώδες και καταστρεπτικό. Η ψυχή μεταφέρει το μήνυμα και η προστατευτική δύναμη του σώματος – το ανοσοποιητικό σύστημα, όπως λέγεται- παραδίδει σιγά σιγά το σώμα στην ασθένεια, η οποία περιμένει υπομονητικά γι’ αυτό το άνοιγμα. Ο ανθρώπινος οργανισμός είναι ενιαίος και το εσώτερο μέρος του είναι αυτό που συνηθίζουμε να το λέμε πνεύμα, καμιά φορά και Άγιο Πνεύμα, επειδή είναι πραγματικά άγιο. Αυτό είναι που πρέπει να επιβιώσει, κι όταν δεν επιβιώνει, δεν επιβιώνουμε κι εμείς. ‘ Ετσι μ’ αυτόν τον τρόπο ο άνθρωπος σκοτώνει τον εαυτό του.» *
Η πολιτική κατάσταση κάνει κύκλους. Επιστρέφει ακόμα και στην νηπιακή της ηλικία. Ο λαός αντιδρά στις περιπτώσεις αυτές, με το χιούμορ. Αναφέρει τους άρχοντες με τα μικρά τους ονόματα. Έτσι είναι άραγε η πολιτική κατάσταση στη νέα αποικιοκρατία; Γιατί ψηφίζει ο κόσμος αν η ψήφος είναι μάταιη; Ο Μαρκ Τουαίν ως χιούμορ έλεγε για την ψήφο στην Αμερική, στην εποχή του, πως αν η ψήφος άλλαζε κάτι, δεν θα μας άφηναν να ψηφίσουμε.
Αλλά δεν πειράζει, όλο και θα υπάρχουν μέρη ειρηνικά κι άνθρωποι μυαλωμένοι, που ξέρουν τί πάει να πει αγάπη του Θεού (…) Όλα μπορούν να συμβούν. Όλα. Ένα όμως δεν μπορεί. Δε γίνεται να λείψουν από παντού και πάντα οι σπουδαίοι και σοφοί άνθρωποι με τη μεγάλη ψυχή, που για την αγάπη του Θεού θα στήνουν κτίσματα στέρεα και αιώνια για να γίνει η γη πιο όμορφη κι ο άνθρωπος να ζει πάνω της ευκολότερα και καλύτερα. Αν λείψουν κι αυτοί, τότε κι η αγάπη του Θεού θα σβήσει και θα χαθεί από τον κόσμο. Αυτό όμως δε γίνεται». (Ίβο Άντριτς)
* Ελία Καζάν, Μια ζωή, Μετάφραση Ευγένιος Πιέρρης, Εκδόσεις Ευρωεκδοτική, σελ.767, Αθήνα 1989.
