Δεν αποτελεί, απλά, λαϊκή δοξασία, ούτε καρπό μαγείας, όπως πιστεύουν πολλοί, αλλά μια πραγματικότητα, την οποία αναγνωρίζει και η Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία, η οποία διαθέτει, μάλιστα, ειδική ευχή για την αντιμετώπισή της. Άλλωστε, η ύπαρξη πονηρών πνευμάτων, που απεργάζονται το κακό μας, αποτελεί βασικό της πιστεύω.
Ως γνωστόν, ταλαιπωρεί μικρούς και μεγάλους, προπάντων όμως, χαρισματικά μωρά και μικρά παιδιά. Γι’ αυτό και πολλοί προστρέχουν είτε στην εκκλησία, είτε, κυρίως, σ’ αυτούς, που έχουν το χάρισμα να ξεματιάζουν και να λυτρώνουν τον ματιασμένο απ’ τις συνέπειες του ματιάσματος, ήτοι από αδιαθεσία, εξάντληση, πονοκέφαλο, τάση για έμετο, υπερβολικό κλάμα άνευ άλλης αιτίας, αν πρόκειται για μωρά.
Οι τρόποι ξεματιάσματος, πέραν της εκκλησιαστικής ευχής από ιερέα, είναι αρκετοί. Αναφέρω μόνο αυτούς, που ακολουθούσαν οι γιαγιάδες μας και οι μανάδες μας, οι οποίες εκτός από λόγια, άγνωστα σ’ εμάς, χρησιμοποιούσαν ως πειστήριο ματιάσματος είτε κάρβουνα αναμμένα, που τα έριχναν μέσα σε ποτήρι με νερό, τα οποία και βούλιαζαν μόνο, αν ο πάσχων ήταν ματιασμένος, είτε σταγόνες λαδιού, οι οποίες διαλύονταν μόνο σε περίπτωση ματιάσματος. Σημειωτέον ότι οι γιαγιάδες και οι μανάδες μας δεν παρέλειπαν να κάνουν τον σταυρό τους και να σταυρώνουν το ποτήρι πριν την έναρξη του τελετουργικού.
Η συνταγή, ωστόσο, που θα περιγράψω, παρακάτω, δεν περιέχει καμία μυστικοπάθεια, αφού όλα είναι φανερά και γίνονται στο φως, προέκυψε, δε, απ’ την ανάγκη, μια που στις σημερινές οικογένειες, σπάνια πλέον, συγκατοικούν γιαγιάδες, οπότε το ξεμάτιασμα, λόγω απόστασης, είναι μια δύσκολη υπόθεση, και, επί πλέον, οι γιαγιάδες και οι μανάδες δεν αποκάλυπταν σε κανέναν, τι έλεγαν από μέσα τους, όταν ξεμάτιαζαν, γιατί, τότε λέει, θα έχαναν το χάρισμα αυτό. Είναι, ακόμη, απλή στην εκτέλεσή της, αρκεί να υπάρχει η πίστη εκ μέρους αυτού, που την εφαρμόζει, και αυτού, που τη ζητά, ότι η προσευχή έχει τη δύναμη να νικήσει το κακό, ενώ μπορεί να έχει αποτελέσματα ακόμη και με τηλεφωνική επικοινωνία.
Το τελετουργικό της περιλαμβάνει μόνο μια προσευχή, το "Πάτερ ημών", π.χ., συνοδευόμενο από το "Άγιος ο Θεός…" και το σταύρωμα του θύματος, εκ του σύνεγγυς ή από μακριά, πριν αρχίσει η προσευχή, κάτι που επαναλαμβάνεται και μετά από αυτήν. Αυτό είναι αρκετό, για να σταματήσουν οι συνέπειες του ματιάσματος, αν κανείς είναι ματιασμένος ή να συνεχιστούν, αν δεν είναι. Κάποιοι, μάλιστα, για να βεβαιωθούν, άμεσα, ότι πρόκειται για κακό μάτι, προσθέτουν και το τελετουργικό των γιαγιάδων με το νεροπότηρο, μόνο, και το λάδι, γιατί αναμμένα κάρβουνα σπανίζουν, πλέον. Πνευματικοί της Εκκλησίας, ωστόσο, συνιστούν σκέτη την προσευχή και τίποτε άλλο παγανιστικό, μια που μόνη αυτή είναι αρκετή για το ξεμάτιασμα.
Ύστερα απ’ την περιγραφή της συνταγής, είμαι βέβαιος, ότι απ’ αυτούς, που θα τη διαβάσουν, άλλοι θα σπεύσουν, με την πρώτη ευκαιρία, να τη δοκιμάσουν, κάποιοι άλλοι, ενδεχομένως, θα προβληματισθούν ή θα ειρωνευθούν και θα μιλήσουν για μυθεύματα και θρησκοληψίες, και κάποιοι θα την απορρίψουν ως κομπογιαννίτικη. Εν τούτοις, εξ ιδίας πείρας, είναι εφαρμόσιμη και αποτελεσματική, για όσους, το επαναλαμβάνω, πιστεύουν στον Θεό και στη δύναμη της προσευχής. Μια δοκιμή είναι αρκετή, για του λόγου το αληθές.
Από τον Κώστα Γιαννούλα