Κατέληξαν δε, πιστεύω, σ’ αυτό το συμπέρασμα στην προσπάθειά τους να βρουν και να κάνουν πράγματα στη ζωή τους, που να είναι από μόνα τους και εξ ολοκλήρου καλά, αφού, συν τοις άλλοις, ενστερνίζονταν την άποψη, ότι "ουδείς εκών κακός", δηλ. ότι κανένας δε γίνεται κακός με τη θέλησή του. Εν τούτοις, φαίνεται, δεν ευδοκίμησε αυτή τους η προσπάθεια και οι λόγοι, απ’ ό, τι αντιλαμβάνεται κανείς, είναι πολλοί. Ιδού μερικοί.
Ο άνθρωπος είναι απ’ τη φύση του κοινωνικό και πολιτικό όν• ως εκ τούτου, για να επιβιώσει και να ζήσει, έπρεπε, εξαρχής, να συνυπάρξει με άλλους συνανθρώπους του, καρύδια κάθε καρυδιάς, και να οργανώσει κοινωνίες σ’ έναν κόσμο, όμως, που είναι γεμάτος από ετερόκλητα στοιχεία, αντιφάσεις, ανισότητες και παραξενιές. Επειδή, δε, διαφορετικά αντιλαμβάνεται ο καθένας μας το καλό και, πολλές φορές, ό,τι είναι καλό για κάποιους, είναι κακό για κάποιους άλλους, τα πράγματα περιπλέκονται. Η καλοκαιρινή βροχή, για παράδειγμα είναι καλή, για ευνόητους λόγους, σ’ έναν κηπουρό, όχι, όμως, σ’ έναν παραδοσιακό κεραμοποιό, ξενοδόχο ή τουρίστα, ενώ, την ίδια ώρα, μπορεί να είναι ευεργετική για κάποιους γεωργούς, ενώ για κάποιους άλλους όχι.
Πέραν τούτου, δεν πρέπει να ξεχνάμε και τη χριστιανική θεώρηση των πραγμάτων, ότι ουδείς άνθρωπος αναμάρτητος, οπότε ο καθένας μας είναι επιρρεπής προς την αμαρτία, που δηλητηριάζει και βραχυκυκλώνει τις σχέσεις των ανθρώπων μεταξύ τους και, κατ’ αυτόν τον τρόπο, το πρόβλημα τροφοδοτείται και ενισχύεται ακόμη περισσότερο. Αλήθεια! Πόσες μικρές ή μεγάλες απολαύσεις υπάρχουν, όπως το κάπνισμα, τα ναρκωτικά, το ποτό, το ξενύχτι, η υπερβολική ταχύτητα, η κραιπάλη και ο έκλυτος βίος, για να αναφερθώ σε κάποιες απ’ αυτές, που, παρότι αυτές καθαυτές είναι επικίνδυνες, καταστροφικές, ακόμη, και απαγορευμένες, συνεπαίρνουν και καθιστούν ανδράποδα πάρα πολλούς ανθρώπους;
Επιπλέον, υπάρχουν επί γης είδη διατροφής και άλλα αγαθά, που, ανάλογα με τη χρήση τους, άλλοτε αποδεικνύονται καλά και άλλοτε κακά. Πολλά φάρμακα, για παράδειγμα, είναι πικρά και, σίγουρα, όλα τους κάθε άλλο παρά ευχάριστα στη γεύση• εν τούτοις απαλλάσσουν απ’ τους πόνους και σώζουν ζωές. Το φαγητό με μέτρο, επίσης, είναι χρήσιμο και απαραίτητο στον οργανισμό μας, ενώ το υπερβολικό όχι μόνο παχαίνει, αλλά και δημιουργεί πλείστα προβλήματα στη λειτουργία του οργανισμού. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με όλα, σχεδόν, τα αγαθά, εφόσον δεν τα χρησιμοποιούμε σωστά, αν αναλογιστούμε ότι, ακόμη και η υπερβολική αγάπη, μπορεί να σκοτώσει το αντικείμενο της αγάπης μας.
Και κάτι, ακόμα• επειδή το κακό και το απαγορευμένο είναι πιο ελκυστικό, επειδή στην κοινωνία λειτουργούμε σαν συγκοινωνούντα δοχεία επηρεάζοντας και επηρεαζόμενοι απ’ τους άλλους και επειδή, ως κοινωνικά όντα, μας είναι απαραίτητη η επαφή και η επικοινωνία με τους συνανθρώπους μας, το καλό με το κακό διαπλέκονται και συναποτελούν ένα μπερδεμένο κουβάρι, που θέλει πολύ μεγάλη προσπάθεια να ξετυλιχθεί και σαν τη μέλισσα να πάρει κανείς μόνο τα καλά και ό,τι τον ωφελεί.
Αυτό το τελευταίο πρέπει να το λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη, όχι μόνο όταν επιλέγουμε το σύντροφό μας και τους φίλους μας, αλλά και όταν, ως πολίτες, κάνουμε τις πολιτικές μας επιλογές και εμπιστευόμαστε τη ψήφο μας σε κόμματα και πρόσωπα. Και αυτό, γιατί, όσο και να ψάχνει κανείς, είναι, εκ των πραγμάτων, σχεδόν αδύνατο, να βρει αυτό που τον αντιπροσωπεύει απόλυτα, αφού, όπως και να το κάνουμε, καθένας και κάθε τι εμπεριέχει πέραν των θετικών στοιχείων και κάποια, λίγα ή πολλά, αρνητικά. Σ’ εμάς εναπόκειται, πόσα απ’ αυτά ανέχεται ο εαυτός μας και πόσο αποφασισμένοι είμαστε να αγωνισθούμε, για να γίνουν, με την πάροδο του χρόνου, λιγότερα.
Μόνο, έτσι, σκεπτόμενοι και ενεργώντας μπορούμε, πιστεύω, ν’ αποφεύγουμε τις αυταπάτες και να οδηγούμε το καράβι της ζωής με μεγαλύτερη σιγουριά και ασφάλεια.
Από τον Κώστα Γιαννούλα
