Είναι ξεκάθαρο ότι η προστασία της φύσης δεν μας αφορά, ενώ αντίθετα η εκμετάλλευσή της είναι πρώτιστο ζητούμενο. Για ακόμα μια φορά οι σοβαρές σύγχρονες ιδέες δεν μας αγγίζουν. Μας αγγίζει ό,τι μπαίνει στην τσέπη, είτε μέσω αναδιανομής πόρων, όπως υποστηρίζουν οι αριστεροί, είτε μέσω της ανάπτυξης και των επενδύσεων, όπως μας λένε οι δεξιοί.
Το περιβάλλον δεν έχει κανέναν εκπρόσωπο στην Ελλάδα. Ακόμα και στη μακρινή Λιθουανία, το κόμμα των πράσινων και των αγροτών έβγαλε ευρωβουλευτή τον παλιό σταρ του μπάσκετ, Σαρούνας Μαρτσουλιόνις, ο οποίος παρεμπιπτόντως αρνήθηκε τη θέση γιατί δεν «έχει γνώσεις», όπως ο ίδιος δήλωσε! Αλλά ας αφήσουμε στην άκρη αυτή τη σπάνια ηθική στάση και ας σκεφτούμε ότι υπάρχει κόμμα που συνδυάζει το περιβάλλον και τους αγρότες.
Το σύγχρονο δίλημμα είναι το εξής: είτε θα ανήκεις σε όσους πιστεύουν στην αξία του περιβάλλοντος είτε σε όσους πιστεύουν στην αξία του ανθρώπου και στα απεριόριστα δικαιώματα που έχει πάνω στη φύση. Το «δεξιά» και το «αριστερά» είναι ένας παλιομοδίτικος και βλακώδης διαχωρισμός που απευθύνεται σε βαλσαμωμένους ψηφοφόρους άλλων δεκαετιών.
Η προστασία των φυσικών πόρων, όπως το νερό, η μόλυνση του αέρα και των θαλασσών, η θέση των ζώων στον πλανήτη, είναι ιδέες που δεν έχουμε ακόμα ενσωματώσει. Όταν ο Πρωταγόρας μιλούσε για «πάντων χρημάτων μέτρον εστίν άνθρωπος» δεν είχε στον νου του τα σκουπίδια που θα παράγαμε τον 21ο αιώνα και την καταστροφή που προκαλούμε σε ό,τι μας δίνει ζωή. Όταν ο Καναδός φιλόσοφος, Will Kymlicka, στο βιβλίο του «Zoopolis: A Political Theory of Animal Rights» (2013) μιλά για πολιτικά δικαιώματα των ζώων και αναγνωρίζει ότι είναι και αυτά νόμιμοι κάτοικοι (citizens) του κόσμου όπως και οι άνθρωποι, οι Έλληνες βρίζουν ή αποθεώνουν τους αρχηγούς τους. Όταν οι επιστήμονες μιλούν για λειψυδρία εμείς πλένουμε το αμάξι μας. Όταν οι νέοι στη Βόρεια Ευρώπη διαδηλώνουν για το περιβάλλον, τα παιδιά μας πάνε για καφέ ή κάνουν φροντιστήριο.
Η αποχή στις εκλογές καλπάζει, είτε γιατί βρίσκουμε πιο ενδιαφέρουσα την προσωπική μας ζωή και αδιάφορη τη δημόσια, είτε γιατί δεν έχουμε πράσινη συνείδηση για να πάρουμε αποφάσεις για το μέλλον μας. Μέχρι λοιπόν να ξεκολλήσουμε από το πράσινο μηδέν έχουμε δρόμο να διανύσουμε. Αν πάντως θέλουμε να κάνουμε ένα βήμα πρέπει να ξαναδιατυπώσουμε το δίλημμα και να πάρουμε θέση: ή το περιβάλλον ή εμείς. Επειδή είμαστε από τώρα χαμένοι αν κάνουμε εχθρό μας το περιβάλλον, συνασπίζομαι με «το κόμμα της μητέρας Γής», το μόνο κόμμα που δεν μας τάζει τίποτα αλλά μας τα δίνει όλα.
Του Αχιλλέα Ε. Κούμπου
