Έτσι για την πληρέστερη και συντονισμένη αντιμετώπιση αυτών των ασθενών, ο θεράπων ιατρός οποιασδήποτε ειδικότητας φέρει προς συζήτηση το περιστατικό σε συνεδρίαση του Ογκολογικού Συμβουλίου. Το Ογκολογικό Συμβούλιο απαρτίζεται από μόνιμα μέλη, Παθολόγο – Ογκολόγο, Χειρουργό- Ογκολόγο, Ακτινοθεραπευτή - Ογκολόγο και Παθολογοανατόμο. Ως μη μόνιμα μέλη, αλλά επιστημονικά απαραίτητα στελέχη, συμμετέχουν επίσης και ιατροί άλλων ειδικοτήτων, όπως Ακτινοδιαγνώστες, Ψυχίατρος, Πυρηνικός Ιατρός, κ.λπ., ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του νοσήματος. Μερικές φορές απαιτείται και η συμμετοχή κλινικού φαρμακοποιού, διαιτολόγου, κοινωνικού λειτουργού ή και διοικητικών στελεχών του νοσοκομείου. Σε κάθε συνεδρίαση επίσης συμμετέχει ως μόνιμο μέλος και νοσηλευτής με ανάλογη ειδίκευση ή εμπειρία.
Στον καρκίνο του παχέος εντέρου η συμβολή του Ογκολογικού Συμβουλίου είναι πολύ σημαντική για την επίτευξη μακροχρόνιας επιβίωσης αλλά και για τη διασφάλιση της βέλτιστης ποιότητας ζωής.
Με τη συντονισμένη εφαρμογή συνδυασμένων θεραπειών και με τη χρήση εξελιγμένων τεχνολογικά χειρουργικών τεχνικών 9 στους 10 ασθενείς με εντοπισμένο καρκίνο παχέος εντέρου επιτυγχάνουν μακροχρόνια επιβίωση και πρακτικά ίαση. Ομοίως, η εξατομικευμένη επιλογή του είδους και του χρόνου εφαρμογής (timing) της κάθε θεραπείας επιτυγχάνει μακροχρόνια επιβίωση στο 70% των ασθενών, στους οποίους οι λεμφαδένες του παχέος εντέρου είναι προσβεβλημένοι.
Ακόμη όμως και στους ασθενείς με μεταστάσεις στο ήπαρ, η επιτήρηση του Ογκολογικού Συμβουλίου σε όλη τη διάρκεια της θεραπείας και ο συντονισμός των συναφών ειδικοτήτων επιτρέπει σε αρκετούς ασθενείς να υποβληθούν τελικά σε θεραπευτικά χειρουργεία και στο έντερο και στο ήπαρ. ‘Ετσι, μπορούμε πλέον να προσφέρουμε στο 50% περίπου αυτών των ασθενών μακροχρόνια επιβίωση, και έχουμε ασθενείς μας που είναι εν ζωή περισσότερο και από 10 χρόνια μετά από τις χειρουργικές επεμβάσεις τους.
Ο ρόλος του Ογκολογικού Συμβουλίου όμως είναι καθοριστικός και στην επίτευξη και διατήρηση της βέλτιστης ποιότητας ζωής, αυτών των ασθενών. Ο συντονισμός και ο προγραμματισμένος σχεδιασμός των θεραπευτικών επιλογών από όλες τις ειδικότητες όχι μόνο αυξάνει την αποτελεσματικότητα αλλά και ελαττώνει τις παρενέργειες και τις επιπλοκές κάθε θεραπείας, χειρουργικής, φαρμακευτικής ή ακτινοθεραπευτικής. Εξατομικεύονται οι δοσολογίες, οι χειρουργικές τεχνικές και τα ακτινοθεραπευτικά πεδία, και μερικές φορές τροποποιούνται στον χρόνο με αποφάσεις του Συμβουλίου, βάσει των αποτελεσμάτων και της ποιότητας ζωής του ασθενούς.
Επιπροσθέτως, οι συνδυασμένες πολυδύναμες θεραπείες μας επιτρέπουν να εφαρμόζουμε συχνά χειρουργικές τεχνικές χωρίς μόνιμες στομίες (παρά φύση έδρα), στοιχείο κομβικό για τη μακροχρόνια ποιότητα ζωής του ασθενούς.
Ομοίως, έχουμε αυξήσει τη συχνότητα των λαπαροσκοπικών τεχνικών σε αυτούς τους ασθενείς, γεγονός που όχι μόνο προσφέρει καλύτερη και ταχύτερη ανάρρωση, αλλά και τους καθιστά ικανούς για γρηγορότερη εφαρμογή των συμπληρωματικών θεραπειών (π.χ. χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία κ.λπ). Είμαστε επίσης σε θέση, να αφαιρούμε πρώιμους καρκίνους δια του πρωκτού, με προηγμένες τεχνολογικά τεχνικές (TAE, TEM, TAMIS κ.λπ.), ειδικά σε ασθενείς που αδυνατούν να υποβληθούν σε διακοιλιακές επεμβάσεις μεγάλης διάρκειας.
Την τελευταία 10ετία επίσης, έχουμε αναπτύξει και μεθόδους ελάττωσης των λειτουργικών παρενεργειών και μετεγχειρητικών επιπλοκών που αφορούν στην ούρηση, το γεννητικό σύστημα και την κένωση του παχέος εντέρου, προβλήματα που είναι σημαντικά ιδίως στους νέους ασθενείς.
Συμπερασματικά, η λήψη απόφασης (decision making) από ένα θεσμικό επιστημονικό όργανο όπως το Ογκολογικό Συμβούλιο και η δυναμική/διαρκής παρακολούθηση του ασθενούς, αυξάνει την ασφάλειά του, τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, την ιατρονομική προστασία του θεράποντος και μειώνει το κόστος του συστήματος υγείας με την αποφυγή περιττών εξετάσεων και αναποτελεσματικών θεραπειών.
Από τον Κωνσταντίνο Ν. Τεπετέ
* Ο Κωνσταντίνος Ν. Τεπετές, FACS, FEBS Xειρουργικής Ογκολογίας, είναι καθηγητής Χειρουργικής Τ.Ι.Π.Θ, πρόεδρος του Ογκολογικού Συμβουλίου του Π.Γ.Ν.Λ