Ένα από τα πολυσυζητημένα ηρωικά κατορθώματα, των ελληνικών και εγγλέζικων ανταρτικών οργανώσεων, ήταν αυτή η ανατίναξη της γέφυρας, από τις δύο μεγαλύτερες ανταρτικές αντιστασιακές οργανώσεις, τον ΕΛΑΣ και τον ΕΔΕΣ, σε συνεργασία με τους Εγγλέζους πράκτορες, τον συνταγματάρχη Έντι Μάγιερς και τον ταγματάρχη Κρις Γουντχάους, με την ειδική εξειδικευμένη ομάδα κρούσης των σαμποτέρ τους.
Ο αρχηγός του ΕΛ.ΑΣ. (Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός), Άρης Βελουχιώτης (1905 – 1945, κατά κόσμο Θανάσης Κλάρας), που μεσουρανεί στην Ελλάδα και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, τα τελευταία 75 με 80 χρόνια, και ο Ναπολέοντας Ζέρβας (1891 – 1957) αξιωματικός του ελληνικού στρατού, αρχηγός του ΕΔΕΣ (Εθνικός Δημοκρατικός Ελληνικός Σύνδεσμος) σε συνεργασία με την εγγλέζικη ομάδα των σαμποτέρ, πραγματοποίησαν στις 25 προς 26 του Νοέμβρη 1942, την επιχείρηση αυτή κατά του Ιταλικο-Γερμανικού φασιστικού άξονα, που ήταν ένα από τα φοβερότερα σαμποτάζ κατά των εισβολέων κατακτητών της χώρας μας. Ο στόχος και ο σκοπός αυτής της επιχειρησιακής σαμποταριστηκής πράξης είχε δύο κύρια χαρακτηριστικά, το ένα ήταν, να καθυστερήσει την τροφοδοσία του εχθρού, των επιχειρήσεων στην Αφρική, σε έμψυχο και άψυχο πολεμικό υλικό, και το δεύτερο να αποδιοργανώσει τις σιδηρές φασιστικές ταξιαρχίες του εχθρού γενικότερα στην Ελλάδα, ρίχνοντας το ηθικό και την ψυχολογία τους.
Πράγματι, η επιχείρηση της ανατίναξης της γέφυρας πέτυχε τον σκοπό της. Οι Ελασίτες, οι Εδεσίτες και οι Εγγλέζοι εντεταλμένοι σαμποτέρ αυτής της αποστολής (που ο «κρότος της συντάραξε» ακόμη και την Ευρώπη) τραγούδησαν όλοι μαζί, για το επίτευγμά τους αυτό, ένα επαναστατικό τραγούδι, που λένε κάποιοι στίχοι του: «ο Γοργοπόταμος στην Αλαμάνα / στέλνει περήφανο χαιρετισμό / νέας ανάστασης χτυπάει η καμπάνα / μηνάν τα όπλα μας το λυτρωμό», φτάνοντας σε όλες τις γωνιές της ελληνικής επικράτειας η φωνή τους, ανεβάζοντας το ηθικό του ελληνικού Λαού στα ουράνια, ξεπερνώντας ακόμη και τα σύνορα της χώρας μας, αναπτερώνοντας τη συνείδηση των Ελλήνων, για τον ένοπλο αντάρτικο απελευθερωτικό αγώνα του ΕΛΑΣ, του ΕΔΕΣ, και πυκνώνοντας ακόμα περισσότερο τις γραμμές του ΕΑΜ, της μεγαλύτερης πολιτικής οργάνωσης τότε, που καθοδηγούσε τον αγώνα με την ψυχή του ΚΚΕ.
Πρέπει να πούμε, όμως, κάπου εδώ, πώς πραγματοποιήθηκε η συγκεκριμένη αυτή επιχείρηση, σύμφωνα με τις ιστορικές μαρτυρίες της εθνικής μας αντίστασης, από την επίσημη βιβλιογραφία και τα στοιχεία του κράτους.
Τέλος του Σεπτέμβρη αρχές του Οκτώβρη του 1942, βρετανικά αεροπλάνα μετέφεραν ομάδες σαμποτέρ στην Ελλάδα. Μία ομάδα απ’ αυτές έπεσε στην περιοχή του Καρπενησίου. Ύστερα από απόφαση του Στρατηγείου της Μέσης Ανατολής, με άμεσο στόχο να εκτελέσουν μια αποστολή με την κωδική ονομασία «HARLING» να ανατινάξουν, δηλαδή, μία από τις τρεις γέφυρες της Παπαδιάς, του Ασωπού ή του Γοργοπόταμου. Δεν ήταν όμως μοναδική αποστολή τους αυτή. Στόχος τους και σκοπός τους βασικά ήταν να ανοίξουν τον δρόμο της εδραίωσης της στρατιωτικής παρουσίας των Άγγλων στην Ελλάδα, και την υποστήριξη των δικών τους συμφερόντων και της κεφαλαιοκρατικής τάξης της χώρας μας, μετά την απελευθέρωση, με δεδομένο μάλιστα ότι την ηγεσία του λαϊκού απελευθερωτικού κινήματος, είχε αναλάβει η εργατική τάξη με το κόμμα της και τη συμμαχία της, το ΕΑΜ, που ήταν πραγματικά η μόνη δύναμη αντίστασης, που είχε ως στόχο μια Ελλάδα, για τον Λαό της.
Οι αρχηγοί των Άγγλων σαμποτέρ, που αναφέρουμε πιο πάνω, από τη στιγμή που πάτησαν το πόδι τους στην Ελλάδα, ήρθαν σε επαφή με τον δικό τους άνθρωπο, τον Ναπολέοντα Ζέρβα, με τη σκέψη πως αυτός με τις δυνάμεις του θα μπορούσε να φέρει σε πέρας την εκτέλεση της αποστολής Harling. Για το ΕΑΜ, όπως και για τον ΕΛΑΣ όμως, όχι μόνο δεν ήθελαν να έχουν ανάμειξη στην επιχείρηση της ανατίναξης, άλλα αυτές τις λαϊκές οργανώσεις τις θεωρούσαν αντιπάλους των απώτερων σκοπών τους. Αναγκάστηκαν όμως να συνεργαστούν μαζί τους, όταν διαπίστωσαν ότι ο Ζέρβας, όχι μόνο δεν διαθέτει τις απαραίτητες δυνάμεις για μια τέτοια αποστολή, άλλα ούτε μπορούσε να αναλάβει ένα τέτοιο εγχείρημα, γι’ αυτό ήρθε σε επαφή με τον Άρη Βελουχιώτη, για να αναλάβει εκείνος, κατά το μεγαλύτερο μέρος, την επάνδρωση της ανατίναξης της Γέφυρας του Γοργοπόταμου.
Από τον Δημήτρη Τσικούρα
* Ο Δημήτρης Τσικούρας είναι λογοτέχνης και ιστορικός μελετητής
