-. Οι δύο τιμώμενοι έχουν διαφορετική πορεία και εκπροσωπούν σχολές που δεν μπορούν να συγκριθούν. Για την προσφορά στη θεσσαλική αρχαιολογία και ιστορία ως διευθυντή ερευνών γαλλικού Ιδρύματος ο πρώτος, για την αρχαιολογική δράση στον νομό Λάρισας, ιδίως στο αρχαίο θέατρο ο δεύτερος. Κανονικά αν ο Δήμος Λάρισας ήθελε να τιμήσει τον κ. Helly, θα το έκανε σε μια ξεχωριστή εκδήλωση και μέσω αυτού θα τιμούσε το Ίδρυμα της Λυών (Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών Γαλλίας), το οποίο τον εκπαιδεύει και τον στηρίζει στην καριέρα του. Νομίζω αυτό απαιτεί η διάκριση, το σαβουάρ βιβρ.
- Στον ίδιο τομέα της αρχαιολογικής έρευνας στον νομό Λάρισας και ειδικά στο αρχαίο θέατρο, εργάστηκε με πολύ μεγαλύτερη προσφορά ο κ. Κώστας Γαλλής, αφού: ασχολήθηκε περισσότερα χρόνια, εισηγήθηκε πλήρη αποκάλυψη του θεάτρου με τα έξοδα που συνεπάγονταν, απαλλοτρίωσε όλη τη γύρω έκταση, δέχθηκε -κυρίως αυτό- όλους τους προπηλακισμούς από εξαγριωμένους πολίτες (και μερικούς του Δήμου), καθώς τότε η πόλη δεν είχε τη σημερινή ευαισθησία. Επίσης διηύθυνε το μεγαλύτερο μέρος της ανασκαφής, την οποία συνέχισε και ο κ. Τζιαφάλιας, επί των ημερών του οποίου (περιλαμβάνω και τη μετά τη συνταξιοδότησή του αρμοδιότητα) το μνημείο συντηρήθηκε μεν αλλά δεν αναστηλώθηκε ακόμη, δεν έγινε καν σχεδιαστική αποτύπωση, όπως μάθαμε από αρμοδίους της Εφορείας. Και τέλος με ενέργειες του κ. Γαλλή βρέθηκε διαθέσιμο οικόπεδο και κτίσθηκε το Διαχρονικό Μουσείο. Τόσο εύκολα ξεχνούν στον Δήμο; Υποθέτω ότι τίθεται θέμα δικαιοσύνης.
-. Η συνεχής τάση του Δήμου να εξαίρει το αρχαίο θέατρο είναι μονομανής και συντελεί να υποτιμάται η υπόλοιπη ιστορία μιας πόλης που είναι συνεχώς και αδιαλείπτως ζωντανή. Π.χ. ο βυζαντινολόγος κ. Λάζαρος Δεριζιώτης ξόδεψε όλη του την καριέρα στη Λάρισα, ανέσκαψε τον λόφο του Φρουρίου με τα μοναδικά ευρήματα, αλλά ο Δήμος δεν τον τίμησε και –μέσω αυτού- ένα κομμάτι της ιστορίας της πόλης.
Τελικά οι επιλογές του Δήμου δίνουν την εντύπωση ότι στο θέμα αυτό χαρακτηρίζονται από μεροληπτική τάση αποτέλεσμα μιας λογικής συμφερόντων όπως τα εννοούν μερικοί, αλλά και έλλειψης ιστορικής ενημέρωσης. Μας βρίσκει αντίθετους.
Οι υπάλληλοι της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και φιλίστορες της πόλης τιμήσαμε στο Αρχαιολογικό Μουσείο τόσον τον κ. Κ. Γαλλή όσο και τον κ. Λ. Δεριζιώτη αντίστοιχα σε δύο συγκινητικές εκδηλώσεις. Αυτό νομίζω δείχνει το πνεύμα συνεργασίας που είχαμε με τους δύο αρχαιολόγους που πέρα από το τι προσέφεραν στην επιστήμη (ο κ. Γαλλής εργάστηκε και στο Πανεπιστήμιο, ο κ. Δεριζιώτης έδωσε βάρος στις αναστηλώσεις) ανάλωσαν τα καλύτερά τους χρόνια για τη Λάρισα, ενώ πάντοτε εξυπηρετούσαν όλους όσους ερευνούμε το παρελθόν της.
Οι επιστήμονες, υπάλληλοι του Δημοσίου, δεν έχουν ανάγκη ιδιαίτερων τιμών από δημοτικούς παράγοντες, από ανθρώπους δηλαδή που μπορεί σε άλλα θέματα της αρμοδιότητάς τους να είναι γενναίοι, οι πλείστοι όμως δεν είναι σε θέση να εκτιμήσουν την παιδεία των αρχαιολόγων πρώτα και μετά την προσφορά τους στον πολιτισμό της πόλης μας. Απόδειξη; Ποτέ, από όσο γνωρίζω, δεν τιμήθηκε ανάλογα εν ζωή το ζεύγος Γουργιώτη, που έφτιαξαν αμισθί και ιδίοις αναλώμασι, συσπειρώνοντας πλείστους άλλους, στην ίδρυση του Λαογραφικού Μουσείου, σήμερα δημοτικό. Ας μην αναφέρω το πώς φέρθηκε η Δημοτική αρχή επί προηγουμένου δημάρχου στα Γενικά Αρχεία, όπου δεχθήκαμε μέχρι και προσωπικές επιθέσεις! Όταν την ίδια ώρα τα του αρχαίου θεάτρου έφταναν στον ουρανό. Τα Αρχεία δεν έχουν τη δημοτικότητα των αρχαίων θεάτρων; Ή μήπως επιβάλλουν μερικοί αυτή τη μονοφωνία γιατί τους βολεύει, να δείχνουν κάτι χωρίς έξοδα διαφήμισης;
Οι Ιστορικοί μιλάμε για το λεγόμενο «σύνδρομο της Βεργίνας», αυτών δηλαδή που νομίζουν ότι τα ‘πολύτιμα’ που βρέθηκαν εκεί έχουν αξία, θεωρώντας κατώτερα άλλα πιο ευτελή ευρήματα ιδίως άλλων εποχών (προϊστορικά, νεώτερα αρχεία). Μήπως πρέπει να μιλήσουμε και για σύνδρομο του αρχαίου θεάτρου Λάρισας, το οποίο μας διαφεντεύει περισσότερο από ό,τι πρέπει και εις βάρος άλλων ιστορικών περιόδων τον Δήμο μας; Όχι τώρα μόνον, ανέκαθεν.
Σταύρος Γουλούλης, διδάκτορας, βυζαντινολόγος
