Τι και πού θα σπουδάσω; Πού και πώς θα ζήσω τα επόμενα χρόνια της ζωής μου; Αυτά είναι βασικά ερωτήματα που απασχολούν εναγωνίως τους υποψηφίους στην πλειονότητά τους, μη επιτρέποντάς τους να κάνουν ανέμελες διακοπές. Οι γονείς, που καλούνται άμεσα να λάβουν αποφάσεις για τον οικογενειακό προγραμματισμό, περιμένουν και αυτοί την ανακοίνωση των βάσεων που θα καθορίσει το μέλλον των παιδιών τους, αγωνιώντας για το πώς θα τους εξασφαλίσουν άμεσα, από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, και με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, τις σπουδές, τη διαμονή και τη διαβίωσή τους στα χρόνια της φοιτητικής ζωής.Την αγωνία όλων έρχονται να επιτείνουν διάφοροι «ειδικοί αναλυτές» (εντός ή εκτός εισαγωγικών) που κάθε Αύγουστο παρουσιάζουν στα ηλεκτρονικά και έντυπα ΜΜΕ πληροφορίες, στατιστικές αναλύσεις και προβλέψεις για το πού θα κυμανθούν οι βάσεις εισαγωγής σε κάθε τμήμα.
Αμέσως δε μετά την ανακοίνωση των βάσεων, τον Σεπτέμβριο, σε όλους μας είναι προσφιλής η εικόνα οικογενειών να αναζητούν εναγωνίως, πριν την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους, να νοικιάσουν μια φοιτητική στέγη ώστε, στη συνέχεια, να οργανώσουν τη μετακόμιση και την εγκατάσταση του παιδιού τους σε μια πόλη που μπορεί να τους είναι παντελώς άγνωστη.
Το οξύμωρο είναι ότι οι βαθμοί των υποψηφίων στις πανελλήνιες εξετάσεις έχουν πολύ νωρίς ψηφιοποιηθεί και εισαχθεί στη βάση δεδομένων του Υπουργείου Παιδείας, ήδη αμέσως μετά τη βαθμολόγηση των γραπτών των εξετάσεων. Οι φετινοί υποψήφιοι έχουν ενημερωθεί για τους βαθμούς τους από τις 29 Ιουνίου 2018, όσοι εξετάστηκαν και σε ειδικά μαθήματα γνωρίζουν τους βαθμούς τους σε αυτά από τις 10 Ιουλίου 2018 και όλοι τους έχουν πολύ νωρίς υποβάλει ηλεκτρονικά τις προτιμήσεις τους, καθώς η προθεσμία υποβολής του μηχανογραφικού δελτίου για φέτος ήταν έως τις 18 Ιουλίου 2018. Και φέτος όμως όλοι τους, παραδοσιακά και διαχρονικά, πρέπει να αναμένουν έως το τέλος του Αυγούστου(για 40 περίπου ημέρες!) την ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής. Κάθε χρόνο δε η ημερομηνία αυτής της ανακοίνωσης αποτελεί ένα «επτασφράγιστο μυστικό», ως να πρόκειται για την ημερομηνία των εκλογών ή του ανασχηματισμού, και μια αυγουστιάτικη «έκπληξη». Η πληροφορία για το πότε θα αναρτηθούν οι βάσεις εισαγωγής δίνεται επισήμως 1-2 ημέρες πριν την ανακοίνωση. Κάθε χρόνο η ημερομηνία ανακοίνωσης είναι διαφορετική και μόνο με πιθανότητες μπορεί να προσδιοριστεί. Το 2013 ήταν 29 Αυγούστου, το 2014 ήταν 28 Αυγούστου, το 2015 ήταν στις 26 Αυγούστου, το 2016 και το 2017 ήταν 24 Αυγούστου. Για φέτος, διαβάζουμε στον Τύπο ότι ενδεχομένως να ανακοινωθούν οι βάσεις μετά τις 25 Αυγούστου (ίσως από 27 έως 29 Αυγούστου), εξαιτίας του «πρόσθετου φόρτου εργασίας έκδοσης αποτελεσμάτων για τους υποψηφίους από τις πυρόπληκτες περιοχές».
Στον 21ο αιώνα, στην εποχή της Πληροφορικής και των ταχύτατων υπολογιστικών συστημάτων, στην εποχή της ιλιγγιώδους, σε ταχύτητα, επεξεργασίας πολύ μεγάλου πλήθους δεδομένων (BigData), η παραπάνω κατάσταση είναι κυριολεκτικά απίστευτη, ακατανόητη και τραγελαφική.Αφού τα δεδομένα είναι διαθέσιμα σε ψηφιακή μορφή, οι βαθμοί και οι προτιμήσεις των υποψηφίων καθώς και το πλήθος των εισακτέων ανά τμήμα, με ένα σχετικά απλό αλγόριθμο επεξεργασίας δεδομένων και με το αντίστοιχο πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή (λογισμικό), τα αποτελέσματα της επεξεργασίας (οι βάσεις εισαγωγής) μπορούν να υπολογιστούν και να εξαχθούν κυριολεκτικά σε δευτερόλεπτα, αν όχι σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Προς επίρρωση αυτών, η Ένωση Πληροφορικών Ελλάδας (ΕΠΕ), ήδη από το 2010, έχει παρουσιάσει και προσφέρει ένα έτοιμο πιλοτικό λογισμικό ανοικτού κώδικα που υπολογίζει την τελική κατάταξη των υποψηφίων μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα.
Αφού η λύση στο πρόβλημα τεχνολογικά είναι σχετικά πολύ απλή, σε ποιους λόγους άραγε να οφείλεται αυτή η χρονοβόρα διαδικασία και η μεγάλη καθυστέρηση; Δεν θα ήταν για όλους πολύ καλύτερο τα αποτελέσματα να ανακοινώνονταν τέλος Ιουλίου ή έστω αρχές Αυγούστου, όπως συμβαίνει, για παράδειγμα, για τα δημόσια πανεπιστήμια της Κύπρου; Η αιτία της καθυστέρησης μάλλον δεν είναι τεχνολογική. Δεν αποτελεί πρόβλημα τεχνογνωσίας και μεγάλου όγκου δεδομένων αλλά κυρίως πρόβλημα διαδικασίας, έλλειψης συντονισμού, κατάτμησης αρμοδιοτήτων, δυσχερούς συνεργασίας και γραφειοκρατίας. Από όλα τα δεδομένα, αυτά που λείπουν είναι οι επιδόσεις των υποψηφίων στα αγωνίσματα για τα ΤΕΦΑΑ και κυρίως οι βαθμολογίες όσων συμμετείχαν σε προκαταρκτικές εξετάσεις (που διεξάγονται ξεχωριστά!) για τις στρατιωτικές σχολές, τις σχολές της αστυνομίας, της πυροσβεστικής και του εμπορικού ναυτικού. Τα αποτελέσματα όλων αυτών των εξετάσεων είναι διαθέσιμα μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου και έως τότε οι βάσεις εισαγωγής είναι αδύνατο να υπολογιστούν.
Τα αποτελέσματα όλων αυτών των διάφορων εξετάσεων πρέπει να ελεγχθούν και να ενοποιηθούν, στη βάση δεδομένων του Υπουργείου Παιδείας, με τα δεδομένα των προτιμήσεων και των βαθμολογιών του μεγάλου πλήθους των υποψηφίων. Συνεπώς, αυτό που απαιτείται (διαχρονικά) είναι να κατορθώσουν να συνεργαστούν και κυρίως να συντονιστούν οι υπηρεσίες διαφορετικών «συναρμόδιων» υπουργείων που οργανώνουν τις αντίστοιχες εξετάσεις. Πρόκειται για υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και διευθύνσεις δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (για τα αποτελέσματα των αγωνισμάτων για τα ΤΕΦΑΑ), του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (για τα αποτελέσματα των εξετάσεων για τις στρατιωτικές σχολές), του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη (για τα αποτελέσματα των εξετάσεων για τις αστυνομικές σχολές και την πυροσβεστική), του Υπουργείου Ναυτιλίας (για τα αποτελέσματα των εξετάσεων για τις σχολές του εμπορικού ναυτικού).
Τα ερωτήματα είναι απλά και οι απορίες αυθορμήτως διατυπώνονται: Δεν θα μπορούσε τα αποτελέσματα αυτά να είναι διαθέσιμα και ψηφιοποιημένα νωρίτερα; Δεν θα μπορούσε όλες οι προκαταρκτικές εξετάσεις να διεξαχθούν νωρίτερα; Δεν θα μπορούσε οι εξετάσεις αυτές να μην διεξάγονται ξεχωριστά αλλά να οργανώνονται ενιαία, από μια υπηρεσία; Δεν θα μπορούσε όλες οι συναρμόδιες υπηρεσίες να συνεργάζονται και να χρησιμοποιούν ένα κοινό, ενιαίο πληροφοριακό σύστημα, στη βάση δεδομένων του οποίου άμεσα να εισάγονται τα αποτελέσματα όλων των βαθμολογιών όλων των υποψηφίων;
Ας ελπίσουμε να απαντηθούν τα ερωτήματα αυτά προκειμένου από τον επόμενο Αύγουστο, οι επόμενοι υποψήφιοι και οι οικογένειές τους να ζουν πιο «ανέμελα» τις καλοκαιρινές τους διακοπές.
*Από τον δρ. Βασίλη Χ. Γερογιάννη
*Ο δρ. Βασίλης Χ. Γερογιάννης είναι καθηγητής του ΤΕΙ Θεσσαλίας, γ.γ. του ΤΕΕ Κ&Δ Θεσσαλίας και μέλος του Περιφερειακού Συμβουλίου Έρευνας και Καινοτομίας της Περιφέρειας Θεσσαλίας