Ο λόγος είναι προφανής, και με απλά λόγια η αγροτική παραγωγή καλύπτει τις ανάγκες της ανθρωπότητας σε τροφή. Επίσης, πραγματικότητα αποτελεί η μειωμένη διαθεσιμότητα καλλιεργήσιμων εκτάσεων παγκοσμίως, καθώς επίσης και της κλιματικής αλλαγής, παράγοντες οι οποίοι επιδρούν αρνητικά στην αγροτική παραγωγή. Μάλιστα, ήδη αποτελεί πρόβλημα η σίτιση των ανθρώπων καθώς σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες των Ηνωμένων Εθνών, ένας στους εννέα ανθρώπους σήμερα στον κόσμο υποφέρει από πείνα, και ένας στους τρεις υποσιτίζεται. Ενώ το πρόβλημα θα ενταθεί καθώς όπως υπολογίζεται μέχρι το 2050 ο πληθυσμός της Γης θα έχει αυξηθεί στα 10 δισεκατομμύρια ανθρώπους οι οποίοι θα πρέπει να τραφούν. Και αν δεν καταφέρουμε ως ανθρωπότητα να αυξήσουμε εντυπωσιακά την γεωργική παραγωγή και απόδοση, η τροφή θα γίνει ένα αγαθό δυσεύρετο για πολλούς ανθρώπους, με πολλούς να ισχυρίζονται ότι η πείνα θα είναι το πιο επείγον πρόβλημα των επόμενων ετών. Η Παγκόσμια Τράπεζα σε σχετική μελέτη της αναφέρει ότι θα πρέπει στο μέλλον η αγροτική παραγωγή να αυξηθεί στο 50% για να καταφέρουμε να αποφύγουμε ελλείψεις τροφίμων μέχρι το 2050, ως ανθρώπινη κοινότητα. Για τον λόγο αυτό κρίνεται απαραίτητη η σύμπραξη καινοτομίας και αγροτικής παραγωγής, καθώς μέσα από αυτή τη συνεργασία θα έρθουν νέα, ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Εξάλλου η ιστορία έχει αποδείξει ότι ο αγροτικός κλάδος μέχρι αυτή τη στιγμή, κατάφερε να αφομοιώσει σε μεγάλο βαθμό την καινοτομία και να επιφέρει τα μέγιστα αποτελέσματα. Διάφορες προηγμένες τεχνικές βρήκαν εφαρμογή στην αγροτική παραγωγή κατά το παρελθόν, τεχνικές όπως η παστερίωση, η ψύξη, η μηχανοποίηση, κ.α., ενισχύοντας με αυτό τον τρόπο την παραγωγή αλλά και τον εφοδιασμό σε τρόφιμα παγκοσμίως. Το αποτέλεσμα αυτών είναι η κοινωνικο – οικονομική ανάπτυξη και πρόοδος των χωρών και κοινωνιών όσο και των ίδιων των αγροτών. Και αν όλα αυτά στη συλλογική συνείδηση του Ελληνα αποτελούν μακρινές μνήμες του παρελθόντος, αρκεί να παρατηρήσουμε την πραγματικότητα χωρών όπως της Ινδίας, όπου το 40% των φρέσκων τροφίμων καταστρέφονται πριν καν φτάσουν στους καταναλωτές.
Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια χαρακτηρίζονται από τεχνολογικές και επιστημονικές εξελίξεις. Εξελίξεις, οι οποίες σε πολλές χώρες έχουν ήδη βρει εφαρμογή στη γεωργία, όπως η ρομποτική, η πληροφορική, η γονιδιωματική τεχνολογία, τα δορυφορικά συστήματα αισθητήρων, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Απαιτούνται τομές στην παραγωγική διαδικασία και τον εκσυγχρονισμό της, την παραγωγή διαφοροποιημένων προϊόντων αλλά και στην προώθηση των αγροτικών προϊόντων. Πολλές ευρωπαϊκές χώρες εδώ και χρόνια έχουν στραφεί προς αυτή την κατεύθυνση βλέποντας στο μέλλον και επενδύοντας στις νέες τεχνολογίες. Τα παραδείγματα από τη διεθνή πραγματικότητα και εμπειρία είναι πάρα πολλά. Ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Ολλανδία, η οποία έχει χαρακτηριστεί ως το μεγάλο σύγχρονο αγροτικό θαύμα, κατάφερε να είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας τροφίμων στον πλανήτη, μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Η Ιταλία, με τη γεωργία ακριβείας και τη χρήση σύγχρονων τεχνολογιών, όπως η δορυφορική χαρτογράφηση καλλιεργειών, αισθητήρες και συστήματα GPS για τα διάφορα γεωργικά μηχανήματα που επιτρέπουν στους αγρότες να βελτιώνουν τη διαχείριση και εξοικονόμηση δαπανών. Ακόμη και η Δανία, δημιούργησε ένα διεθνές κέντρο καινοτομίας και ανταλλαγής γνώσεων στον τομέα της γεωργίας και των τροφίμων. Όπως είναι γνωστό, η μικρή σε έκταση και πληθυσμό Δανία, παράγει ήδη αρκετά τρόφιμα, για να θρέψει ένα πληθυσμό έξι φορές μεγαλύτερο από το δικό της.
Ουσιαστικά, η σύγχρονη πραγματικότητα επιβάλλει τη σύμπραξη και τη συνεργασία του ακαδημαϊκού και του επιχειρηματικού πνεύματος στην αγροτική παραγωγή. Με αυτό τον τρόπο, θα καταφέρουν οι κοινωνίες να αντεπεξέλθουν στην πρόκληση που βρίσκεται μπροστά μας, την αύξηση της αγροτικής παραγωγής ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες της ανθρωπότητας σε τροφή, αλλά και για να καταστήσουν τον αγροτικό κλάδο ένα σύγχρονο παραγωγικό και κερδοφόρο κλάδο. Η Θεσσαλία ως μια από τις περιφέρειες, σε εθνικό επίπεδο, με μεγάλη αγροτική παραγωγή και παράδοση, μπορεί με τα κατάλληλα εργαλεία να εξελιχθεί σε μια άκρως ανταγωνιστική καινοτόμο περιφέρεια στον τομέα της γεωργίας και των τροφίμων.
* Από τον Απόστολο Γούλα
*Ο Απόστολος Γούλας είναι οικονομολόγος MSc, υπ. διδάκτορας Αγροτικής Οικονομίας, Ανάπτυξης και Πολιτικής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
