Κι όμως, τέτοιας ποιότητας άνθρωποι υπάρχουν στη ζωή και κυκλοφορούν ανάμεσά μας, καθημερινά, χωρίς κουκούλες και βαριοπούλες, αθόρυβοι, δειλοί, εσωτερικά ανήσυχοι κι αποφασισμένοι με την πρώτη ευκαιρία να «δράσουν», αφού θεωρούν τους εαυτούς τους αυτόκλητους τιμωρούς της αδικίας και μοναδικούς… γνώστες της αντικειμενικής αλήθειας και πραγματικότητας… Όταν η συνύπαρξη αυτών των χαρακτηριολογικών χαρακτηριστικών ξεφεύγει από το μεμονωμένο άτομο, διαχέεται και ως «κώδικας αξιών», πλέον, γίνεται κτήμα συγκεκριμένης ομάδας κάποιου μικρού ή μεγάλου συνόλου, όπως είναι η οργάνωση, η «συλλογικότητα», η «συνιστώσα», το κόμμα, τότε παράγεται ένα εκρηκτικό αποτέλεσμα, πολύ επικίνδυνο για τους άλλους, τους ανυποψίαστους και φιλήσυχους πολίτες, οι οποίοι δεν διαθέτουν τα προσόντα ή τα «χαρίσματα» των προνομιούχων αυτών του… θράσους. Οι ψευτοαρχηγίσκοι αυτών των ομάδων, επιρρεπείς στο χτίσιμο του ψεύδους, είναι αρκετά έως εξαιρετικά ικανοί στην τέχνη της πειθούς και της προπαγάνδισης των αξιών τους για τους ευάλωτους και τους εύπιστους οπαδούς τους, οι οποίοι ταυτίζονται μαζί τους, οπαδοποιούνται, στρατεύονται για έναν… ιερό σκοπό, απορροφούν τις… κοινές αξίες και δημιουργούν «ομάδες κρούσης», ενώ οι θαυματοποιοί αυτοί, χρησιμοποιώντας τον επιθετικό-καταγγελτικό λόγο και το ψεύδος, καταφέρνουν να συνδέουν τις φαντασιώσεις και τις ιδεοληψίες των οπαδών τους, με τη «δράση», ρίχνουν τα φαρμακερά βέλη τους στους αντιπάλους και σπέρνουν το μίσος, το οποίο δεν απέχει πολύ από τη βία κάθε μορφής. Ο Ρώσος συγγραφέας, Άντον Τσέχωφ, λέει για το ανθρώπινο μίσος: «Η αγάπη, η φιλία, ο σεβασμός, δεν συνδέουν τους ανθρώπους τόσο, όσο το μίσος απέναντι σε κάτι», ο Γάλλος, Μπαλζάκ, γράφει κάπου, πως, «Το μίσος είναι η κακία των «μικρών» ανθρώπων (…), έχει το δικό του θάρρος, η δειλία, το δικό της θράσος, ενώ ένας ∙ Έλληνας διανοούμενος, λέει για τους καθοδηγητές του… σκότους: «Οι ψεύτικοι ηγέτες και οι κίτρινες ψυχές του μίσους, είναι ο μέγας κίνδυνος για τους νέους».
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Τι είδους άνθρωπος είναι ο καθ΄έξιν ψεύτης και τι θέλει να αποδείξει στους άλλους; Γιατί οι άνθρωποι λένε ψέματα; Επειδή δεν διαθέτουμε γνώσεις κοινωνικής ανθρωπολογίας, θα προσεγγίσουμε το θέμα όσο γίνεται απλούστερα.
Κύρια αδυναμία του ψεύτη, είναι το βαθύ αίσθημα μειονεξίας (complex) που νιώθει απέναντι στους άλλους της συντροφιάς του, ενώ ανάμεσα στα προσόντα του, είναι και η ευφράδεια και το περισσό θράσος, το οποίο, σε συνδυασμό με την έλλειψη καλλιέργειας και εγκυκλοπαιδικής μόρφωσης, είναι ικανό να πείθει, πως η «δράση», η δυναμική δράση, είναι η αποτελεσματικότερη λύση για την επίτευξη του σκοπού…
Θέλει να φαίνεται ο καλύτερος και ο πλέον αρεστός έναντι των άλλων, φλογερός υπερασπιστής των αδυνάτων -ένα είδος Ζορό- ικανότατος στη διαστρέβλωση της αλήθειας, αφού θέλει να θριαμβεύσει το ψεύδος του, εκδικητικός, ενώ, παράλληλα έχει βαθιά επίγνωση των αδυναμιών του και αισθάνεται ενοχές.
«Όταν το ίδιο ψέμα επαναλαμβάνεται αρκετά συχνά, δημιουργείται η ψευδαίσθηση της αλήθειας», λένε οι ψυχολόγοι, ενώ η πατρότητα της έκφρασης, αποδίδεται στον Γιόζεφ Γκαίμπελς (JosephGoebbels), υπουργό προπαγάνδας της ναζιστικής Γερμανίας. Εκεί στηρίζεται η ανάδειξη και αναρρίχηση στα ύπατα αξιώματα κάποιων, στο συχνά επαναλαμβανόμενο μήνυμα. Στην πολιτική, το επαναλαμβανόμενο ψέμα είναι χειρότερο, αφού το μήνυμα που εκπέμπεται από τον εκάστοτε «κατήγορο», έχει να κάνει με τη διαχείριση και ποδηγέτηση των συναισθημάτων των πολιτών.
Το θράσος, ως αποτέλεσμα της λήθης ή της άγνοιας, είναι η έλλειψη ντροπής (αναίδεια), συστολής, σεμνότητας, σεβασμού της προσωπικότητας του άλλου. Λήθη των ιδίων κακών, θρασύτητα γεννά (όποιος ξεχνά τις δικές του πράξεις, αποθρασύνεται), λέει ο Δημόκριτος.
Τις τελευταίες ημέρες, βλέπουμε μέσα από τις οθόνες των τηλεοράσεων, από ομάδες γνωστών-αγνώστων αντιεξουσιαστών (;), κουκουλοφόρων και μη, να εκτυλίσσονται σκηνές απίστευτης βίας εναντίον στόχων. Πρεσβείες ξένων χωρών, Πανεπιστήμια, Βουλή των Ελλήνων, γραφεία συμβολαιογράφων, δικαστήρια, όπως πρόσφατα, η επίθεση στο νεοκλασικό κτήριο του Συμβουλίου της Επικράτειας της οδού Πανεπιστημίου, ενώ τα μέλη του συνεδρίαζαν, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, στην εκδήλωση Μνήμης των Ποντίων… Είναι οι ίδιοι «αγανακτισμένοι» της πλατείας Συντάγματος, αυτοί που ρήμαξαν και έκαψαν το κέντρο της Αθήνας το 2010, αυτοί που πετροβολούσαν τους επισήμους στις παρελάσεις, είναι αυτοί οι ίδιοι, οι «αντιμνημονιακοί», τότε, που εκσφενδόνιζαν γιαούρτια και μπουκάλια με νερό στα πρόσωπα υπουργών, στον πρόεδρο της ΓΕ.Σ.Ε.Ε… Είναι η ίδια αλυσίδα, της οποίας οι κρίκοι του ψεύδους, του θράσους, του μίσους και της βίας έσφιγγαν τη θηλιά στο λαιμό της Ελληνικής Δημοκρατίας, που κινδύνευε σοβαρά…
Η ρητορική του μίσους που ακόμα συντηρείται από αρκετούς, δεν οδηγεί πουθενά, παρά μόνο στο διχασμό για μια ακόμα φορά και στην κοινωνική ένταση.
Δεν είναι κουβέντα αυτή που εκστόμισε κυβερνητικός αξιωματούχος στην τηλεόραση, πως άλλο η βία με το γιαούρτι κι άλλο με το μαχαίρι, υπονοώντας, πως διαφέρει το γιαούρτωμα του Πάγκαλου (τότε υπουργού) από το μαχαίρωμα του Παύλου Φύσσα…, λες και η βία έχει διαβαθμίσεις, υπάρχει η καλή και η κακή… Όχι, η βία, όποιας μορφής, είναι βία, είναι σαφώς αντικοινωνική συμπεριφορά, που μπορεί να φτάσει μέχρι το έγκλημα και πρέπει να τιμωρείται ανάλογα.
Και κάτι τελευταίο που ακούστηκε προχθές από κυβερνητικό βουλευτή: «Γιατί να θυμάται ο 17χρονος τι έκανε ο Κουφαντίνας; (συμμετείχε σε σειρά δολοφονιών) και δεν ντράπηκε καθόλου…»
«Η ιστορική λήθη είναι ο χειρότερος εχθρός (…) Το τυφλό μίσος σκεπάζει τα πάντα», λέει η νεαρή γαλλοαλγερινή συγγραφέας, Καουτέρ Αντιμί. (ΤΑ ΝΕΑ 2-3/6/2018).
Του Τάσου Πουλτσάκη
