Μας έφερε και πάλι πίσω στις εποχές της νιότης μας, των ξένοιαστων ανυποψίαστων χρόνων, της χαράς, της ελπίδας, της προσμονής, το ξεκίνημα για μια ζωή που ανοιγόταν μπροστά μας με όραμα, να την ζήσουμε γεμάτοι όνειρα και προσδοκίες, νιώθεις πως όλα σου ανήκουν, και πως όλος ο κόσμος είναι δικός σου, είσαι κυρίαρχος εσύ.
Στα χρόνια εκείνα θα πάμε κι αυτή τη φορά, για να βρεθούμε στην οδό Ερμού, βράδυ παραμονή Πρωτοχρονιάς, μια χαρούμενη παρέα από νέα παιδιά, αστειευόμενοι, πειράζοντας ο ένας τον άλλον, να περπατήσουμε ανάμεσα σ' ένα πολύβουο πλήθος ανθρώπων να κατακλύζει τον δρόμο. Με δυσκολία τον διασχίζεις, προσπαθείς να περάσεις, και ο χαρτοπόλεμος να πέφτει βροχή. Είναι απίστευτος ο συνωστισμός γύρω μας, ανάμεσα στους μικροπωλητές που έχουν στήσει τους ξύλινους πάγκους τους, δεξιά και αριστερά πάνω στο πεζοδρόμιο, κατά μήκος του δρόμου, διαλαλώντας την πραμάτεια τους. παιγνίδια διάφορα, αυτοκινητάκια, κούκλες, ρολόγια, ημερολόγια, καζαμίες, βιβλία, ζωγραφιές, επίσης μαντήλια, γραβάτες, κασκόλ, γάντια, κάλτσες κι άλλα χρήσιμα μικροδωράκια, που θάθελες να χαρίσεις για το καλό του χρόνου στα παιδιά σε φίλους και συγγενείς σου. Δίνουν χαρά όχι για την ακριβή τιμή τους, αλλά η αξία του δώρου, όταν το προσφέρεις με αγάπη εκείνη μετρά.
Προχωρώντας λοιπόν με δυσκολία, δεχόμαστε πάνω μας, μας περιλούζουν, με αμέτρητους όγκους χαρτοπόλεμο, γεμίζουν τα μαλλιά μας, τα ρούχα μας, κρατάμε το στόμα μας κλειστό, γιατί η συντροφιά που περνά δίπλα μας θα μας ρίξει χούφτες μπουκώνοντας, στοχεύοντας κατευθείαν εκεί, με γέλια, φωνές κι άπειρες ευχές για τη νέα χρονιά που περιμένουμε.
Είναι ατελείωτος ο χαρτοπόλεμος που σκορπίζεται ρίχνεται παντού, θυμίζουν Απόκριες. Το έθιμο όμως απαιτεί να γίνεται έτσι.
Οι μικροπωλητές τον διαθέτουν σε μας δίνοντας μια δραχμή, σε μικρά χωνάκια από χαρτί εφημερίδας, τα γεμίζουν με το χέρι, κι είναι έτοιμα προς πώληση.
Θα συναντήσουμε κι άλλους εκτός πάγκου διάσπαρτους να πουλάνε χαρτοπόλεμο να οικονομήσουν καμιά δραχμή, ένα μικρό χαρτζιλίκι, νέα παιδιά, μαθητές στις διακοπές των γιορτών του σχολείου αναζητούσαν μια μικρή ενασχόληση.
Με την παρέα μας έχουμε διαβεί ολόκληρη την Ερμού, αμέσως θα αντικρίσουμε άλλο μεγάλο πλήθος κόσμου να κάνει τις βόλτες του, μέσα σε κύμα χαράς, κεφιού ανταλλάσοντας ευχές, αγκαλιές, φιλιά.
Είμαστε στον πιο κεντρικό δρόμο της Λάρισας, την οδό Κύπρου. Εκεί δεν υπάρχουν πάγκοι με πραμάτειες, τα πεζοδρόμια ο δρόμος είναι γεμάτα κόσμο να περπατά πάνω-κάτω πετώντας χαρτοπόλεμο, σερπαντίνες, καραμούζες να σφυρίζουν γύρω, δημιουργώντας πανδαιμόνιο απ' τις φωνές, τα γέλια, τα πειράγματα, τ' αστεία, μέσα σ' ένα ατέλειωτο πήγαινε-έλα. Όλη αυτή η κοσμοσυρροή ξεκινούσε απ' την αρχή της οδού Κύπρου κι έφτανε ως την κεντρική πλατεία.
Εκεί η βόλτα τελείωνε και στροφή για την επόμενη. Το κατάφωτο φαντασμαγορικό γιορτινό πανηγύρι κρατούσε ως αργά το βράδυ. Μετά θα επέστρεφαν στο σπίτι να γιορτάσουν με τους δικούς τους ανθρώπους τον ερχομό του νέου χρόνου όπως και σε νυχτερινά κέντρα διασκέδασης με πλούσιο μουσικό πρόγραμμα με σπουδαίους τραγουδιστές εκείνης της εποχής.
Κατάφωτη, στολισμένη, γιορτινή με τις αίθουσες κατάμεστες κόσμο, απέναντι από την πλατεία η Λέσχη Αξιωματικών, όπου και εκεί επικρατεί χαρούμενη ατμόσφαιρα με την ορχήστρα να παίζει μελωδικούς σκοπούς, περιμένουν τον ερχομό του νέου χρόνου και οι κυρίες με τις μακριές τουαλέτες κατεβαίνουν από τις λιμουζίνες με τους συνοδούς τους, όμορφες γελαστές να ανεβαίνουν βιαστικά τα μαρμάρινα σκαλοπάτια της Λέσχης.
Υπάρχει αυτή η εικόνα από τότε μπρος στα νεανικά μου μάτια δεν έχει ξεχαστεί. Όλα φάνταζαν μαγικά, ωραία, υπέροχα τότε.
Είναι παραμονή Πρωτοχρονιάς του 2018, πριν λίγες μέρες διάβασα στην ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ πως αναβιώνει το έθιμο της Ερμού όπως παλιά. Με τον μικρό εγγονό μου απ' το χέρι, εκεί γύρω στις δώδεκα το μεσημέρι, περνώ ανάμεσα από τον κόσμο κρατώντας ένα ποτήρι κόκκινο ζεστό κρασί που πρόσφεραν σ' όλους. Κοιτάζω γύρω, τίποτα δεν μου θυμίζει την παλιά Ερμού, λείπει η ζωντάνια, το κέφι, εκείνο το χαρούμενο αλαλούμ. Σκέφτομαι όμως και πρέπει να παραδεχθώ πως έγινε αρκετή προσπάθεια αναβίωσης του εθίμου από τον Δήμο, αλλά και τους εμπόρους των καταστημάτων της Ερμού. Και θα είναι ωραίο του χρόνου να παραμένουν ανοιχτά ως αργά το βράδυ όπως τότε, ελπίζοντας σε μεγαλύτερη αγοραστική κίνηση, σ' αυτή την οικονομική κρίση που βιώνουμε.
Θα αναφέρω τελειώνοντας, πόσο επιθυμώ να ξαναγυρίσει να ζωντανέψει και πάλι αυτό το ωραίο έθιμο της παραμονής του νέου χρόνου, εκεί με όλο αυτό το χαρούμενο πλήθος ανθρώπων να εύχεται χρόνια πολλά μέσα από την καρδιά του, για αγάπη, υγεία, ευτυχία κι ανθρώπινη επαφή, ειλικρινή, αληθινή, ανιδιοτελή.
Της Κωνσταντίνας Κότση
* Η Κωνσταντίνα Κότση είναι μέλος της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών και μέλος της Ε.Λ.Ο.Σ.Υ.Λ.
