Ωστόσο, την επαύριον των εκλογών, ο μεταρρυθμιστικός τους «οίστρος» καταλάγιαζε υπό το φόβο εκλογικών απωλειών στην επόμενη αναμέτρηση, ικανών να τους οδηγήσουν ακόμη και σε έξωση από την εξουσία και τα προνόμια που συνεπάγεται η κατοχή της.
Δυστυχώς, η αναβλητικότητα πολλών ελληνικών κυβερνήσεων στον τομέα αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη βίαιη επιβολή τα τελευταία χρόνια των μεταρρυθμίσεων από τους ευρωπαίους οικονομικούς επιτρόπους, ώστε να αποτραπεί η πλήρης κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας. Ωστόσο, το ελληνικό κράτος, σε κάποιες περιπτώσεις, συνεχίζει ακόμη να ανθίσταται…
Για τους αυτοαποκαλούμενους, λοιπόν, εκπροσώπους του «μεταρρυθμιστικού Κέντρου», της «μεταρρυθμιστικής Δεξιάς» και εσχάτως της «μεταρρυθμιστικής Αριστεράς», το παράδειγμα του Χαρίλαου Τρικούπη, παρά τις όποιες «ανορθογραφίες του», μπορεί να είναι διδακτικό.
Ο κατεξοχήν μεταρρυθμιστής στην ελληνική ιστορία πολιτικός, Χαρίλαος Τρικούπης, υποστήριζε ότι «την αξίαν εν τη πολιτική δεν έχουσιν εκείνοι οίτινες εκφέρουσιν ιδέαν τινά, αλλά η αξία έγκειται εις την εφαρμογήν της». Ο Χαρίλαος Τρικούπης δικαίως θεωρείται ως ο «πατέρας των ελληνικών σιδηροδρόμων», καθώς επί των ημερών του δημιουργήθηκε εκτεταμένο σιδηροδρομικό δίκτυο που έφθανε από την πρωτεύουσα έως τη Λάρισα και τα Σύνορα, ενώ τμήμα του διακλαδιζόταν και στην Πελοπόννησο.
Ο ίδιος, εξάλλου, συνέδεσε το όνομά του με τη διάνοιξη της διώρυγας της Κορίνθου, που διευκόλυνε ιδιαίτερα την ατμοπλοΐα και τις μετακινήσεις ανθρώπων και αγαθών από και προς τη Δυτική Ελλάδα καθώς και με την αποξήρανση της λίμνης Κωπαΐδας, έργο που προσέθεσε στην Ελλάδα ακόμη μία εύφορη περιοχή.
Επιπλέον, για να στελεχωθεί ικανοποιητικά η Δημόσια Διοίκηση, η οργάνωση της οποίας την εποχή εκείνη βρισκόταν ακόμη σε νηπιακό στάδιο, με τα δίκτυα πελατειακών σχέσεων να «οργιάζουν», έθεσε ένα μίνιμουμ προϋποθέσεων και ικανοτήτων που ήταν υποχρεωμένοι να διαθέτουν οι υποψήφιοι δημόσιοι υπάλληλοι, ώστε να λειτουργήσει –στοιχειωδώς έστω– το κράτος.
Παράλληλα, ο Τρικούπης έκανε «γενναία» ανοίγματα στο ελληνικό κεφάλαιο του εξωτερικού στην προσπάθειά του να προσελκύσει επενδύσεις για την ολοκλήρωση του μεταρρυθμιστικού του έργου, ενώ προχώρησε σε ανασυγκρότηση του στρατού και του ναυτικού προσκαλώντας ικανούς Ευρωπαίους στρατιωτικούς, ώστε να προετοιμάσουν το στράτευμα κατάλληλα για μελλοντικές εδαφικές διεκδικήσεις, όταν η πολιτική συγκυρία θα ευνοούσε.
Ωστόσο, η πραγματοποίηση του μεταρρυθμιστικού οράματος του Χαρίλαου Τρικούπη «προσέκρουσε» στον υπέρογκο εσωτερικό και εξωτερικό δανεισμό, με αποτέλεσμα η χώρα να «εκτροχιαστεί» οικονομικά και να κηρύξει χρεοκοπία. Κανείς όμως δεν μπορεί να παραγνωρίσει το εύρος των μεταρρυθμίσεων στις οποίες προχώρησε ο Τρικούπης, με απαράμιλλη τόλμη και αυτοπεποίθηση, μετατρέποντας τα λόγια σε πράξεις.
Η δυσχερής θέση στην οποία βρίσκεται σήμερα η Ελλάδα επιβάλλει στο πολιτικό προσωπικό της να ακολουθήσει τον πραγματικό δρόμο των μεταρρυθμίσεων, χωρίς προφάσεις και κωλυσιεργίες. Η απώλεια είκοσι ενός συμπολιτών μας στη Δυτική Αττική κατά τη διάρκεια των πρόσφατων πλημμυρών καθιστά επιτακτική την ανάγκη να καταπολεμηθεί η γραφειοκρατία και να μεταρρυθμιστεί η Δημόσια Διοίκηση.
Για να μην θρηνήσουμε ξανά θύματα σε ανάλογη περίσταση και επαναληφθεί το θλιβερό σκηνικό ο ένας κρατικός λειτουργός να μεταθέτει την ευθύνη στον άλλο για αντιπλημμυρικά και έργα οδοποιίας που έπρεπε να είχαν γίνει από χρόνια και δεν έγιναν ποτέ…
Είναι ώρα ο πολιτικός κόσμος να πάψει να αμιλλάται για την πρόσκτηση του τίτλου «μεταρρυθμιστής», αλλά να συναινέσει στην πραγματοποίηση πραγματικών μεταρρυθμίσεων, θέτοντας ως πρώτη προτεραιότητα την πάταξη του «τέρατος» της γραφειοκρατίας.
* Του Βασίλη Πλατή, φιλόλογου-δρος Ιστορίας Α.Π.Θ.