Η ιδιαιτερότητα της ηλικίας τους, όμως, αυξάνει τον κίνδυνο εθισμού, με όλες τις συνακόλουθες επιπτώσεις. Τα τελευταία χρόνια, η χρήση του Διαδικτύου έχει μπει στην καθημερινότητά μας σε τέτοιο βαθμό ώστε πλέον θεωρείται απαραίτητη, ειδικά από τα παιδιά και τους νέους, παρέχοντας ένα τεράστιο εύρος δυνατοτήτων. Τα νέα παιδιά χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο όχι μόνο για την ενημέρωση τους, αλλά και για την επικοινωνία τους με άλλους καθώς και για την ψυχαγωγία τους. Η ελεγχόμενη χρήση του Διαδικτύου είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο, που έχει αναβαθμίσει σημαντικά την ποιότητα της ενημέρωσης, της επικοινωνίας όπως και της ψυχαγωγίας στη σημερινή εποχή.
Όταν όμως η χρήση του γίνεται άνευ ορίων ως προς τη διάρκεια και το είδος, εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους. Είναι πλέον γνωστό πως η αλόγιστη και ανεξέλεγκτη πρόσβαση στο Διαδίκτυο μπορεί να οδηγήσει σε κατάσταση εθισμού. Αρχικά εκδηλώνεται συμπεριφορά εμμονής με στοιχεία παρορμητισμού και έντονη ανάγκη για χρήση όλο και μεγαλύτερης διάρκειας. Σε περίπτωση που η δυνατότητα μεγαλύτερης πρόσβασης περιοριστεί ή, ακόμη χειρότερα, διακοπεί, τότε ενεργοποιείται το στερητικό σύνδρομο: εμφανίζονται διάφορες ψυχοσωματικές αντιδράσεις και συμπτώματα, όπως εκνευρισμός, άγχος, εμμονή, αγωνία ή φαντασιώσεις για το τι συμβαίνει στο διαδικτυακό κόσμο, καθώς και ηθελημένες ή ασυνείδητες κινήσεις δακτυλογράφησης.
Ένα άτομο που έχει εθιστεί στη χρήση του Διαδικτύου, δεν συνειδητοποιεί το χρόνο που αφιερώνει σε αυτό με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο χρόνος ενασχόλησης του. Εξαιτίας αυτής της δεδομένης κατάστασης υφίστανται αλλαγές οι περισσότεροι τομείς της ζωής του, όπως είναι οι ακαδημαϊκές του επιδόσεις, η ατομική υγιεινή, οι συνήθειες διατροφής και ύπνου, η ψυχοκοινωνική ένταξη κ.λπ.
Αδιαμφισβήτητα, παρουσιάζονται συναισθηματικές δυσλειτουργίες και διαταραχές συμπεριφοράς, όπως η επιθετική εναντιωματική συμπεριφορά, η κοινωνική απομόνωση, η κοινωνική φοβία ή η διάσπαση προσοχής και υπερκινητικότητα. Παρόλο που το εθισμένο άτομο ίσως καταλαβαίνει ότι τα προβλήματα αυτά σχετίζονται μερικώς ή εξ ολοκλήρου με την υπερβολική χρήση του διαδικτύου, δε σταματά. Ακόμη και όταν διατίθεται να ελέγξει τον εαυτό του και να περιορίσει την πρόσβαση μόνο του, δυσκολεύεται, συχνά αποτυγχάνει και αποσύρεται της προσπάθειας απεξάρτησης.
1. Συζητάμε μαζί του για τις επιπτώσεις που έχει η αλόγιστη χρήση και θέτουμε το ερώτημα τι θα έκανε το ίδιο εάν βρισκόταν στη θέση του γονέα. Παρακινούμε έτσι τους νέους στη διαδικασία αντίληψης της κατάστασης ως τρίτο πρόσωπο με σκοπό να αντιληφθούν πλήρως την πραγματικότητα πέρα από το αίσθημα θυμού που μπορεί να νιώθουν
2. Βάζουμε τον έφηβο στη διαδικασία του να αναλάβει την ευθύνη του εαυτού του και των πράξεών του. Μια γόνιμη και δημοκρατική συζήτηση για τις επιπτώσεις της υπέρμετρης χρήσης του διαδικτύου βοηθά προς τη συνειδητοποίηση
3. Εμπλουτίζουμε το πρόγραμμα του παιδιού με νέες δραστηριότητες ενεργητικού και όχι παθητικού τύπου όπως ο αθλητισμός με στόχο την ενεργοποίηση του και την αποφυγή της παθητικότητας που υφίσταται με το διαδίκτυο
4. Η τέχνη κάθε είδους και η λογοτεχνία αναλαμβάνουν ενεργό ρόλο χτίζοντας μια προσωπικότητα που ξέρει να δέχεται πληροφορίες και έπειτα να τις αξιολογεί με κριτικό μάτι
5. Ωθούμε το παιδί ή τον έφηβο σε συμμετοχή κοινωνικών δραστηριοτήτων με σκοπό την κοινωνικοποίησή του και την ανάπτυξη δεσμών με συνομηλίκους
6. Θέτουμε κανόνες και οριοθετούμε το χρόνο ενασχόλησης του με το διαδίκτυο- περιορίζουμε, δεν απαγορεύουμε!
* Της Βασιλικής Κουλουψούζη
* Η Βασιλική Κουλουψούζη είναι ψυχολόγος, ψυχοθεραπεύτρια, ειδική στην ειδική αγωγή
