Πρόκειται για τους πέντε (5) αυτοκινητόδρομους: Αντίρριο - Ιωάννινα (Ιόνια οδός) μήκους 196 χιλιομέτρων κόστους 1.260 δισ. ευρώ Κόρινθος - Καλαμάτα και Λεύκτρο - Σπάρτη (Μορέας - οδός) μήκους 205 χιλιομέτρων κόστους 1.067 δισ. ευρώ. Κόρινθος - Πάτρα (Ολυμπία - οδός) μήκους 120 χιλιομέτρων κόστους 1.479 δισ. ευρώ. Μαλιακός Κλειδί (Αυτοκινητόδρομος - Αιγαίου) μήκους 25 χιλιομέτρων κόστους 1.100 δισ. ευρώ (Ευαγγελισμός - Σκοτίνα). Εγνατία - Θερμοπύλες (Ε - 65) μήκος 170 χιλιομέτρων. Έτοιμο για παράδοση το τμήμα Τρίκαλα - Ξυνιάδα μήκους 80 χιλιομέτρων κόστους 420 εκατ. ευρώ και τα υπόλοιπα τμήματα Ξυνιάδα - Θερμοπύλες μήκους 30 χιλιομέτρων και Τρίκαλα - Εγνατία μήκους 60 χιλιομέτρων βρίσκονται υπό δημοπράτηση.
Η σύμβαση γι’ αυτούς τους αυτοκινητόδρομους υπογράφτηκε το 2007, από τον τότε ΥΠΕΧΩΔΕ κ. Σουφλιά, με τη μέθοδο Συνεργασία Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), με έναρξη εργασιών 01-01-2008 και πέρας τούτων το τέλος του 2012.
Οι εργασίες κατασκευής των πέντε αυτών αυτοκινητόδρομων ξεκίνησαν κανονικά αλλά λόγω μεσολάβησης της δημοσιονομικής κρίσης και της δραστικής μείωσης της διελευσιμότητας, των πάσης φύσεως οχημάτων, ήταν φυσική συνέπεια να μειωθούν σημαντικά τα έσοδα από τους σταθμούς των διοδίων, που πάνω σε αυτό στηρίζονταν η εξυπηρέτηση των δανείων που, είχα συνάψει προς τούτο οι εργοληπτικές εταιρείες που, είχαν αναλάβει την εκτέλεση αυτών των έργων. Αποτέλεσμα τούτου ήταν να σταματήσουν οι Τράπεζες να χρηματοδοτούν αυτά τα έργα και αρχές του 2011, να διακοπούν παντελώς οι εργασίες απ’ όλα τα έργα, εκτός της Μορέας οδού (Κόρινθο - Καλαμάτα και Λεύκτρο Σπάρτης).
Η επανακκίνηση των έργων στους Αυτοκινητόδρομους άρχισε πάλι τον Απρίλιο του 2013, αφού εν τω μεταξύ είχαν γίνει επιτυχείς επαναδιαπραγματεύσεις των κατασκευαστικών εταιρειών και τραπεζών, με τον υπουργό Υποδομών κο Χρυσοχοΐδη αφαιρέθηκαν όμως δύο τμήματα της Ε-65 (Ξυνιάδα - Θερμοπύλες και Τρίκαλα - Εγνατία) και τρία τμήματα της Ολυμπίας οδού (Πάτρα - Πύργος, Πύργος - Τσακώνα κα Τσακώνα - Καλαμάτα).
Ερχόμενη στην εξουσία του 2015 η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και δέσμια των ακραίων δηλώσεών της, ως αξιωματική αντιπολίτευση ότι, τα έργα των πέντε Αυτοκινητόδρομων έχουν δοθεί με χαριστικές πράξεις στους εργολάβους, με αποτέλεσμα να θησαυρίζου αυτοί ( εργολάβοι) και να έχουν ζώσει τη χώρα με αυθαίρετα διόδια, προτρέποντας τους Έλληνες να μην πληρώνουν θεσπίζοντας έτσι το κίνημα «Δεν πληρώνω», «πάνω οι μπάρες» με τα γνωστά αποτελέσματα αναρχίας στους Αυτοκινητόδρομους, μέχρις ότου το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) έκρινε Συνταγματικά τα τέλη των διοδίων και ηρέμησαν έτσι τα πράγματα, στη λειτουργία τούτων (Κίνηση - Αυτοκινητόδρομων).
Από τις αρχές του 2015 τα έργα σταμάτησαν γιατί η νέα Κυβέρνηση ζήτησε πάλι επαναδιαπραγμάτευση των συμβάσεων, μείωση των τελών διέλευσης των Διοδίων και άλλων συναφών θεμάτων. Οι παραχωρησιούχοι (εργολάβοι) με τη σειρά τους διεμήνυσαν στην Κυβέρνηση ότι, δεν δέχονται εκ νέου πάλι διαπραγματεύσεις και ότι εάν επιμένει σε αυτό και τα έργα εγκαταλειφθούν, τότε το Ελληνικό Δημόσιο, θα αναγκασθεί λόγω καθαρά δικής του υπαιτιότητας μη, καταβολής σε αυτούς τη συμμετοχή του στην εκτέλεση των έργων και στην καθυστέρηση των απαλλοτριώσεων, να επιστρέψει στην ΕΕ τέσσερα δισ. ευρώ και να αποζημιώσει αυτούς (Εργολάβους) σύμφωνα με τις ρήτρες που, προβλέπονται στις συμβάσεις κάπου δύο δισ. ευρώ. Συνολικά έξι δισ. ευρώ.
Μετά απ’ αυτά και με καθυστέρηση ενός κα πλέον εξαμήνου και με μικροδιορθώσεις στις συμβάσεις να επανακκινήσουν τα έργα στους Αυτοκινητόδρομους και έτσι σιγά άρχισαν να παραδίδονται κομμάτι - κομμάτι στον ιδιοκτήτη τούτων, Ελληνικό Λαό και να προστίθενται έτσι στη Χώρα μας σύγχρονοι Αυτοκινητόδρομοι συνολικού μήκους 626 χιλιομέτρων, με συνολικό κόστος τούτων εκτός των απαλλοτριώσεων 5.326 δισ. ευρώ.
Τα γράφω αυτά και κάνω αυτή την αναδρομή, γιατί πρέπει οι Κυβερνώντες και αντιπολιτευόμενοι, να αντιληφθούν και να συνειδητοποιήσουν ότι, το Κράτος έχει συνέχεια και να είναι ειλικρινείς απέναντι στο Λαό μας. Κατά τα εγκαίνια τόσο ο αρμόδιος Υπουργός κ. Σπίρτζης όσο και ο πρωθυπουργός ανέφεραν λεκτικά ότι δε θέλουν να οικειοποιηθούν ως Κυβέρνηση αυτά τα έργα και ότι, ο ιδιοκτήτης είναι μόνο ο Ελληνικός Λαός, αλλά στη συνέχεια δήλωσαν ότι τα παρέλαβαν βαλτωμένα ενώ η αλήθεια είναι ότι η πρόοδος αυτών ήταν άνω του 80% της εκτέλεσης των και ότι αυτοί κατόρθωσαν με ένα στην κυριολεξία θαύμα, εάν είναι ποτέ δυνατό να συμβεί αυτό μέσα σε δέκα οκτώ (18) μήνες να παραδώσουν αυτά τα έργα, λησμονώντας όμως για τον αυτοκινητόδρομο Μορέως μήκους 205 χιλιομέτρων ουδέποτε σταμάτησε το έργο αυτό και παραδόθηκε πριν ένα χρόνο περίπου στην κυκλοφορία.
Εμένα τουλάχιστον μου έκανε αλγεινή εντύπωση ότι τόσο ο αρμόδιος Υπουργός όσο και ο πρωθυπουργός της χώρας, δεν βρήκαν το χρόνο να πουν λίγες λέξεις και να εξάρουν το τεχνικό δυναμικό, για την εκτέλεση αυτού του τεράστιου και σημαντικού έργου που, έγινε με καθαρά Ελληνική τεχνογνωσία και από Ελληνικά χέρα, παρακάμπτοντας έτσι τις όποιες δυσχέρειες όπως σαθρά εδάφη και άλλα πολλά. Έπρεπε συνεπώς να τονίσει ο πρωθυπουργός ότι ο τεχνικό κόσμος έχει μεγάλες δυνατότητες και μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην ανάπτυξη της χώρας αρκεί να μη συκοφαντείται και να μην λοιδορείται.
Τώρα σε ότι αφορά τα τέλη των διοδίων πρέπει να γνωρίζουμε ότι το 24% είναι ΦΠΑ και πηγαίνει κατ’ ευθείαν στο Κράτος, το 20% για τα λειτουργικά έξοδα των αυτοκινητοδρόμων 25% για την απόσβεση του έργου (Δάνεια) 25% για τη συντήρηση τούτων (Αυτοκινητόδρομων) και το 6% ως κέρδος των παραχωρησιούχων στα οποία μετά την παράδοση των συμμετέχει σε αυτά και το Ελληνικό Δημόσιο. Μετά από τριάντα έτη παραδίδονται οι Αυτοκινητόδρομοι στο Κράτος. Απομένει βέβαια να γίνει ηλεκτρονική η όλη διαδικασία των διοδίων και να πληρώνουμε ακριβώς το κομμάτι του οποίου έχουμε κάνει χρήση αυτού. Υπό τις παρούσες συνθήκες η μείωση των τελών των διοδίων μπορεί να επέλθει μόνο από τη μείωση του ΦΠΑ (24%).
Τέλος εάν θέλουμε να αποκτήσουμε σύγχρονους Αυτοκινητόδρομους, μακριά από κάθε δογματισμό και ιδεοληψία, να συνεχισθεί βελτιωμένη όμως ως προς τα διόδια, η μέθοδος της Συνεργασίας Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Το δημόσιο κακά τα ψέματα δεν μπορεί από μόνο του, να εκτελέσει τέτοια έργα γιατί απλούστατα δεν έχει πόρους και ελεγκτικούς μηχανισμούς. Τρανό παράδειγμα το κομμάτι Πάτρα - Πύργος μήκους ογδόντα χιλιομέτρων καρκινοβατεί η εκτέλεση του εδώ και τέσσερα χρόνια. Έχει κατατμηθεί σε οκτώ μέρη των δέκα χιλιομέτρων έκαστον. Έχουν δημοπρατηθεί τα τέσσερα, έχει βγει μειοδότης και δεν μπορεί να τα ξεκινήσει ακόμα. Εάν είχε ακολουθεί η μέθοδος της ΣΔΙΤ, ενδεχομένως σήμερα να είχε παραδοθεί στην κυκλοφορία. Συνεπώς χρείαν άλλων μαρτύρων έχουμε;
* Από τον Μιχαήλ Γκρίλλα Σμήναρχο ε.α.
