Τη δουλειά τους, όμως, έκαμναν και την έκαμναν πολύ καλά.
Αλλά και οι ίδιοι οι Έλληνες σε καμία περίπτωση δεν ήταν άμοιροι ευθυνών για την κατάντια τους. Δέχτηκαν με υποθήκη τα εθνικά κτήματα να δανείζονται υπέρογκα ποσά, τα οποία φόρτωναν στην πλάτη του καθημαγμένου Ελληνικού λαού, ενώ παράλληλα, και ταυτόχρονα με βουλιμία, έπεφταν σαν τα κοράκια στη διασπάθιση των δανείων αυτών ορισμένοι ξένοι τυχοδιώκτες, αυτόκλητοι απελευθερωτές καθώς και μερικοί ντόπιοι πολιτικάντηδες της δεκάρας (Μαυροκορδάτοι, Κωλέττηδες, Κουντουριώτηδες, Γκούρηδες και άλλα “πατριωτικά” μπουμπούκια).
Ο στόλος του Ιμπραήμ είχε αποβιβαστεί στο λιμάνι του Ναβαρίνου κι άρχισε τις λεηλασίες στην Πελοπόννησο με σκοπό να εγκαταστήσει Αιγυπτίους Φελλάχους! Ο Μαυροκορδάτος, που στάλθηκε να τον παρεμποδίσει, το μόνο που κέρδισε ήταν τα κακεντρεχή σχόλια των Άγγλων ότι, αν οι Έλληνες είχαν διαβάσει το Θουκυδίδη, ο Ιμπραήμ δεν επρόκειτο ποτέ να αγκυροβολήσει στο Ναβαρίνο! Έτσι ακριβώς. Οι στρατιωτικοί και οι πολιτικοί αλληλοϋποβλέπονταν, οι τίμιες πατριωτικές φωνές παραμερίζονταν ή φυλακίζονταν ή και δολοφονούνταν. Οι εμφύλιες διαμάχες έγιναν τελικά ο στίβος για το ξεκαθάρισμα των λογαριασμών με θεατές τους Αιγύπτιους, τους Γάλλους και τους Άγγλους προς τέρψιν των Οθωμανών.
Αναρχία και σύγχυση παντού. Το ηθικό του λαού και των αγωνιστών καταρρακωμένο. Η φυλάκιση του Κολοκοτρώνη, ο παραμερισμός του Καραϊσκάκη και η δολοφονία του Ανδρούτσου άνοιξαν το δρόμο στους καιροσκόπους αμοραλιστές της πολιτικής να εδραιώσουν τα ξενοκίνητα κόμματά τους (Αγγλικό, Γαλλικό, Ρωσικό) για την εξυπηρέτηση των ξένων συμφερόντων προσδοκώντας όλοι τους να φέρουν στην Ελλάδα τον Μονάρχη της αρεσκείας των. Με τις δόσεις των Αγγλικών δανείων έφτασαν να παραγγείλουν πολεμικά πλοία ως και απ’ τις Η.Π.Α, άσχετα αν στο τέλος τα πλήρωσαν σε τιμές πολλαπλάσιες της αξίας των, πάντοτε σε βάρος των Ελλήνων πολιτών.
Κι όταν πια, περί το καλοκαίρι του 1825, συνειδητοποίησαν ότι το έθνος είχε φτάσει στο χάος, οι του Αγγλικού κόμματος με το ανακάτεμα και πάλι του Μαυροκορδάτου συνέταξαν και υπέγραψαν την επαίσχυντη “πράξη υποταγής” της Ελλάδας στην Αγγλία, προκειμένου η Αγγλία να χορηγήσει και τις υπόλοιπες δόσεις των δανείων! Οποία πολιτική αθλιότης! Άραγε αναρωτηθήκαμε πόσες πράξεις υποταγής έχει έκτοτε υπογράψει και υπογράφει ακόμα η Ελλάδα; Τελικά οι Άγγλοι είχαν δίκιο. Οι Έλληνες δε διαβάζουν την Ιστορία τους, γι’ αυτό και εσαεί υποπίπτουν στα ίδια λάθη…
Και μπαίνοντας το 1826 βρίσκουμε την Ελλάδα στο χείλος του γκρεμού με την επανάσταση κυριολεχτικά να παραπαίει. Το Μεσολόγγι πολιορκείται από στεριά και θάλασσα, ενώ ο Τουρκοαιγυπτιακός στόλος στην Πελοπόννησο προβαίνει σε απηνείς διωγμούς και λεηλασίες. Η Ρωσία με την υπογραφή του Πρωτοκόλλου της Πετρούπολης (4 Απρίλη 1826) αποφασίζει να καταλύσει ουσιαστικά την Ιερή συμμαχία και ν’ αναγνωρίσει την Ελλάδα ως αυτόνομο τμήμα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Οι Άγγλοι φοβούμενοι μην τυχόν και αναλάβει η Ρωσία την προστασία της Ελλάδας, αποφασίζουν να δράσουν διπλωματικά κάνοντας χρήση την “πράξη υποτέλειας” που τους είχαν στείλει οι ίδιοι οι Έλλη-νες.
Έτσι, καθώς ο Άγγλος πρεσβευτής Στράτφορντ Κάνιγκ κατευθυνόταν στην Κωνσταντινούπολη πέρασε από την Ύδρα και ήρθε σε εθιμοτυπική επαφή με τους εκπροσώπους του Αγγλικού κόμματος, ενώ ουσιαστικά συναντήθηκε με τον Μαυροκορδάτο! Διπλωματικότατα ζήτησε απ’ τους Έλληνες να τον εξουσιοδοτήσουν γραπτώς να διαπραγματευτεί ο ίδιος με τον Σουλτάνο υπό τον όρο ότι οι Έλληνες θα δεχόταν την επικυριαρχία της Τουρκίας πάνω στην Ελλάδα! Μάλιστα στην απαίτησή του αυτή ο Κάνιγκ ήταν ανυποχώρητος, γιατί η Αγγλική πολιτική επιζητούσε πάση θυσία να προλάβει τις Ρωσικές ενέργειες.
Αποτέλεσμα, λοιπόν, των ενεργειών αυτών ήταν η σύγκληση της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης που με ψήφισμά της θα έδινε την εξουσιοδότηση στον Στράτφορντ Κάνιγκ να διαπραγματευτεί με τον Σουλτάνο! Η Συνέλευση άρχισε τις εργασίες της στις 6 Απριλίου του 1826, ενώ ο κύριος Μαυροκορδάτος, που ανακάτεψε όλα αυτά, το θεώρησε καλό να μη συμμετάσχει στη Συνέλευση, αλλά να μεταβεί για διακοπές στην Τήνο! (Αλήθεια, έχουν αναλογιστεί ποτέ τους οι Ιστορικοί το πόσα δεινά επέφερε ο εν λόγω καιροσκόπος με την παρέα του και τους μνημονεύουν ως ήρωες;)
Ο μόνος που αντέδρασε σ’ ό,τι πρότεινε το Αγγλικό κόμμα και δι-αμαρτυρήθηκε γραπτά ήταν ο αγνός και τίμιος πατριώτης Δημήτριος Υψηλάντης. Πραγματικά ένιωσε φοβερή αγανάκτηση για τους διπλωματικούς χειρισμούς των Άγγλων απέναντι στην υποτέλεια των Ελλήνων.
Παραθέτουμε ατόφια τη διαμαρτυρία του προκειμένου ο καθένας να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα:
«Προς την Γ΄ Εθνικήν Συνέλευσιν των Ελλήνων
Και ως απλούς πολίτης και ως πρωταίτιος του σημερινού αγώνος, χρεωστώ εις το Έθνος μου, εις την οικογένειάν μου, εις εμέ τον ίδιον να εκφράσω παρρησία τα φρονήματά μου εις μίαν κρίσιμον περίστασιν, εκ της οποίας κρέμαται η μέλλουσα τύχη της Ελλάδος.
Η Εθνική Συνέλευσις, αποφασίζουσα να ζητήση την μοναδικήν μεσιτείαν του εν Κωνσταντινουπόλει πρέσβεως της Αγγλίας, δια να συμβιβάση την Ελλάδα με τους τυράννους της, παρεκτρέπεται από τα ιερά χρέη της, και από τον προς ον όρον της συγκροτήσεώς της.
Ο λαός, Κύριοι, του οποίου παρρησιάζετε το πρόσωπον, δεν σας έδωκε πληρεξουσιότητα να καταργήσετε την εθνικήν και πολιτικήν ανεξαρτησίαν του, αλλά να την στερεώσετε, να την διαιωνίσετε. Η ιστορία θέλει κρίνει μίαν ημέραν αδεκάστως την πράξιν σας.... Τα μεγάλα έθνη και οι καλοί πατριώται φαίνονται εις τας κρισίμους περιστάσεις της πατρίδος των. Δούλος ειν’ εύκολον να γενή τις, όταν θέλει αφθέντης είναι δύσκολον… Αν εξ’ εναντίας δια λόγους αποκρύφους εις εμέ η Εθνική Συνέλευσις επιμένη εις την προλαβούσαν απόφασίν της, κρίνω χρέος μου ιερόν και απαραίτητον να διαμαρτυρηθώ ως και ήδη διαμαρτύρομαι επισήμως κατ’ αυτής ενώπιον του Ελληνικού λαού, και όλων των λοιπών της χριστιανικής Ευρώπης, ως κατά μιας πράξεως παρανόμου, ανθελληνικής και διόλου αναξίας ενός Έθνους, το οποίον υπεδουλώθη μεν πολλάκις, πλην ποτέ δεν εσυμβιβάσθη με τους τυράννους του.
Έλλην όμως και φίλος άδολος της ελευθερίας του Έθνους μου, δεν θέλω λείψει να συναγωνισθώ μετά των λοιπών συναδέλφων μου και να χύσω και την τελευταίαν ρανίδα του αίματός μου ενόσω διαρκεί ο υπέρ ανεξαρτησίας πόλεμος.
Παρακαλώ δε να μοι δοθή επίσημον αντίγραφον της παρούσης μου διαμαρτυρήσεως.
Μένω με το ανήκον σέβας.
Εν Πιάδα τη 12 Απριλίου 1826
Ο πατριώτης
Δημήτριος Υψηλάντης
Αντί απαντήσεως η Εθνική Συνέλευση απέκλεισε ισόβια τον Υψηλάντη από κάθε πολιτικό και στρατιωτικό υπούργημα με το σκεπτικό ότι «καθυβρίζει αυθαδώς τους νομίμους πληρεξουσίους του έθνους και διαμαρτύρεται εναντίον αυτών διά τας πράξεις των». Τελικά με την άμεση παρέμβαση του Κολοκοτρώνη η ποινή του μειώθηκε σε ένα χρόνο.
Σημείωση: Μπορεί ν’ αποδοκιμάστηκε η διαμαρτυρία του αυτή, αλλά τα λόγια του έμειναν ως χρησμοί. Εμείς τελικά δεν καταλαβαίνουμε και επιμένουμε να γινόμαστε συνεχώς υποχείρια των ξένων. Ο Υψηλάντης και οι συν αυτώ άφησαν πίσω τους εθνικό, πατριωτικό πολιτικό σπόρο, αλλά με τα χρόνια ο σπόρος αυτός πνίγηκε μέσα στην αίρα των πάσης φύσεως καιροσκόπων πολιτικάντηδων, που άφησαν σπορά τους οι Μαυροκορδάτοι με τους Κωλέττηδες και την παρέα τους. Σπορά απ’ την οποία κινδυνεύει ν’ αφανιστεί η Ελλάδα πριν ακόμα συμπληρώσει διακόσια χρόνια ανεξάρτητου πολιτικού βίου. Την καθαρή εθνική φωνή του Δ. Υψηλάντη δεν εννοούμε να την ακούσουμε…
* Του Οδυσσέα Β. Τσιντζιράκου, φιλόλογου
