O «πολιτισμός» είναι κάτι πολλαπλό. Η παρουσία του «πολίτη» είναι απαραίτητη προϋπόθεση της ύπαρξης του κάθε πολιτισμού. Ταυτόχρονα η φύση και ο πολιτισμός απειλούνται και κινδυνεύουν άμεσα από τους ίδιους ακριβώς φοβερούς εχθρούς, που δεν είναι άλλοι από την αλαζονεία, την απληστία, την αναβλητικότητα και την επιθετικότητα του ίδιου του πολίτη μέσω των αποτελεσμάτων των αποφάσεων του.
Κάθε πολίτης παίρνει αποφάσεις. Κάθε απόφαση μας όμως είναι συνέπεια πολλών παραγόντων. Η ατομικότητα και ο κοινωνικός μας εαυτός τη σχετικοποιούν. Οι σχέσεις, που αναπτύσσονται μεταξύ μας ως πολίτες είναι πολυεπίπεδες και οι δυναμικές σύνθετες.
Για πάρα πολύ καιρό η δική μας πολιτεία,η Ελλάδα, βρίσκεται σε μια μη δημιουργική κατάσταση, ας την ορίσουμε Α, με τους πολίτες και το πολιτικό σύστημα να προσπαθούν ή να «προσπαθούν» να μετακινηθούν σε μια δημιουργική κατάσταση, ας την ορίσουμε Β. Από τη γεωμετρία είναι γνωστό ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι για να φτάσεις από το σημείο Α στο σημείο Β. Στη ζωή όμως, επιπλέον των τρόπων της γεωμετρίας, υπάρχουν και πολλοί τρόποι για να μη φθάσεις από το Α στο Β. Δυστυχώς στην πατρίδα μας προκύπτει αβίαστα,από το αποτέλεσμα που βιώνουμε,ότι επιλέγονται τρόποι για να μη φθάσουμε στην επιθυμητή κατάσταση, την κατάσταση Β.
Ένα βασικό μου πιστεύω είναι ότι από την πατρίδα μας αυτό που λείπει για δεκαετίες από την πολιτική κατάσταση είναι το πολιτικό ήθος. Το πολιτικό ήθος, που θα στέκεται στο ύψος των περιστάσεων, θα αφήνει στην άκρη τις προσωπικές, ή κομματικές επιδιώξεις και θα αφιερώνεται με όλες του τις δυνάμεις στην υπέρβαση των αδιεξόδων της χώρας. Αυτό που λείπει ακόμα είναι εκείνοι οι ηγέτες, οι χαρισματικοί, οι οποίοι συν τους πολίτες, ατομικά, αλλά και συλλογικά θα προχωρήσουν την χώρα μας προς τα μπροστά.
Ας υποθέσουμε όμως ότι έφθασε μια διαφορετική μέρα από όλες τις προηγούμενες. Είναι η μέρα που το πολιτικό σύστημα έχει να προτείνει σωστούς και εφικτούς τρόπους για αυτή τη μετακίνηση. Ακόμα και σε αυτή την ιδανική περίπτωση πιστεύωθα πρέπει να προσέξουμε,ο τρόπος που θα επιλεγεί για να φθάσουμε από το Α στο Β να είναι συμβατός με πολλές ανάλογες σκέψεις πολλών άλλων πολιτών, ώστε να είναι υλοποιήσιμος.
Όταν ο Ουίνστον Τσώρτσιλ υποσχόταν σε μια γονατισμένη, ισοπεδωμένη και κατ' ουσία ηττημένη Αγγλία «αίμα, μόχθο, δάκρυα και ιδρώτα», οι πολίτες αναγνώριζαν στο πρόσωπό του το είδος της ηγεσίας, που επέβαλλαν οι κρίσιμοι καιροί που ζούσαν.Τέτοια ηγεσία χρειαζόμαστε σήμερα στην Ελλάδα για να πάμε από το Α στο Β και όχι αυτές τις ηγεσίες που για δεκαετίες εξαντλούσαν την υποτιθέμενη ευρηματικότητα, ικανότητα ή αποφασιστικότητά τους στην επιβολή φόρων.
Η πατρίδα μας επιπλέον πιστεύω ότι χρειάζεται και μια νέα νοοτροπία πολιτικής ηγεσίας. Κάθε απόφαση αυτής της νέας ηγεσίας, που θα αφορά στην μετανάστευση, τους φόρους,το εμπόριο την αγορά εργασίας, την παιδεία, την ασφάλεια, την κοινωνική μέριμνα, την εσωτερική, αλλά και εξωτερική πολιτική, θα πρέπει να λαμβάνεται με ένα κριτήριο, πώς θα επωφελούνται οι Έλληνες πολίτες πρώτα. Όπως θα το έλεγε και ο Αβραάμ Λίνκολν στοχεύουμε σε μια «κυβέρνηση του λαού, από τον λαό, για τον λαό»
Στην ευρέως γνωστή «αθηναϊκή δημοκρατία» ο χαρισματικός ηγέτης, ο Περικλής, έπειθε και χαλιναγωγούσε τον λαό, δίχως να τον εκβιάζει, με αποτέλεσμα να τον έχει συν-εργάτη του και αρωγό, όταν τον χρειαζόταν.
Ηγέτες, σαν τον Περικλή, δεν ξέρω αν δούμε πια. Πολίτευμα, που θα ξεπερνάει την Δημοκρατία του Περικλέους και θ’ αποφασίζουν οι πολλοί για το καλό όλων, δεν ξέρω αν ποτέ καταφέρουμε να φτιάξουμε. Αυτό όμως που σίγουρα πιστεύω είναι ότι με αξίες, ηθικές αρχές και ευρεία κοινωνική συναίνεση και συμμετοχή θα φτάσουμε από το «-» στο «+∞», και θα θέσουμε τους θεμέλιους λίθους της ανανέωσης, της δημιουργίας και της μεγίστης πανελλαδικής αρετής, της υστεροφημίας.
Του Στέλιου Ορφανάκη*
* Ο Στέλιος Ορφανάκης είναι Καθηγητής (M.Sc) Φυσικών και Θετικών Επιστημών στη Δημόσια Εκπαίδευση, έχει εξειδικευθεί στην Τραπεζική Διοίκηση και σε Παράγωγα Προϊόντα ενώ έχει δουλέψει και ως Επενδυτικός Σύμβουλος στην Ιδιωτική Τραπεζική (AlphaPrivateBank – Όμιλος ALPHABANK).