Τη γραφίδα μου τούτη τη φορά θα την επικεντρώσω με κρίση δίκαιη και ευαισθησία στα προβλήματα του εργαζόμενου δυναμικού του τόπου. Οι διεθνείς οργανισμοί δουλεύουν για να υπερασπιστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τα Κοινοβούλια συνεδριάζουν για να ψηφίσουν νόμους κατά της ανεργία και της προστασίας της προσωπικής εργασίας κάθε ανθρώπου. Απ΄ άκρη σε άκρη όλου του κόσμου η ανθρώπινη ύπαρξη προβάλλει, ως το στοιχείο εκείνο που πρέπει να τύχει της προστασίας και της άμεσης φροντίδας, χωρίς αυτό να υλοποιείται.
Διαβάζω στον Τύπο, ακούω στα ραδιόφωνα και τα τηλεοπτικά κανάλια, πως στη χώρα μας υπάρχουν άνθρωποι που εργάζονται με 100, 200 και 300 ευρώ τον μήνα, χωρίς ασφάλιση ή οποιαδήποτε άλλη κρατική ή κοινωνική προστασία. Ακόμη, άλλοι να προσφέρουν υπερωριακή εργασία, να εργάζονται τις Κυριακές και τις εξαιρετέες γιορτές, την νύκτα, χωρίς να αμείβονται. Kαι όχι μόνο αυτό. Να υπογράφουν έγγραφα που να βεβαιώνουν ψευδώς την εργασιακή τους ικανοποίηση, κάτω από φάσμα της απειλής της απόλυσης των, σε περίπτωση διεκδίκησης της αμοιβής τους. Το περίεργο στην όλη υπόθεση είναι όλες αυτές οι πράξεις να περιέρχονται σε γνώση των θεσμοθετημένων δομών της εξουσίας και των μηχανισμών της, αλλά να περνούν απαρατήρητες χωρίς τον επιβαλλόμενο έλεγχο και φροντίδα των αρχών. Πίσω από τα παχιά και ωραία λόγια των αρμοδίων για την προστασία της προσωπικότητας του ανθρώπου και τις μεγαλόστομες διακηρύξεις για τα απαράγραπτα δικαιώματα του, κυριαρχεί η στεγνή και απάνθρωπη εκμετάλλευση του. Η θέληση των δυνατών, των ισχυρών, είναι εκείνη που πάντα υπερισχύει και τιμωρεί όσους έχουν το θάρρος και την τόλμη να σηκώσουν ψηλά το κεφάλι και να αντισταθούν απέναντι στα συμφέροντα τους, στα καπρίτσια τους, στα «βίτσια» και τις επιθυμίες τους.
Όσοι λοιπόν τολμούν να διατυπώσουν λόγο αντιρρητικό, διαφορετική άποψη και να διεκδικήσουν τα νόμιμα εργασιακά δικαιώματά τους, όσοι καταγγέλλουν την απάνθρωπη μεταχείρισή τους από τον εργοδότη τους και σηκώνουν το ανάστημα τους απέναντι στις απάνθρωπες και απεχθείς πράξεις σε βάρος τους από τους εργοδότες τους, παίρνουν το δρόμο της εξόδου. Μένουν χωρίς δουλειά, με όλα τα γνωστά επακόλουθα. Είναι το τίμημα του δίκαιου αγώνα τους. Η βίαια αυτονόμηση τους. Βρίσκονται όχι μόνο χωρίς δουλειά, αλλά και με τη ρετσινιά στην πλάτη, με το στίγμα του ανυπάκουου, του ανυπότακτου, του επαναστάτη, που δεν υποτάσσεται στα κελεύσματα και τις επιθυμίες του εργοδότου του. Ο τελευταίος με τη δύναμη που έχει στα χέρια του, τον θέτει στο περιθώριο της ζωής. Αυτή η θυσία κάθε εργαζόμενου στο βωμό της προσωπικής υπεράσπισης των εργασιακών του δικαιωμάτων δεν μπορεί παρά να μας βρίσκει σύμφωνους και σύμμαχους των. Η κυβερνητική δυάδα που αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο πιλοτήριο της εξουσίας, οφείλει να γνωρίζει, ότι έκλεισε απ΄ έξω από τις πόρτες των μεγάρων της, τις καρδιές των εργαζομένων, την ευθιξία και την προστασία τους. Αισθήματα ντροπής, αγανάκτησης και μελαγχολίας διακατέχει τις ψυχές τους. Εκτός αν δεν το αντιλαμβάνεται αυτό. Ενώ το ζούμε και το βλέπουμε όλοι εμείς οι υπόλοιποι.
Αυτή η ιστορική μετάλλαξη που γκρέμισε και ανέτρεψε εκ βάθρων τα εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων που αποκτήθηκαν ύστερα από μακροχρόνιους αγώνες, πρέπει όλους να μας προβληματίσει. Είναι απαραίτητη και επιβεβλημένη η συμπαράσταση μας στον αγώνα τους, στις αντιδράσεις τους, στις κινητοποιήσεις τους, στους βηματισμούς τους.
Νιώθω ίλιγγο και σκοτοδίνη, όταν ακούω και μαθαίνω, ότι υπάρχουν 150.000 χιλιάδες άνθρωποι, που αμείβονται με 100 ευρώ τον μήνα. Άλλοι να εργάζονται με δύο ευρώ την ώρα Και άλλοι κάτω από το φάσμα της απειλής της απόλυσης, να υποχρεώνονται σε πράξεις εξευτελιστικές για το πρόσωπό τους. Αυτή η κατάρρευση των δικαιωμάτων των
εργαζομένων στα θέσμια των μνημονίων και τον σεβασμό των νέων δεδομένων που δημιουργήθηκαν, απέσπασαν από την εργατική τάξη και την τελευταία ικμάδα της και την οδήγησαν σε στιγμές απελπισίας, απόγνωσης και μαρασμού. Αυτό το κλίμα της υποτίμησης και της εκμετάλλευσης από το στείρο επαγγελματισμό ορισμένων που εκμεταλλεύονται τις περιστάσεις, μόνο καλό τέλος δε θα έχει.
Όταν υπάρχουν αυτά τα άθλια συμπτώματα της απανθρωπιάς και της στεγνής εκμετάλλευσης κανείς δεν μπορεί να μιλάει και να υποστηρίζει για σεβασμό της ανθρώπινης προσωπικότητας. Αυτή η υποταγή στις θελήσεις των εξουσιαστών της εργατικής τάξης και στον τρόπο με τον οποίο επιβάλλεται μόνο εκτροπή αναπότρεπτη
και ανωμαλία θα επιφέρει κάποια στιγμή. Αυτή η κοινωνική ανατροπή πρέπει κάποια στιγμή να σταματήσει Οι παραγωγοί του πλούτου, δεν μπορεί να λιμοκτονούν και οι «εργοδοτοκυφήνες» να αναλαμβάνουν τη χαρά της πλησμονής του πλούτου, της ευτυχίας και της ευμάρειας. Πρέπει να γίνουν περισσότερό άνθρωποι. Με ζεστές καρδιές. Με αγάπη. Με πιο καθαρό μυαλό. Ας σεβαστούν τον εργαζόμενο με πράξεις αγάπης. Ας τον ανταμείψουν σύμφωνα με την προσφερόμενη εργασία του και όχι με 100 ευρώ τον μήνα. Ας θυσιάσουν ένα πολύ μικρό μέρος των κερδών και των συμφερόντων τους. Έτσι, θα έχουν τη συνείδηση τους αναπαυμένη και θα μπορούν να κοιμούνται ήσυχα τα βράδια. Ο ανθρωπισμός τους δεν πρέπει να οριοθετείται στα όρια των προσωπικών τους συμφερόντων και την προσωπική τους ευτυχία αλλά να αγκαλιάζει με αγάπη και αδελφοσύνη εκείνους που με τα στιβαρά χέρια τους, τους προσφέρουν τον πλούτο. Η αρχή της υπέρτατης αξίας της κάθε προσωπικότητας και του σεβασμού των εργασιακών δικαιωμάτων πηγάζει από τους κανόνες του δικαίου και της ανθρωπιάς, τους οποίους όλοι μας οφείλουμε να τηρούμε. Το σήμερα βοά. Οι εργοδοτικοί φορείς με τις ιδιοτυπίες τους, τα δικαιώματά τους, τα τεχνάσματά τους και τις ραδιουργίες τους, καταπατούν το δίκαιο του εργάτη και αλλοτριώνουν τα δικαιώματά του. Η πολιτεία δεν αρκεί να έχει Υπουργείο Εργασίας, γραμματείς, επιθεωρήσεις και επόπτες εργασίας.
Χρειάζεται όλοι αυτοί, δηλαδή, οι θεσμοθετημένες δομές της εξουσίας να υπηρετούν με πιστότητα τον εργαζόμενο από τις αυθαιρεσίες και εκτροπές των εργοδοτών. Πράγμα που δεν συμβαίνει. Γι΄αυτό και έχουμε εργαζόμενους με 100 ευρώ τον μήνα.
Από τον Αθαν. Φώτο
* Ο Αθανάσιος Στ. Φώτος επί τιμή Δικηγόρος
