Η πεζοδρόμηση της Μεγ. Αλεξάνδρου, της μοναδικής οδικής αρτηρίας στο κέντρο με κατεύθυνση αντίθετη από αυτή των Παναγούλη και Παπαναστασίου, θα προκαλέσει ασφυξία στους γύρω δρόμους από τον συνωστισμό των αυτοκινήτων. Η σύγκριση με τα μεγάλα πεζοδρομημένα αστικά κέντρα της Ευρώπης που απαρτίζονται κυρίως από μεγάλες αλυσίδες ειδών ένδυσης και υπόδησης, είναι το λιγότερο αφελής. Η Λάρισα είναι μία μικρή πόλη και το κέντρο της δεν είναι μόνον για βόλτα. Υπάρχουν επαγγελματικές στέγες, μικροεπιχειρήσεις, καταστήματα και μόνιμοι κάτοικοι των γειτονικών πεζόδρομων που προσπαθούν να εξυπηρετηθούν σε καθημερινές τους ανάγκες μεταφοράς ασθενών, ηλικιωμένων, ανθρώπων με κινητικά προβλήματα, αποσκευών και λοιπών προϊόντων μέσα απ' αυτή την οδό. Ας σκεφτούμε, για παράδειγμα, τον γύρο που πρέπει να κάνει σύμφωνα με τα νέα δεδομένα, ένα αυτοκίνητο που βρίσκεται στην Κύπρου, στο ύψος της Εθνικής Τράπεζας και θέλει να πάει στη γωνία Μανδηλαρά και Μεγ. Αλεξάνδρου.
Οι θέσεις παρκαρίσματος μόνιμων κατοίκων ελαχιστοποιούνται, σύμφωνα με το σχέδιο που είδα στην ιστοσελίδα του δήμου. Μάλλον βασίστηκαν στην περίφημη μελέτη που έκρινε ότι οι κάτοικοι αυτοί δεν είναι αρκετοί. Επειδή όμως η πραγματικότητα είναι διαφορετική, διαπιστώνω ότι, για άλλη μια φορά, οι άνθρωποι αυτοί αντιμετωπίζονται ως «παιδιά κατώτερου Θεού» παρά τις διαβεβαιώσεις του δημάρχου ότι θα υπάρξει ειδική πρόβλεψη γι' αυτούς.
Τέλος, δεν καταλαβαίνω τί νόημα έχει από μεριάς του δήμου η «διαβούλευση». Σε πρώτη παρουσίαση -διαβούλευση του σχεδίου αυτού που έγινε στο δημοτικό συμβούλιο πριν από 1 χρόνο περίπου, ο δήμαρχος βιαζόταν να χαρακτηρίσει την όποια αντίθετη άποψη ως «συντηρητική» - όπως άλλωστε έκανε και με το θέμα των σιδερένιων κατασκευών σε Φρούριο και Βενιζέλου - βαφτίζοντας την δική του ως «καινοτόμα», δίνοντας μάλιστα ως παράδειγμα τις πρώτες πεζοδρομήσεις επί θητείας Λαμπρούλη.
Κάποια παραδείγματα καινοτομιών;
-Οι σιδερένιες κατασκευές αποτελούν αισθητική αιδώ για την πόλη και δεν τιμά τον δήμαρχο το γεγονός ότι αγνόησε την φωνή των εξαιρετικά πολλών συμπολιτών μας, οι οποίοι διαφωνούσαν με την τοποθέτησή τους. Τελικά κατέληξαν σκίαστρα για αυτοκίνητα.
-Τα διευρυμένα πεζοδρόμια χρησιμεύουν για ωραιότατες θέσεις παρκαρίσματος. Φαίνεται ότι η ανάγκη τέτοιων θέσεων είναι μεγαλύτερη από την πεζή διέλευσή τους. Φαίνεται επίσης, ότι ο «απώτερος σκοπός» του δημάρχου για αποτροπή χρήσης του αυτοκινήτου δεν επιβάλλεται αυθαίρετα αλλά χτίζεται με παράλληλη εκπαίδευση για σεβασμό στο περιβάλλον- κάτι που σίγουρα δεν υφίσταται στην πόλη μας.
-Οι πεζόδρομοι έχουν αφεθεί στην τύχη τους και στο μεγαλύτερο μέρος τους, δεν εξυπηρετούν τον αρχικό αισθητικό αλλά και πρακτικό τους χαρακτήρα, λόγω της γνωστής σε όλους κάκιστης χρήσης από τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και το άναρχο συνονθύλευμα από ομπρέλες, τραπέζια, καρέκλες, σόμπες, φωτιστικά και μηχανάκια που τους καθιστούν επικίνδυνους αλλά και δύσβατους, αφού ο χώρος που απομένει για την απρόσκοπτη, υποτίθεται, διέλευση των πεζών είναι ελάχιστος. Παρά τις επίμονες προεκλογικές υποσχέσεις περί επιβολής της τάξης στους πεζόδρομους, η δημοτική αρχή δεν κατάφερε να επιβληθεί ούτε σε 100 μέτρα - ούτε καν γύρω από το αρχαίο θέατρο στη Βενιζέλου, παρά τις βαρύγδουπες δηλώσεις περί απαγόρευσης της εκεί άναρχης εξάπλωσης των τραπεζοκαθισμάτων, όπως άλλωστε προβλέπει και ο νόμος για τους αρχαιολογικούς χώρους.
Ήδη, δυστυχώς, το πολύπαθο κέντρο στενάζει από την επιβολή καινοτομιών. Μήπως χρειάζεται διαφορετική οπτική; Μήπως περισσότεροι δρόμοι ήπιας κυκλοφορίας είναι προτιμότεροι από τους πεζόδρομους; Και εν τέλει, μήπως μια τήρηση των νόμων με σταθερή αστυνόμευση στους ήδη υπάρχοντες πεζόδρομους είναι πιο απαραίτητη από μεγαλεπήβολα σχέδια αμφιβόλου αποτελεσματικότητας;
Σίγουρα δεν είμαι εναντίον των πεζόδρομων (όπως τουλάχιστον τους φανταζόμαστε οι περισσότεροι) ούτε εναντίον νέων ενεργειών στην πόλη. Θα ήθελα όμως, όταν καταστρώνονται καινούρια σχέδια, να λαμβάνεται υπόψη τόσο το πραγματικό υπάρχον τοπίο με τη νοοτροπία των κατοίκων του (που δεν αλλάζει εν μία νυκτί) όσο και η άποψη περισσότερων πολιτών και όχι μόνον των στενών συνεργατών του δήμου μέσα από τα γραφεία, απ' όπου μόνον θεωρητική προσέγγιση μπορεί να υπάρξει.
Επειδή σε αντίθεση με τα όποια δημοτικά κλιμάκια, αφουγκράζομαι την πόλη όταν την περπατώ και παρατηρώ την εξέλιξή της, βλέπω ότι μόνον μία κατηγορία καταστηματαρχών - βασικά αυτών που ασχολούνται με την εστίαση - ευνοείται και εισακούγεται. Οι υπόλοιποι είναι ανύπαρκτοι. Προβλέπω λοιπόν, ότι το ισχύον μοντέλο, θα επικρατήσει και στους νέους πεζόδρομους: τα ταχυφαγεία με τα μηχανάκια τους και οι καφετέριες θα πολλαπλασιαστούν ενώ τα εμπορικά καταστήματα θα συρρικνωθούν καθώς η μέχρι τώρα γειτνίαση των δύο, απέδειξε ότι η βιωσιμότητά των τελευταίων απειλείται σοβαρά από την αδηφάγο διάθεση κατάληψης του δημόσιου χώρου που διέπει τους πρώτους. Ο θόρυβος από μουσικές και ανθρώπους στα παραπανίσια τραπεζοκαθίσματα θα δημιουργήσει περισσότερες διενέξεις και μεγαλύτερη ηχορρύπανση, οι οδηγοί θα βρουν τρόπο να υπεισέρχονται στους πεζόδρομους σιγά σιγά (και ας μην ανήκουν στους μόνιμους του κέντρου), νόμοι και τάξη θα είναι ανύπαρκτοι και η ισορροπία στα πλαίσια μιας υγιούς διαβίωσης θα φαντάζει σχεδόν ανέφικτη.
Τόσο πολύ αρέσει το μοντέλο αυτό στον δήμαρχο, ώστε να θέλει να το αναπαράγει; Δυστυχώς η δημοτική αρχή έως τώρα δεν μας άφησε την παραμικρή ένδειξη αποτελεσματικής συμμόρφωσης του κέντρου. Πώς προχωρά λοιπόν, σε νέους πεζόδρομους όντας ανίκανη να επιβληθεί στους παλιούς;
Ευχαριστώ για την φιλοξενία,
Μ. Σ.