Από τον Γεώργιο Ν. Ξενόφο
Από μικρά παιδιά εξοικειωνόμαστε με τις λέξεις πλούσιος - φτωχός. Μαθαίνουμε ότι φτωχός είναι κάτι το ανεπιθύμητο (όπως η αρρώστια), ενώ το πλούσιος κάτι το επιθυμητό (μέχρι φανατισμού). Αντιλαμβανόμαστε όμως στ' αλήθεια τι αντιπροσωπεύουν οι δύο αυτές φαινομενικά αντίθετες έννοιες; Σε μια κοινωνία που δεν υπάρχει η ιδιοκτησία και το χρήμα, ποιος είναι πλούσιος και ποιος φτωχός; Ο υγιής που είναι, θεωρητικά, ο πλούσιος στον τομέα της υγείας σε σχέση με τον άρρωστο, βλέπει τον άρρωστο σαν μέσο περαιτέρω πλουτισμού; Τον εκμεταλλεύεται για να γίνει πιο υγιής ο ίδιος, αδιαφορώντας αν ο άρρωστος θα γίνει πιο άρρωστος; Ή καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια να γίνει και ο άρρωστος καλά, αλλά και να μην γίνει αιτία να αρρωστήσουν κι άλλοι (μεταδοτικές ασθένειες), αφενός, αφετέρου προσπαθεί να μάθει από την αρρώστια του αρρώστου ώστε να την αντιμετωπίσει αποτελεσματικότερα όταν θα αρρωστήσει ο ίδιος; Αν η αρωγή προς τον άρρωστο δεν ήταν ο κανόνας, θα υπήρχε Ιατρική, Βιολογία και επιστήμη Υγείας;
Ο ταλαντούχος που είναι ο πλούσιος στον τομέα της τέχνης, προσπαθεί να καταχωνιάσει το ταλέντο του ώστε να μην του το κλέψουν ή το μοιράζει απλόχερα ώστε και οι πολλοί να τον θαυμάσουν και να κερδίσουν απ' αυτό, κι ο ίδιος να μπορέσει να επιβιώσει ανταλλάσσοντας το ταλέντο του με τα ταλέντα των άλλων; Αν ο κανένας δεν είναι αυτός, καμιά από τις τέχνες δεν θα είχε φτάσει σε τόσο εκλεπτυσμένες πτυχές, ούτε θα είχε να επιδείξει τόσο πλούσιες συλλογές όπως αρχιτεκτονήματα πάσης φύσεως, μουσικές όλων των ειδών, θέατρο και κινηματογράφο και πολλά άλλα. Ίσα - ίσα που ο ζωγράφος ή ο γλύπτης που πεθαίνει μέσα στη φτώχεια και το έργο του αναγνωρίζεται μετά θάνατον είναι το πιο συνηθισμένο.
Οι ταλαντούχοι του τομέα της λογικής, οι εκκολαπτόμενοι ερευνητές του επιστητού, είναι οι πιο παρεξηγημένοι. Το χάρισμά τους μοιράστηκε ανά τους αιώνες απλόχερα, τις περισσότερες φορές χωρίς καμία αναγνώριση. Όλοι οι μεγάλοι της λογικής που έβαλαν τα πρώτα λιθάρια στο οικοδόμημα της επιστήμης, είχαν παράλληλη απασχόληση που τους επέτρεπε να επιζούν. Οι γίγαντες της ανθρώπινης διανόησης όχι μόνον δεν πλούτισαν ποτέ, αλλά αντιθέτως υπέστησαν πλείστες όσες διώξεις απ' την εξουσία γιατί η γνώση που σκόρπιζαν άνοιγε τα μάτια της διανόησης των πολλών.
Κι ερχόμαστε σ' αυτούς που το ταλέντο τους είναι ν' αρπάξουν απ' τους άλλους. Τη σημερινή εξουσία του χρήματος! Ελάχιστοι εδώ οι Ρομπέν των Δασών. Η νομιμοποίηση του "νόμου του μέγιστου κέρδους" απονομιμοποίησε ακόμη κι αυτό τον ίδιο τον άνθρωπο. Οι περισσότεροι απ' τους λεγόμενους γιάπηδες, εντάχτηκαν στους κόλπους της εξουσίας, κι ασκούν το ταλέντο τους χωρίς συνείδηση, αρκούμενοι στη νομιμοποίηση των τεχνασμάτων της (!), αρνούμενοι να δουν το φόβο που σπέρνουν, τον πόνο που προκαλούν, τα μύρια όσα εμπόδια βάζουν στη συνολική εξέλιξη.
Αν λοιπόν θεωρείτε ότι είστε πλούσιος ή φτωχός, σκεφτείτε με βάση τα παραπάνω, γιατί είστε αυτό που είστε, και τι σημαίνει αυτό για σας, αλλά και τι σημαίνει γενικότερα πλούτος και φτώχεια. Φταίει ο φτωχός για το ότι είναι φτωχός; Αν αποποιείται τη δυνατότητα της πνευματικής του ανάπτυξης κι αρκείται σε υλική μόνο ικανοποίηση. Αν διαλέγει πάντα την πιο εύκολη λύση, κατάσταση, έκφραση, ζωή. Αν αρνείται συνειδητά τη συμμετοχή, τη δράση, την επαφή (εδώ προφανώς είναι άρρωστος). Αν δεν αφομοιώνει και δεν γίνεται δέκτης και πομπός, κοινωνικής μνήμης. Τότε ναι! Φταίει! Αν όμως: Δεν υποτιμά την κοινωνική μνήμη, αλλά προσπαθεί να επιλέξει με βάση το συναίσθημα και τη λογική, τη μνήμη που θεωρεί σαν πιο αληθινή και να την κάνει ατομική συνείδηση! Δεν αρνείται την επαφή με τους άλλους, αλλά και την επιδιώκει και την προάγει! Δεν υποτιμά την αξία της μάθησης και πιο πέρα της γνώσης! Δεν αρνείται τη συμμετοχή στην ομάδα όταν πιστεύει πέρα από φανατισμούς στους στόχους της! Δεν περικλείνει τη "ματιά" του σε στενά όρια χρόνου και χώρου, αλλά την διευρύνει συνεχώς! Δεν αρκείται στο εύκολο και στο κοντινό αλλά έχει την περιέργεια του γιατί! Τότε όχι! Δεν φταίει! Τότε είναι συνειδητά φτωχός, γιατί γνωρίζει ότι ο πλούτος του συρμούς θα τον καταστήσει φτωχό Άνθρωπο! Κι αν είναι συνειδητά φτωχός, τότε είναι βαθύπλουτος σε πνευματικά αγαθά! Το μόνο που χρειάζεται για να γίνει ευτυχής είναι να βρει τρόπους και μέσα να τα μοιράσει στους συνανθρώπους του. Σε όλους τους συνανθρώπους του! Γιατί η πνευματική κληρονομιά κάνει τον άλλο πλούσιο, κάνοντας αυτόν που την παραχώρησε πλουσιότερο! Σε αντίθεση με τον υλιστικό πλούτο!
Εδώ είναι απαραίτητο σήμερα να υπάρξει "ηρωική παρέμβαση" αυτών που κατέχουν την γνώση. Σε μια καθολική παροχή παιδείας προς την μεγάλη ομάδα με στόχο το μοίρασμα της γνώσης μέσα κι έξω από την εκπαίδευση, κυρίως έξω, θα γίνει εφικτή η ανατροπή των σχεδίων της εξουσίας, και το ελεγχόμενο ξεφούσκωμά της, που αν δεν κατορθωθεί ίσως οδηγηθούμε σε παγκόσμιο πόλεμο με ανυπολόγιστες συνέπειες. Γιατί η εξουσία αυτό που προσπαθεί είναι να περιχαρακώσει τη γνώση σε χώρους που αυτή θα ελέγχει, αποστερώντας από τις πλατιές μάζες και την κοινωνική μνήμη και ικανότητα διάκρισης μεταξύ αλήθειας και απάτης και κάθε δυνατότητα πνευματικής ανάπτυξης και ανάτασης, αφήνοντας μόνη επιλογή τη μετατροπή του ανθρώπου σε μηχανή. Τότε το χάσμα μεταξύ των ανθρώπων θα είναι τόσο βαθύ, που οι ρατσισμοί του παρελθόντος θα μοιάζουν αστείοι! Οι άνθρωποι θα χωριστούν σ' ανθρώπους κι ανθρώπους υποζύγια! Κι η εξουσία θα χαίρεται γιατί δεν θα χρειάζεται ν' αποδείξει (με κόλπα κι απάτες) το προφανές!... Η αδιαφορία για το συνάνθρωπο είναι η πρώτη και θεμελιακή αιτία φτώχειας. Η υποκριτική συμπεριφορά στη συνέχεια κάνει πως δεν βλέπει την αιτία, σοφίζεται τεχνάσματα τύπου "εγώ δεν φταίω" και στρώνει το δρόμο της εξουσίας, αφού κάνει καθεστώς το "εμείς και οι άλλοι". Η βία τέλος έρχεται σαν φυσικός δρόμος που θα περιχαρακώσει τα "κεκτημένα μας" και θ' αρπάξει τη "δυνατότητά τους" έως θα τους αφανίσει, όταν δεν "καταλαβαίνουν τη θέση τους" και γίνονται ενοχλητικοί.
