* Στατήρης Δημήτριος, Ψυχολόγος
Κάποτε σ’ ένα δάσος ζούσε ένα πανέμορφο και ιδιαίτερα συμπαθητικό σκιουράκι που το λέγανε Μάρτιν. Ο Μάρτιν λοιπόν ήταν ένας πολύ ώριμος και δημοφιλής νεαρός. Έκανε εύκολα παρέες, έπαιζε και διασκέδαζε όπως όλα τα σκιουράκια της ηλικίας του, αλλά εκείνο που τον ενδιέφερε σε μέγιστο βαθμό και αποτελούσε βασική προτεραιότητα για τον ίδιο ήταν να ικανοποιεί τις αυξημένες πνευματικές του ανησυχίες.
Γι’ αυτό το λόγο πολλές φορές όταν κάτι του κέντριζε το ενδιαφέρον, πήγαινε χωρίς δισταγμό να συναντήσει τη σοφή κουκουβάγια, τη Ρίκα, προκειμένου να το συζητήσει μαζί της. Πρόσφατα λοιπόν γεννήθηκε στον Μάρτιν το ερώτημα, αν θα μπορούσε κάποιο ζώο που θέλει την αρχηγία να προσπαθήσει να παγιδεύσει την τοπική κοινωνία του δάσους και πώς ο ίδιος θα μπορούσε εν συνεχεία να βοηθήσει τον εαυτό του αλλά και τα υπόλοιπα ζώα ώστε να αποφύγουν τη συγκεκριμένη παγίδα. Έτσι ξεκίνησε χωρίς καθυστέρηση και πήγε στο σπίτι της Ρίκα.
Μάρτιν: Γεια σου Ρίκα. Χαίρομαι που σε συναντώ.
Ρίκα: Γεια σου Μάρτιν. Κι εγώ χαίρομαι που σε ξαναβλέπω. Άλλωστε οι συναντήσεις μαζί σου είναι πάντα αξιόλογες και πολύ πολύ ευχάριστες. Τι θα ήθελες αλήθεια αυτή τη φορά να συζητήσουμε;
Μάρτιν: Ρίκα, γνωρίζεις καλά ότι σε λίγες μέρες έχουμε εκλογές. Κι εγώ για πρώτη μου φορά ψηφίζω. Σε παρακαλώ λοιπόν, θα ήθελα να συζητήσουμε για ένα θέμα ώστε να αποφύγω τις όποιες κακοτοπιές.
Ρίκα: Μάρτιν, τι ακριβώς θέλεις να πεις;
Μάρτιν: Λοιπόν, θα ήθελα να συζητήσουμε για τους πλάγιους τρόπους που θα μπορούσε κάποιος να χρησιμοποιήσει ώστε να ελέγξει τους υπολοίπους και έτσι να πάρει την αρχηγία.
Ρίκα: Μάρτιν, αυτή είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα και χρήσιμη συνάμα απορία. Χαίρομαι που την εκφράζεις και θα κάνω ό,τι μπορώ για να σε βοηθήσω. Για πες μου όμως, έχεις εσύ κάτι στο νου σου; Υποψιάζεσαι κάποια τακτική που μπορεί να οδηγήσει σε αυτό τον έλεγχο που προανέφερες;
Μάρτιν: Nαι Ρίκα, νομίζω πως κάτι έχω. Αφορά εκείνη τη μέθοδο που περιλαμβάνει την ακατάσχετη παροχολογία, τις πολλές υποσχέσεις και τις ψεύτικες ελπίδες. Τα ωραία και παχιά λόγια που προκαλούν ευφορία αλλά δεν υλοποιούνται. Εξαπάτηση. Έχω ακούσει λίγο-πολύ κάποια πράγματα. Ας πούμε ότι μου είναι γνωστή η μέθοδος αυτή.
Ρίκα: Ναι Μάρτιν, είναι η περισσότερο συνηθισμένη θα έλεγα προσέγγιση.
Μάρτιν: Υπάρχει άλλος δρόμος ελέγχου όμως Ρίκα;
Ρίκα: Nαι Μάρτιν. Ένας άλλος δρόμος είναι αυτός που σχετίζεται με την ενστάλλαξη υπερβολικής ποσότητας φόβου.
Μάρτιν: Ενδιαφέρον μου ακούγεται. Γι’αυτό θα ήθελα να μου πεις περισσότερα σε παρακαλώ Ρίκα. Πως γίνεται δηλαδή; Πως λειτουργεί;
Ρίκα: Κατευθύνεις και καθοδηγείς προς μια συγκεκριμένη και μοναδική λύση. Τη λύση αυτή λοιπόν την "υποδεικνύεις" απόλυτα ως τη μοναδική σωστή, χορηγώντας παράλληλα πολύ μεγάλες δόσεις φόβου.
Μάρτιν: Mα έτσι είναι σαν να επιχειρείς να καταργήσεις ή να μπλοκάρεις την αίσθηση ελευθερίας που ο καθένας μας διαθέτει. Α, το κατάλαβα. Και αν λοιπόν αισθάνεσαι ανελεύθερος δεν μπορείς να αντιληφθείς ότι έχεις άλλη επιλογή. Βρίσκεσαι λοιπόν μπροστά σε μονόδρομο. Ή να το πω αλλιώς μέσα σ’ένα νοητό κελί.
Ρίκα: Σωστά Μάρτιν.
Μάρτιν: Mίλησες όμως και για φόβο Ρίκα.
Ρίκα: Ως μητέρα του φόβου αναφέρεται η άγνοια Μάρτιν. Αν οι πληροφορίες που παρέχεις είναι συγκεκριμένες με αποτέλεσμα η αλήθεια να προσφέρεται επιλεκτικά, κατά το ήμισυ ας πούμε, μπορείς έτσι να δημιουργήσεις έντονο φόβο. Φόβο τοξικό συνδεδεμένο με την επιβίωση.
Μάρτιν: A, μάλιστα. Για παράδειγμα λες στο λαό ότι αν κάνετε αυτό, τότε θα καταστραφείτε, θα χάσετε τα πάντα. Άρα το μόνο που έχετε να κάνετε είναι αυτό που εγώ σας λέω. Έτσι τους "φυλακίζεις", τους παγιδεύεις. Να το νοητό κελί. Δεν αντιδράνε πια.
Ρίκα: Δεν αντιδρούν Μάρτιν γιατί ο επίμονος - συνεχής φόβος και το συνακόλουθο άγχος παραλύουνε – εξοντώνουνε την κριτική σκέψη.
Μάρτιν: Οπότε υιοθετώντας αυτό που σου προσφέρεται ως αλήθεια, το μοναδικό που λες είναι ότι μπορώ να επιβιώσω μόνο με τον ενδεδειγμένο τρόπο. Και ότι έχω τη δυνατότητα να τρώω μόνο από την τροφή που μου δίνουνε. Αλλιώς καταστρέφομαι, πεθαίνω. Έρχεται η συντέλεια.
Ρίκα: Μάρτιν γίνεσαι έρμαιο του φόβου. Και αυτός ο φόβος δεν σου αφήνει περιθώρια. Σου εξοντώνει την κριτική σου σκέψη.
Μάρτιν: Mμμμ. Ούφφφ... έτσι σταδιακά οδηγείσαι και στην κατάθλιψη. Γίνεσαι παθητικός δέκτης, αποσύρεσαι, παραιτείσαι. Ούτε να θυμώσεις δεν μπορείς πια.
Ρίκα: H συνθήκη αυτή είναι μεγάλη παγίδα Μάρτιν.
Μάρτιν: Mπορείς να ξεφύγεις άραγε; Ρίκα πρέπει να γίνεται, έτσι δεν είναι ;
Ρίκα: Ναι Μάρτιν. Υπάρχει ελπίδα. Μάρτιν, οι απαντήσεις και οι λύσεις κρύβονται μαζί με τα αποθέματά μας μέσα μας. Μέσα στον καθένα μας, αρκεί να τα βγάλουμε στην επιφάνεια. Τώρα που κάναμε κάπως πιο σαφή το μηχανισμό της παγίδας ίσως είναι και πιο εύκολο. Μάρτιν, μην επιτρέπεις να σου μπλοκάρουν την κριτική σου σκέψη και επιδίωκε συνεχώς να βρίσκεις λύσεις. Κάθε πληροφόρηση που θα παίρνεις και θα εμπεριέχει έντονο φόβο μην βιάζεσαι να την υιοθετήσεις ως αληθινή από’δω και στο εξής. Μπορούμε πάντα να αμφισβητούμε , να ελπίζουμε, να επιλέγουμε αναζητώντας όσο γίνεται επαρκή πληροφόρηση και να αναλαμβάνουμε τις συνέπειες ως υπεύθυνα άτομα. Μάρτιν έχε στο νου σου ότι τίποτε δεν είναι δεδομένο στη ζωή και κανείς δεν σου υποσχέθηκε τίποτε. Μπορείς να ευτυχήσεις και με περισσότερα και με λιγότερα. Μπορεί να πέσεις , μπορείς και να ξανασηκωθείς. Αρκεί να είσαι παρών στη ζωή σου. Αυτό είναι ζωή Μάρτιν, όχι καταστροφή ούτε θάνατος. Άλλωστε η συντέλεια του κόσμου, δεν είναι παρά μόνο η συντέλεια του κόσμου.
Μάρτιν: Σ’ευχαριστώ Ρίκα. Όπως πάντα η επαφή μαζί σου με ανακουφίζει, με διδάσκει, μα πάνω απ’όλα με εξελίσσει γνωρίζοντας καλύτερα τον ίδιο μου τον εαυτό.
(Σημείωση: Όταν η κοινωνιογενής ορμή της φιλοδοξίας γίνεται ανεξέλεγκτη και στο διάβα της συναντά τη λυσσαλέα τάση μας να κατεξουσιάζουμε με οποιονδήποτε τρόπο άλλους ανθρώπους, τότε αναπόφευκτα δημιουργούνται δυσάρεστες καταστάσεις. Το αντίδοτο; Η εγρήγορση. Αυτή μπορεί να διαλύσει τα νοητά κελιά και τις αόρατες παγίδες αποτρέποντας την παραχώρηση της ελευθερίας που δικαιούμαστε).
