Η 27 Σεπτέμβρη 1941 είναι μία ιστορική ημερομηνία για τη χώρα μας, αλλά και για την Ευρώπη, που μάχονταν σκληρά ενάντια στον χιτλερικό Ναζισμό, τον ιταλικό και βουλγαρικό φασισμό.
Την πρωτοβουλία για την ίδρυση του ΕΑΜ την είχε καθώς είναι γνωστό το ΚΚΕ. Στόχευε στην ενότητα όλων των προοδευτικών δυνάμεων. Την αποδέχθηκαν η ΕΛΔ-Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας-του Ηλία Τσιριμώκου, το ΣΕΚ-Σοσιαλιστικό Αγροτικό Κόμμα- το ΑΚΕ - Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας - και η Αγροτική Σοσιαλιστική Παράταξη.
Σε σπίτι κάπου στον Λυκαβηττό συναντήθηκαν ο Λευτέρης Αποστόλου, από το ΚΚΕ, ο Χρήστος Χωμενίδης από το ΣΕΚ, ο Ηλ. Τσιριμώκος από την ΕΛΔ, ο Σπύρος Βογιατζής από ΑΚΕ και η Αγροτική Παράταξη που υπέγραφε αργότερα.
Έτσι συγκροτήθηκε το ΕΑΜ και σαν στόχους έβαζε: α) Την επιβίωση του Λαού, β) τη νίκη των συμμάχων και την απελευθέρωση της χώρας γ) την προκήρυξη στη χώρα μετά τη λευτεριά εκλογών με την απλή αναλογική.
Η δράση του ΕΑΜ στη χώρα μας είναι γνωστή. Ήταν η μεγαλύτερη αντιστασιακή Οργάνωση στην Ευρώπη, έδωσε πολλές μάχες κατά των φασιστών κατακτητών.
Με την ίδρυση του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ η αντίσταση δυνάμωσε με μάχες τόσο στα βουνά, αλλά και στις πόλεις με μαζικές διαδηλώσεις. Με τα σαμποτάζ, βοήθησαν τους συμμάχους στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή.
Οι νεκροί αγωνιστές στις μάχες και τις διαδηλώσεις ήταν πάρα πολλοί.
Μετά την απελευθέρωση αντί να τιμηθούν οι αγωνιστές και οι νεκροί του αγώνα, υπέστησαν μια χωρίς προηγούμενο δίωξη με εκατοντάδες νεκρούς βασανισμούς. Οι κακοποιήσεις των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης είχε λάβει κανιβαλικό χαρακτήρα. Χιλιάδες είναι οι αγωνιστές που φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν και στήθηκαν μπροστά στο εκτελεστικό, ενώ οι δωσίλογοι και οι εγκληματίες ταγματασφαλίτες συγκρότησαν συμμορίες τρομοκρατικές με την ανοχή των κυβερνήσεων της εποχής.
Φαίνεται ότι αυτή είναι η μοίρα των αγωνιστών.
Άλλωστε μην λησμονούμε, κάτι παρόμοιο συνέβη με τη μεταχείριση των αγωνιστών μετά την απελευθέρωση το 1821.
Σωτήρης Κολλάτος