Από τον Γιώργο Δελαστίκ
Όχι, δεν πρόκειται να εξελιχθεί σε παγκόσμιο πόλεμο ο συριακός "εισαγόμενος" εμφύλιος πόλεμος ανάμεσα στον Άσαντ και τους τζιχαντιστές που οι Σαουδάραβες και οι εμίρηδες του Κόλπου έχουν με τα λεφτά τους μαζέψει από όλα τα σημεία του ορίζοντα! Ούτε η προσπάθεια της Τουρκίας, η οποία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, να αξιοποιήσει τον συριακό εμφύλιο προκειμένου να αποτρέψει την εμφάνιση ενός ακόμη ημιανεξάρτητου κουρδικού κράτους στη Συρία κατά το πρότυπο του Ιράκ μπορεί να οδηγήσει σε πόλεμο παγκόσμιας έκτασης. Η ανάμιξη των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ για να αποτρέψουν την αύξηση της επιρροής της Ρωσίας στη Συρία είναι πολύ ασήμαντος, κυριολεκτικά ασήμαντος λόγος για να οδηγήσει σε τέτοια δραματική εξέλιξη.
Είναι οι τοπικοί πρωταγωνιστές της σύγκρουσης, η Τουρκία και η Σαουδαραβία, που προσπαθούν όσο μπορούν να κλιμακώσουν την ένταση στη Συρία για να εκβιάσουν τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ να δράσουν με χρήση της πολεμικής τους μηχανής. Δεν θα το πετύχουν σε καμία περίπτωση.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά για να καθησυχάσουμε τις ανησυχίες ενός τμήματος των Ελλήνων, οι οποίοι έχουν αρχίσει να αγωνιούν μην τυχόν και βρεθούμε μπλεγμένοι σε παγκόσμιο πόλεμο ή σε έναν τοπικό πόλεμο παγκοσμίων διαστάσεων. Τέτοιος κίνδυνος δεν υφίσταται, επαναλαμβάνουμε.
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΙΡΑΝ ΥΠΟ ΤΙΣ ΗΠΑ
Ο λόγος που η Σαουδική Αραβία ανησυχεί δεν έχει να κάνει κατά κανένα τρόπο με τον Άσαντ, παρόλο που οι Σαουδάραβες έστειλαν πολεμικά αεροπλάνα στην Τουρκία για να πολεμήσουν εναντίον του συριακού καθεστώτος.
Άλλος είναι ο τρόμος για τη Σαουδική Αραβία - το Ιράν!
Ακριβέστερα, η εκλογή του φιλοαμερικανού για τα ιρανικά δεδομένα προέδρου Ροχανί απευθείας από τα δεκάδες εκατομμύρια Ιρανών ψηφοφόρων, πράγμα που ουσιαστικά ενταφίασε την ιρανική επανάσταση του Χομεϊνί πριν από 35 χρόνια, σηματοδοτεί τη νέα πορεία του Ιράν. Τα πράγματα άλλαξαν ριζικά στη χώρα.
Το Ιράν έχει ανεκτίμητη στρατηγική σημασία για τις ΗΠΑ και η επιστροφή του υπό την αμερικανική κηδεμονία σηματοδοτεί τεράστια αλλαγή στη Μέση Ανατολή. Γι' αυτό άλλωστε και ο Ομπάμα έσπευσε να αποκαταστήσει αμέσως τις σχέσεις της Ουάσινγκτον με την Τεχεράνη, με ιρανικές υποχωρήσεις κατά κύριο λόγο.
Η ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΣΑΟΥΔΑΡΑΒΙΑΣ
Η αποκατάσταση των σχέσεων ΗΠΑ - Ιράν υποβάθμισε θεαματικά τη στρατηγική σημασία της Σαουδικής Αραβίας για τους Αμερικανούς. Όχι φυσικά τη σημασία των πετρελαϊκών της αποθεμάτων, αλλά τη γεωπολιτική σημασία της χώρας αυτής.
Η Σαουδική Αραβία είναι ένα τεχνητό κράτος φυλάρχων, το οποίο λέει ψέματα ακόμη και για τον... πληθυσμό του (!), φουσκώνοντας τον αριθμό των κατοίκων του για να προκαλεί δέος στους γείτονές του. Μόνο με την εξαγορά των φυλάρχων διασφαλίζεται η όποια "συνοχή" του κράτους αυτού, μαζί με τις εκτελέσεις κάθε Παρασκευή όσων διαπράττουν εγκλήματα.
Ο ουαχαβιτισμός - δηλαδή η πιο αυστηρή εκδοχή του Ισλάμ που τηρούν οι Σαουδάραβες - είναι ένα ακόμη μέσον τρομοκράτησης του σαουδαραβικού πληθυσμού ώστε να υποτάσσεται στην απόλυτη μοναρχία της οικογένειας των αλ - Σαούντ που όχι μόνο κυβερνά τη χώρα αυτή από την ίδρυσή της, αλλά της έχει δώσει ακόμη και το... όνομά της!
Σαουδική Αραβία σημαίνει Αραβία της οικογένειας του αλ - Σαούντ!
Ο πληθυσμός που εμφάνισε για το 2015 η Σαουδαραβία είναι 31,6 εκατομμύρια. Δεν επιδέχεται δηλαδή σύγκριση με τον πληθυσμό του Ιράν, ο οποίος ανήλθε στα 78,5 εκατομμύρια.
Επιπροσθέτως, ενώ η Σαουδαραβία δεν έχει συμπληρώσει ακόμη ούτε... εκατό (!) χρόνια ζωής από τότε που ιδρύθηκε - τη Μέκκα και τη Μεντίνα π.χ. ο ιδρυτής της χώρας Ιμπν Σαούντ τις πήρε το 1925 - το Ιράν είναι μια παμπάλαιη αυτοκρατορία με ιστορία πάνω από 4.000 χρόνια (!) και βεβαίως με απείρως μεγαλύτερη εθνική συνοχή από αυτή της Σαουδικής Αραβίας. Καμία σύγκριση ανάμεσα στις δύο χώρες.
Οι ΗΠΑ φυσικά και προτιμούν να έχουν το Ιράν ως στρατηγικό εταίρο στην περιοχή.
ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΤΕΧΕΡΑΝΗΣ
Πέραν των προαναφερθέντων πλεονεκτημάτων του Ιράν τόσο στον πληθυσμιακό όσο και στον ιστορικό και από πλευράς εθνικής συνοχής τομέα, η Τεχεράνη έχει ένα ακόμη ατού: δεν είναι αραβικό έθνος, ενώ είναι μουσουλμανικό. Μάλιστα πρεσβεύει μια πολύ πιο ανεκτική εκδοχή του Ισλάμ, τον σιιτισμό, ο οποίος βρίσκεται σε ριζική αντίθεση με τον ουαχαβιτισμό της Σαουδαραβίας. Η αντίθεση σιιτών-ουαχαβιτών είναι πλεονέκτημα για το Ιράν.
Μη όντας αραβικό κράτος το Ιράν, έχει τη δυνατότητα να ασκεί πολύ μεγαλύτερη πίεση σε οποιοδήποτε αραβικό κράτος, από τη Σαουδαραβία ως τα Εμιράτα του Κόλπου.
Αυτό εξυπηρετεί πολύ περισσότερο τα συμφέροντα των ΗΠΑ αναφορικά με περιπτώσεις που χρειάζεται πειθαναγκασμός αραβικών κρατών. Γι' αυτό άλλωστε και οι ΗΠΑ ενίσχυαν επί δεκαετίες το καθεστώς του σάχη στο Ιράν και τον χρησιμοποιούσαν ως τυφλό όργανο της αμερικανικής πολιτικής στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Καθώς μάλιστα αυτή η πολιτική μπορεί να καλυφθεί παραπλανητικά κάτω από το κάλυμμα δήθεν θρησκευτικών αντιπαραθέσεων μέσα στο πλαίσιο του Ισλάμ, οι δυνατότητες που ανοίγει για τις ΗΠΑ η αποκατάσταση των σχέσεων με το Ιράν είναι πολύ μεγαλύτερες από τη σημερινή στρατηγική σημασία της μόνο με τη Σαουδική Αραβία.
Το σίγουρο πάντως είναι ότι οι Αμερικανοί δεν τρελάθηκαν να τινάξουν στον αέρα με έναν παγκόσμιο πόλεμο τον πλήρη ουσιαστικά έλεγχο που έχουν αποκτήσει στη Μέση Ανατολή μετά την επαναπροσέγγιση των ΗΠΑ με το Ιράν, και μάλιστα για χάρη της Σαουδικής Αραβίας!
ΤΑ ΠΑΘΗ ΤΟΥ ΕΡΝΤΟΓΑΝ
Ο άλλος παράγοντας που προσπαθεί να ωθήσει τα πράγματα στα άκρα με σύγκρουση... ΝΑΤΟ-Ρωσίας (!) είναι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Σταδιακά συνειδητοποιεί το τεράστιο λάθος που έκανε καταρρίπτοντας το ρωσικό πολεμικό αεροπλάνο Σουχόι στη Συρία, πολύ κοντά στα τουρκοσυριακά σύνορα, πράγμα που αναγκαστικά μετέτρεψε τον Πούτιν σε άσπονδο εχθρό του Ερντογάν.
Αντιλαμβάνεται - επίσης σταδιακά - την τρομερή οικονομική ζημιά που υφίσταται η Τουρκία λόγω της κατάρριψης του Σουχόι και αυτό τον τρελαίνει. Σωστά ο Βλαντίμιρ Πούτιν μίλησε για "προδοσία" εκ μέρους του Ερντογάν, αφού τον είχε ποικιλοτρόπως στηρίξει οικονομικά και πολιτικά όταν η γραμμή του Τούρκου προέδρου ήταν η χειραφέτηση από την πολιτική επιρροή των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο Ερντογάν δρα σπασμωδικά. Τη μια ανακοινώνει ότι η Τουρκία θα εισβάλει μόνη της στη Συρία, δίνοντας ουσιαστικά στη Ρωσία την ευκαιρία να πάρει εκδίκηση για το Σουχόι, καταρρίπτοντας πολλά τουρκικά πολεμικά αεροπλάνα.
Στη συνέχεια αναδιπλώνεται ο Ερντογάν και ζητάει από το ΝΑΤΟ "συμμαχική" χερσαία εισβολή στη Συρία, γνωρίζοντας ότι αυτό αποκλείεται να γίνει στην πραγματικότητα. Είναι χαρακτηριστικές οι δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, οι οποίες αποκαλύπτουν και το αδιέξοδο της τουρκικής πολιτικής:
"Κάποιες χώρες, όπως εμείς, η Σαουδική Αραβία και ορισμένες χώρες της Δυτικής Ευρώπης υποστηρίζουν ότι μια χερσαία επιχείρηση είναι απαραίτητη. Ωστόσο το να περιμένει κανείς αυτό να γίνει μονάχα από τη Σαουδική Αραβία, την Τουρκία και το Κατάρ δεν είναι ούτε σωστό ούτε ρεαλιστικό", υπογράμμισε ο Τσαβούσογλου.
Την Τετάρτη η Άγκυρα επανήλθε στην απαίτηση για τη δημιουργία μιας "ζώνης ασφαλείας" μέσα στο συριακό έδαφος, αυτή τη φορά με την υποστήριξη της Γερμανίας.
Η "ΖΩΝΗ"... ΣΤΕΝΕΥΕΙ!
Τον Ιούλιο που μας πέρασε, η εφημερίδα "Ουάσινγκτον Ποστ" της αμερικανικής πρωτεύουσας δημοσίευσε πληροφορίες περί συμφωνίας των Αμερικανών με τους Τούρκους για τη δημιουργία μιας ντε φάκτο ζώνης ασφαλείας στη Βόρεια Συρία, στις περιοχές που κατοικούν οι Κούρδοι της Συρίας και που μεγάλα τμήματά τους είχαν περιέλθει στους συμμάχους της Τουρκίας, τους τζιχαντιστές.
Η ζώνη αυτή τον Ιούλιο του 2015 ήταν γενναιόδωρη για την Τουρκία. Περιλάμβανε τον στρατηγικής σημασίας διάδρομο που συνδέει το Χαλέπι, δεύτερη πόλη της Συρίας μετά την πρωτεύουσα Δαμασκό, με τα συροτουρκικά σύνορα. Περιλάμβανε επίσης ένα τμήμα της περιοχής που ήλεγχαν και ελέγχουν οι τζιχαντιστές.
Η ρωσική πολεμική επέμβαση όμως και η συνεπεία αυτής προέλαση του στρατού του Άσαντ, αλλά και των Κούρδων της Συρίας, άλλαξαν τα δεδομένα. Η Άγκυρα ζητάει τώρα μια ζώνη ασφαλείας, η οποία να έχει έκταση μικρότερη από το μισό εκείνης που είχε συμφωνήσει με τους Αμερικανούς πέρυσι τον Ιούλιο. Μόνο 10 χιλιόμετρα θέλει φέτος να έχει βάθος η ζώνη αυτή - μέχρι τα νότια περίχωρα της συριακής πόλης Αζάζ.
Στην ουσία η Τουρκία ζητάει να παραμείνει η πόλη Αζάζ υπό τον έλεγχο φιλότουρκων Σύρων αντικαθεστωτικών. Ο λόγος, απλούστατος. Την πόλη Αζάζ χρησιμοποιεί η τουρκική μυστική υπηρεσία, η ΜΙΤ, για να εξοπλίσει με όπλα που έρχονται από το Κατάρ με δεκάδες πτήσεις μεταγωγικών αεροσκαφών κάθε χρόνο τη συριακή αντιπολίτευση και φυσικά πρωτίστως τους τζιχαντιστές αντάρτες. Είναι αποκαλυπτικό ότι ο Ερντογάν έχει ο ίδιος απειλήσει με ένταση των βομβαρδισμών κατά Κούρδων της Συρίας, αν αυτοί προσπαθήσουν να καταλάβουν την υπό τουρκικό έλεγχο ουσιαστικά συριακή πόλη της Αζάζ, επτά-οκτώ χιλιόμετρα από τα συροτουρκικά σύνορα.
ΟΙ ΚΟΥΡΔΟΙ ΤΗΣ ΣΥΡΙΑΣ
Ο Ερντογάν έχει πάθει μεγάλη συμφορά με τους Κούρδους της Συρίας. Επειδή από την αρχή η Άγκυρα συνεργάστηκε με τους Αμερικανούς και τους τζιχαντιστές, ελπίζοντας να μην δει ένα ακόμη ημιανεξάρτητο κουρδικό κράτος, αυτή τη φορά στη Συρία, να αναδύεται όπως στο Ιράκ, τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα για την Τουρκία.
Η συνεργασία των Κούρδων της Συρίας με τους Ρώσους, αλλά και το καθεστώς του Άσαντ, έχει μετατρέψει τους Κούρδους της Συρίας σε ορκισμένους εχθρούς του Ερντογάν. Αυτό βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τους Κούρδους του Ιράκ, οι οποίοι είναι φιλότουρκοι σε τέτοιο βαθμό που ο Μπαρζανί, ο πρόεδρός τους, έχει κατηγορηθεί μέχρι και ως συνεργάτης της τουρκικής μυστικής υπηρεσίας ΜΙΤ!
Είναι πολύ δύσκολο οι Κούρδοι της Συρίας, οι οποίοι έχουν υποστεί τα πάνδεινα και από τους φιλότουρκους τζιχαντιστές, να προσεγγίσουν την Τουρκία, χωρίς φυσικά αυτό να μπορεί να αποκλειστεί στο μέλλον. Αν λοιπόν κερδίσουν και οι Κούρδοι της Συρίας ένα ντε φάκτο κρατίδιο στα σύνορα με την Τουρκία, σε πλήρη αντίθεση με τους Κούρδους του Ιράκ, αυτό το κρατίδιο θα είναι σίγουρα καταφύγιο για τους αντάρτες του PKK που δρουν στην Τουρκία!
Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η Άγκυρα θα μπορεί να εισβάλει στο συριακό Κουρδιστάν, όταν θέλει να κάνει εκκαθαριστικές επιχειρήσεις εναντίον των μαχητών του PKK, ειδικά αν Ρώσοι και Αμερικανοί εγγυηθούν τα σύνορα της Συρίας. Η συμμετοχή του Ερντογάν στον πόλεμο ανατροπής του Άσαντ, έχει μετατρέψει τους Σύρους σε ορκισμένους εχθρούς των Τούρκων - στη συντριπτική πλειοψηφία τους.
Δύσκολη, ενδεχομένως πολύ δύσκολη κατάσταση θα έχει πιθανότατα να αντιμετωπίσει ο Ερντογάν στα νοτιοανατολικά σύνορα της Τουρκίας.