* Από τον Νίκο Ράπτη
Μετά από τριάντα πέντε χρόνια επαγγελματικής κι επιστημονικής εμπλοκής με την εκπαίδευση, σπάνια ασχολούμαι με αυτήν ως πολιτικό ζήτημα. Η απογοήτευση οδηγεί στη σιωπή. Αλλά ο διορισμός του συντοπίτη μας Μάξιμου Χαρακόπουλου ως υπευθύνου εκπαίδευσης της ΝΔ, μού έδωσε το κίνητρο να αναφερθώ στις προτεραιότητες που έχω καταλήξει πως θα έπρεπε να έχει μια εκπαιδευτική πολιτική με νόημα στην Ελλάδα.
1. Προνηπιακή εκπαίδευση
Χρειαζόμαστε παιδικούς σταθμούς για όλα τα παιδιά μετά τον πρώτο χρόνο της ζωής τους, με ωράριο λειτουργίας που να πλησιάζει το 24/7. Από την άποψη της σχέσης κόστους-αποτελέσματος, η προνηπιακή βαθμίδα είναι η κρισιμότερη. Κάθε ευρώ που επενδύεται σε παιδικούς σταθμούς αποδίδει μεσοπρόθεσμα τρεις με τέσσερις φορές περισσότερο από ό,τι στα πανεπιστήμια! Είναι απέραντη η σχετική διεθνής εμπειρία και βιβλιογραφία. Η προνηπιακή εκπαίδευση βοηθάει επίσης τις οικογένειες, ιδίως τις γυναίκες, να συνδυάζουν αρμονικά επαγγελματική σταδιοδρομία και οικογένεια. Η ανάπτυξη παιδικών σταθμών είναι ένα από τα «κλειδιά» προκειμένου να ανατραπούν οι σημερινές εθνοκτόνες δημογραφικές τάσεις.
2. Αξιολόγηση
H σημερινή ασυδοσία κάνει ζημιά. Οφείλουμε να γνωρίζουμε ποια είναι τα καλύτερα σχολεία, οι καλύτεροι εκπαιδευτικοί, οι καλύτεροι μαθητές. Οι άριστοι να επιβραβεύονται. Όσοι υπολείπονται να βοηθούνται, αλλά και να υφίστανται τις συνέπειες της ανεπάρκειάς τους. Κανένα σύστημα αξιολόγησης δεν είναι τέλειο. Αλλά η απουσία αξιολόγησης διαλύει το σύστημα.
3. Ειδική αγωγή
Αφορά το 10% των παιδιών, αλλά απορροφά το 100% της έγνοιας της κάθε οικογένειας που έχει παιδί που τη χρειάζεται. Η σημερινή κατάσταση είναι απαράδεκτη. Καιάδας. Η ειδική αγωγή είναι δαπανηρή. Απαιτείται εξατομίκευση, εξειδίκευση, «βαριές» υποδομές. Αλλά στην έλλειψή της χρεώνεται ως επί το πλείστον η σχολική διαρροή στη χώρα μας. Εκεί αιμορραγεί πρωτίστως η ισονομία και η ισοπολιτεία στην ελληνική εκπαίδευση –και την κοινωνία.
Πολιτική σημαίνει να θέτεις προτεραιότητες. Μπορούμε κάλλιστα να συνεχίσουμε την πεπατημένη: να σχολιάζουμε τα «κενά» τον χειμώνα και τις πανελλαδικές το καλοκαίρι. Να μετατρέπουμε τα σχολεία μας σε αρένα για «πολέμους αξιών». Μπορούμε να επιμένουμε να δένουμε με γραφειοκρατικό ζουρλομανδύα ό,τι εισέρχεται στο σύστημα και να αδιαφορούμε παντελώς για ό,τι εξέρχεται από αυτό. Αν κάνουμε αυτό, το «business as usual», τα καλά νέα είναι πως θα έχουμε και το μικρότερο πολιτικό κόστος. Τα κακά νέα είναι πως τα σχολεία μας θα συνεχίσουν να αχρηστεύονται και τα παιδιά μας να μετατρέπονται σε φθηνή πρώτη ύλη για τις κρεατομηχανές της παγκοσμιοποίησης.
* Ο κ. Νίκος Ράπτης είναι εκπαιδευτικός, Δρ. Παιδαγωγικής.
