Από την Πόπη Α. Χρυσοχόου
Κάθε χρόνο η δεύτερη Κυριακή του μηνός Μαΐου είναι αφιερωμένη στο πρόσωπο της μητέρας. Η γιορτή της καθιερώθηκε στα νεότερα χρόνια για πρώτη φορά στις σκανδιναβικές χώρες δηλαδή Δανία, Σουηδία και Νορβηγία και από εκεί μεταδόθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Κατόπιν σε Γερμανία, Ελβετία, Αυστρία και στις άλλες χώρες της Ευρώπης. Στην Ελλάδα καθορίστηκε πριν από μερικά χρόνια. Ωστόσο, όμως, όλα τα κράτη που ανήκουν στον Ο.Η.Ε. αποφάσισαν από κοινού να τιμούν το πρόσωπο της μητέρας δείχνοντας έτσι το σεβασμό και την ευγνωμοσύνη που της χρωστούν όλοι οι λαοί του κόσμου.
Η αποστολή της μητέρας είναι μεγάλη και αναντικατάστατη, αφού αυτήν διάλεξε ο Θεός για συνεργάτιδά Του στη δημιουργία για να εξασφαλίσει τη συνέχεια της ανθρώπινης κοινωνίας. Ακόμη αυτήν χρησιμοποίησε ως όργανο για τη σωτηρία του γένους των ανθρώπων δίδοντας σάρκα και οστά στο Σωτήρα του κόσμου. Αλλά και στην καθημερινή ζωή του ανθρώπου το έργο της είναι μεγάλο. Καμιά αγάπη, καμιά γοητεία και απόλαυση από όσες προσφέρει η ζωή στον άνθρωπο δεν μπορεί να πάρει τη θέση της μάνας στην καρδιά και στην ψυχή μας. Είναι η μοναδική εκείνη γυναίκα στην οποία όλοι μας οφείλουμε τα πάντα. Όλοι οι θησαυροί του κόσμου δεν μπορούν να συγκριθούν με τη μητρική στοργή, τη μορφή, τη ζωή και την ύπαρξη της μάνας, έστω κι αν αυτή είναι μια γυναίκα απλή, αγράμματη, ντυμένη με φτωχικά ή πλούσια ρούχα. Είναι αυτή που κράτησε κάποτε ένα παιδί στα χέρια της και στην αγκαλιά της και η μορφή και η έκφραση του προσώπου της έδειξαν όλο το μεγαλείο και το ψυχικό κάλλος της καρδιάς της.
Έτσι γενικά σε κάθε μάνα πρέπει ο καθένας μας να βρίσκει και να αποκαλύπτει το άγιο, το ιερό και το θείο πρόσωπο και να στέκεται μπροστά της ιπποτικά, λεπτά και ευγενικά και να της φέρεται σαν μια βασίλισσα και να υποκλίνεται μπροστά της όσο ζει, γιατί οι προσφορές στα παιδιά της είναι αμέτρητες και απεριόριστες.
Πρέπει να πούμε ότι σ' όλες τις εποχές οι ποιητές, οι λόγιοι, οι σοφοί, οι καλλιτέχνες αλλά και ο λαός με τη μούσα του, ύμνησαν τη μάνα, με εκδηλώσεις και με λόγια βγαλμένα μέσα από τα κατάβαθα της ψυχής τους. Και αναφέρω τα εξής:
Στη ρόδο έχουν μια ωραία και συμβολική συνήθεια. Κάθε νιόπαντρη κοπέλα έχει δικαίωμα να φοράει το λαχουρένιο νυφιάτικο μαντήλι της μονάχα ως την ημέρα που θ' αποκτήσει το πρώτο της παιδί και θα πάει στην εκκλησία για να σαραντήσει και να πάρει την ευχή. Έπειτα, μόλις γυρίσει στο σπίτι της, θα το βγάλει, θα το διπλώσει προσεχτικά και θα το φυλάξει στην κασέλα για να το βρουν τα παιδιά της. Όσο για την ίδια θα δέσει στο κεφάλι της ένα μαύρο τσεμπέρι κι αυτό θα το φοράει από εδώ και μπρος πάντα, ακόμη και στη μεγαλύτερη χαρά. Γι' αυτήν τελείωσε πια η ξέγνοιαστη νεανική ζωή. Τώρα πλέον είναι μητέρα με καθήκοντα και υποχρεώσεις και πρέπει να ετοιμαστεί για να τις αντιμετωπίσει με σοβαρότητα και αξιοπρέπεια, όπως συμβολίζει και το αυστηρό μαύρο τσεμπέρι.
Επίσης ο λαός μας τη μητέρα του τη θέλει στύλο του σπιτιού, αποκούμπι, παρηγοριά, βοήθεια και προστασία των παιδιών της. Και την αντίληψη αυτή την εκφράζει με τον πιο παραστατικό τρόπο στις παροιμίες του.
"Μάνα, το μάννα τ' ουρανού και τα καλά του κόσμου".
Έτσι λένε στην Αμουργό, παίζοντας ας πούμε με τις δύο ομόηχες λέξεις και συγκρίνοντας τη μητέρα με την ουρανόσταλτη τροφή του Θεού στην έρημο. Και μια άλλη λέει:
"Δε μ' αρωτούν αν έχω κύρη, μον' μ' αρωτούν αν έχω μάνα".
Γιατί σύμφωνα πάλι με την αντίληψη του λαού "Από μάνα ορφανεύει το παιδί".
Πραγματικά ο πατέρας είναι ο προστάτης της οικογένειας, γιατί τη φροντίζει, τη νοιάζεται, ακόμη μοχθεί για το καθημερινό και κουράζεται για το μέλλον. Όμως, τη στοργή, τη θαλπωρή, τη ζεστασιά μιας θερμής αγκαλιάς θα τη δώσει μόνον η μάνα. Όπως λέει και μια άλλη παροιμία. "Ας με βαστά η μανούλα μου, κι ας με βαστά στ' αγκάθια".
Η μητρότητα, λοιπόν, προσφέρει στη γυναίκα τη δυνατότητα να διατηρήσει τη βιολογική και ψυχολογική της ισορροπία. Ωστόσο όμως τα παιδιά θα αποτελέσουν το καλύτερο μέσο για να περάσουν από τη μια γενιά στην άλλη οι ανθρώπινες αρετές, που ξεχωρίζουν τον άνθρωπο από τα ζώα.
Στο Ξυλόκαστρο της Κορινθίας, όταν μια μάνα χτενίζει το παιδάκι της τού εύχεται:
Ίσια να 'ναι η χωρίστρα του, ίσια και η ψυχή του,
ίσια να είναι η σκέψη του, ίσιοι και οι λογισμοί του,
ίσιο και το κορμάκι του, ωσάν το κυπαρίσσι.
Χαρά κι αγάπη να σκορπά, σ' Ανατολή και Δύση.
Και σήμερα τραγουδούμε:
"...να γίνεις άνδρας στο κορμί και στο μυαλό
κι αλέτρι ακόμα να σηκώσεις και σταυρό".
Και ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέει: Η μητέρα είναι η γεμάτη ζωντάνια ρίζα του κοινωνικού δέντρου, που τρέφει τους εύσημους καρπούς, που είναι τα παιδιά της.
Οι παιδαγωγοί πάλι πολύ νωρ΄ςι κατάλαβαν τη μεγάλη αξία της μτηρικής επίδρασης και τη διατύπωσαν με το εξής επίγραμμα:
"Αν η γη γεμίσει από ενάρετες γυναίκες, τότε θα γεμίσει και από ενάρετους άνδρες".
Αλλά και οι καλλιτέχνες ύμνησαν και ζωγράφισαν στα έργα τους τη γυναίκα σαν μητέρα πολλές φορές. Επίσης, σαν μητέρα εξυμνείται και η Θεοτόκος στον "Ακάθιστο Ύμνο" και σε όλες σχεδόν τις εικόνες είτε "Δεομένη" είτε "Γλυκοφιλούσα" εικονίζεται πάντα με τον Ιησού Χριστό στην αγκαλιά Της.
Επομένως, ας τιμήσουμε σήμερα τη μάνα, που μένει πάντα πιστή και ακλόνητη στο καθήκον της. Εκείνη που είναι η ηρωίδα και ανατρέφει τους ήρωες των εθνικών μας αγώνων. Αυτήν που συνεχίζει και θα συνεχίζει και στο μέλλον το θείο έργο της.
Αυτή η Μητέρα, όπως λέει κι ένα γνωστό τραγούδι.
"Είναι απ' όλες τις αγάπες η πιο μεγάλη και είναι η μόνη γυναίκα, που ομορφαίνει όλη η πλάση".
Η Πόπη Α. Χρυσοχόου είναι καθηγήτρια, φιλόλογος
