«Όχι, θα αλλάξει, μου το υποσχέθηκε»… «Το ξέρω ότι κατά βάθος με αγαπάει»… «Ήπιε λίγο παραπάνω σήμερα και….»… «Φταίω και εγώ, πολλές φορές προκαλώ το θυμό και τη βία του»… «Ήταν η κακιά ώρα» . «Έπεσα κατά λάθος από τη σκάλα»…
Πολλές φορές είναι δύσκολο να περιγράψει κανείς μια κατάσταση ή ένα περιστατικό βίας. Άλλες πάλι, υπάρχει το ενδεχόμενο η κακοποίηση να υπάρχει και να μην αναγνωρίζεται. Ο βασικότερος τρόπος για να την αντιληφθεί κάποιος άνθρωπος είναι αρχικά να εντοπίσει ότι τόσο η σωματική ή η πνευματική ακεραιότητα του/της, όσο και η ελευθερία του/της έχουν καταπατηθεί. Με λίγα λόγια, η κακοποίηση εις βάρος των γυναικών έχει να κάνει με την άσκηση κάποιας βίαιης συμπεριφοράς ή στάσης που προκαλεί ζημιά και πληγώνει τη γυναίκα που τη δέχεται. Ως αποτέλεσμα, δημιουργεί τόσο σωματικές όσο και ψυχολογικές πληγές, οι οποίες είναι δύσκολο να ξεπεραστούν, ειδικά όταν η κακοποίηση συμβαίνει κατ’ εξακολούθηση. Στη συγκεκριμένη περίπτωση δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που αν δε διακοπεί μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες.
Η κακοποίηση μπορεί να «ντυθεί» με πολλές μορφές και να εκφραστεί με ποικίλους τρόπους, ανάλογα με τη συμπεριφορά, το περιβάλλον και τον άνθρωπο που τη προκαλεί. Μπορεί να χαρακτηριστεί βάσει της βίαιης πράξης και της άμεσης συνέπειας που έχει σε μια γυναίκα. Με γνώμονα αυτό, η κακοποίηση μπορεί να είναι σωματική, όταν προκαλούνται φθορές και τραύματα στο σώμα, ψυχολογική ή/και συναισθηματική όταν επηρεάζεται αρνητικά ο ψυχικός και συναισθηματικός κόσμος μιας γυναίκας, σεξουαλική στη περίπτωση που μια γυναίκα έχει εξαναγκαστεί σε σεξουαλική πράξη, και οικονομική όταν στερείται των απαραίτητων αγαθών για την επιβίωση της ή κάποιος εισπράττει με τη βία το εισόδημα της. Συνήθως η ψυχολογική μπορεί να συμβαδίζει με τις υπόλοιπες μορφές. Επίσης υπάρχει η παραμέληση που συνοψίζεται σε έλλειψη της απαραίτητης φροντίδας και προσοχής, αλλά συνήθως υφίσταται σε νεαρότερες ή γηραιότερες ηλικίες που εξαρτιόνται άμεσα από άλλους ανθρώπους. Τέλος υπάρχει η λεκτική βία που έχει να κάνει με υβριστικά ή ρατσιστικά σχόλια, η οποία μπορεί να ενταχθεί και στη ψυχολογική.
Στην Ελλάδα μια στις τέσσερις γυναίκες είναι θύμα ενδοοικογενειακής βίας (Πηγές: ΚΕΘΙ, Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων, Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Daphne II στα πλαίσια του WWP). Μόλις, μια στις εκατό όμως θα βρει το θάρρος να το καταγγείλει, αφού στο θέμα της κακοποίησης εξακολουθεί να υπάρχει σιωπή.
ΣΠΑΣΤΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ
Ο ξενώνας γυναικών θυμάτων βίας του Δήμου Λαρισαίων λειτουργεί από την 1 Οκτωβρίου του 2013 στα πλαίσια της πράξης «Ανάπτυξη Δομών και Υπηρεσιών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης προς όφελος των γυναικών για την καταπολέμηση της βίας» και υλοποιήθηκε μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Διοικητική Μεταρρύθμιση 2007-2013» από τη Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων, με στόχο την παροχή ασφαλούς διαμονής των γυναικών θυμάτων βίας και των παιδιών τους, προστατεύοντάς τους από τον θύτη.
Ο ξενώνας δίνει σε γυναίκες και τα παιδιά τους την στήριξη που τους επιτρέπει να αντιμετωπίσουν τα ενδεχόμενα νομικά θέματα, τις τραυματικές εμπειρίες τους, να θέσουν ένα τέλος στη βία, να επανακτήσουν αυτοσεβασμό και να θέσουν τις βάσεις για μία ανεξάρτητη ζωή από τη βία. Στον ξενώνα φιλοξενούνται γυναίκες θύματα βίας μαζί με τα παιδιά τους μέχρι την ηλικία των 18 ετών, εφόσον πρόκειται για κορίτσια και των 12 εφόσον πρόκειται για αγόρια, ανεξάρτητου εθνικότητας, θρησκείας, ηλικίας και νομικής υπόστασης καθώς επίσης και θύματα εμπορίας ανθρώπων.
Από την αρχή της λειτουργίας του ξενώνα έως και σήμερα έχουν παραπεμφθεί για φιλοξενία έντεκα γυναίκες. Συνολικά, φιλοξενήθηκαν οχτώ γυναίκες και οχτώ παιδιά. Μέχρι τώρα έχουμε δεχθεί παραπομπές για φιλοξενία από: τα Συμβουλευτικά Κέντρα Γυναικών Λάρισας, Θεσσαλονίκης και Τρικάλων, την Αστυνομία, την τηλεφωνική γραμμή SOS 15900, καθώς και άλλους φορείς. Στις επτά από τις οκτώ γυναίκες κρίθηκε απαραίτητη η άμεση φιλοξενία από τους φορείς που παραπέμφθηκαν, λόγω της κρισιμότητας της κατάστασης. Το χρονικό διάστημα φιλοξενίας των γυναικών ορίζεται στους τρείς μήνες με δυνατότητα παράτασης υπό προϋποθέσεις. Ο ξενώνας λειτουργεί 24 ώρες την ημέρα, εφτά ημέρες την εβδομάδα.
Ο ξενώνας φιλοξενίας γυναικών θυμάτων βίας του Δήμου Λαρισαίων στελεχώνεται με: δύο συμβούλους για την κοινωνική στήριξη(κοινωνικούς λειτουργούς), σύμβουλο για την ψυχολογική στήριξη των γυναικών και των παιδιών τους (ψυχολόγο), ένα στέλεχος διοικητικής υποστήριξης και μια υπάλληλο γενικών καθηκόντων. Παράλληλα, υπάρχει συνεργασία με ιδιωτική εταιρεία φύλαξης του χώρου του ξενώνα.
Οι κοινωνικοί λειτουργοί και η ψυχολόγος μέσα από ατομικές συναντήσεις διερευνούν τις ανάγκες με στόχο την ψυχοκοινωνική υποστήριξη και ενίσχυση των γυναικών και των παιδιών τους. Παράλληλα, πραγματοποιούνται ατομικές και ομαδικές συναντήσεις με τα παιδιά των γυναικών με σκοπό να προωθηθεί η γνωστική και κοινωνική ανάπτυξή τους αλλά και ταυτόχρονα να υπάρξει συναισθηματική ενδυνάμωση και εκτόνωση. Στόχος μας είναι να ενισχύσουμε και να ενδυναμώσουμε τις γυναίκες και τα παιδιά τους έτσι ώστε να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους, χωρίς βία και φόβο. Παρέχουμε την υποστήριξη που χρειάζονται οι γυναίκες προκειμένου να επανακτήσουν τον έλεγχο στη ζωή τους και να προχωρήσουν αυτόνομα προς τα εμπρός με θετικό τρόπο.
Η ισότητα των γυναικών είναι πρόοδος για όλους και για μια ακόμα φορά είναι επιτακτικό το κάλεσμα για αλλαγή στον τρόπο αντιμετώπισης των γυναικών.
Επιστημονικό προσωπικό του Ξενώνα Φιλοξενίας Κακοποιημένων Γυναικών Δήμου Λαρισαίων.
