Από τον Λεωνίδα Τζέκα
Το καμπαναριό της Ευαγγελίστριας και η μεγαλοπρεπής εκκλησία δεσπόζουν πάνω στον λόφο στη Χώρα καθώς το πλοίο προσεγγίζει το λιμάνι της Τήνου.
Είναι προορισμός ζωής για πολλούς πιστούς χριστιανούς και αγαπημένος προορισμός για όσους ενδιαφέρονται για τη θρησκεία.
Η «ΕτΔ» επισκέφτηκε το νησί, κατά τη διάρκεια της μεγάλης γιορτής και μαζί με τις φωτογραφίες μεταφέρουμε τις μοναδικές εμπειρίες.
Η αρχιτεκτονική του ναού ακολουθεί τα πρότυπα της παράδοσης του νησιού. Έχει επιρροές, από τη Δύση και την Ανατολή. Έχει κτιστεί πάνω σε κατάλοιπα παλαιοχριστιανικού ναού αφιερωμένου στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, ενώ προϋπήρχε αρχαίο τέμενος προς τιμήν του Διόνυσου. Η σημερινή μορφή του ιερού ναού Ευαγγελιστρίας Τήνου αποτελείται από ένα κτιριακό συγκρότημα και σε αυτό περιλαμβάνονται, εκτός από το καθολικό, η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής, δύο παρεκκλήσια, το μουσείο για την «Έλλη» και άλλα.
Η θαυματουργή εικόνα του Ευαγγελισμού βρίσκεται αριστερά όπως εισέρχεται ο προσκυνητής στον ναό, η ξύλινη εικόνα φαντάζει μεγαλοπρεπής, καθώς καλύπτεται από αμέτρητα αφιερώματα των προσκυνητών της. Ανάμεσα στα τιμαλφή ξεχωρίζουν τα πρόσωπα της Παναγίας και του αρχάγγελου Γαβριήλ. Ο ναός είναι κατάμεστος από τάματα των πιστών με τα οποία εκφράζουν τις παρακλήσεις τους και την ευγνωμοσύνη τους για τα θαύματα της Παναγίας. Κάτω από τον κυρίως ναό βρίσκεται ο μικρός ναός της Ζωοδόχου Πηγής. Εδώ ο πιστός μπορεί να πάρει αγίασμα από την πηγή και χώμα από τον τόπο που βρέθηκε η εικόνα. Στην αυλή επίσης βρίσκεται και το σιντριβάνι - δωρεά ενός αλλόδοξου ο οποίος πίστεψε αποδίδοντας τη θεραπεία του σε θαύμα της Μεγαλόχαρης.
Στις αρχές του 19ου αιώνα μόναζε στη Μονή Κεχροβουνίου η μοναχή Πελαγία. Σε αυτή παρουσιάστηκε σε όραμα η Παναγία υποδεικνύοντάς της το μέρος όπου έπρεπε να σκάψουν για να βρουν την εικόνα της. Αυτό το όραμα επαναλήφθηκε τρεις φορές. Σκάβοντας τα θεμέλια του παλαιοχριστιανικού ναού την ημέρα του αγιασμού 1 Γενάρη του 1823, ανέβλυσε νερό από το ξεροπήγαδο, γεγονός που θεωρήθηκε θαύμα. Ο ναός αφιερώθηκε στη Ζωοδόχο Πηγή. Ενώ συνεχίζονταν οι ανασκαφές για την ανεύρεση της εικόνας στις 30 Γενάρη η σκαπάνη ενός εργάτη, χτύπησε και έκοψε στα δύο την εικόνα αφήνοντας άθικτες τις μορφές του Αγγέλου και της Παναγίας. Το χαρμόσυνο μήνυμα της εύρεσης διαδόθηκε σε όλη την επαναστατημένη Ελλάδα και πολλοί πιστοί προσήλθαν να την προσκυνήσουν.
Η μεγαλύτερη γιορτή της Τήνου και από τις μεγαλύτερες της ορθοδοξίας είναι η γιορτή της Παναγίας του Δεκαπενταύγουστου. Πλήθος κόσμου συνωστίζεται αποβραδίς στην εκκλησία και στο προαύλιο της Παναγίας αλλά και στο πεζοδρόμιο της οδού Μεγαλόχαρης για να ακούσει «εν τη γεννήσει την Παρθενίαν εφύλαξας, εν τη κοιμήσει τον κόσμο ου κατέλιπες Θεοτόκε...». Μετά το πέρας της λειτουργίας στον ναό μέσα σε μία κατανυκτική και συγκινητική ατμόσφαιρα ξεκινά η πομπή όπου το άγημα του ναυτικού μεταφέρει την εικόνα. Όπως κατεβαίνει στο λιμάνι οι πιστοί σπρώχνονται για μπουν στη μέση του δρόμου να περάσει από πάνω τους η Παναγία. Να την αγγίξουν, να ικετέψουν να κάνει το θαύμα της. Μετά το τέλος του πανηγυρικού γίνεται δοξολογία και στον χώρο όπου βυθίστηκε το καταδρομικό «Έλλη» αποδίδονται τιμές στους άντρες του πληρώματος που χάθηκαν από την άνανδρη επίθεση των Ιταλών την ίδια μέρα το 1940. Κατόπιν, η εικόνα επιστρέφει με τον ίδιο τρόπο πίσω στον ναό αφήνοντας δέος και ελπίδα σε όλους.
