Κάθε χρόνο τέτοια εποχή εκατοντάδες Καππαδόκες απ’ όλη την Ελλάδα ξεκινούν ένα μεγάλο ταξίδι, ένα ταξίδι που είναι τάμα και χρέος μαζί. Τάμα να βρεθούν στα χωριά της καταγωγής τους, να διαβούν τα σοκάκια που περπάτησαν οι πρόγονοί τους, να αποτίσουν φόρο τιμής στις ρίζες τους. Χρέος να μην αφήσουν να «χορταριάσει» το μονοπάτι που χάραξε πριν από είκοσι χρόνια ο προκαθήμενος της Ορθοδοξίας, επισκεπτόμενος από το 1999 κάθε χρόνο τις προγονικές τους εστίες και ανοίγοντας τις εκκλησιές με τις σφαλισμένες για 100 και πλέον χρόνια πόρτες. Εκκλησιές που στέκουν ακόμη όρθιες στην Αγιοτόκο Καππαδοκία ως αδιάψευστοι μάρτυρες της δισχιλιετούς και πλέον παρουσίας των Ελλήνων στο οροπέδιο.
Ο Μικρασιατικός Σύλλογος Βουναίνων «Η καθ’ ημάς Ανατολή», ακολουθώντας τα βήματα του Πατριάρχη, διοργάνωσε εκδρομή και φέτος στην Καππαδοκία, στο πλαίσιο της οποίας τα μέλη, οι φίλοι αλλά και οι συνταξιδιώτες είχαν την ευκαιρία να εκκλησιαστούν στη Μαλακοπή και στην Άβανο και παράλληλα, να επισκεφτούν το Γκιόρεμε, τη Σινασό, το Προκόπι, την Μπρούσσα, την Καισάρεια και την Άγκυρα.
Το ταξίδι ξεκίνησε το χάραμα της Τετάρτης 19 Ιουλίου από τα Βούναινα. Και μετά από στάσεις στην Μπρούσσα, στην Άγκυρα και στην Καισάρεια άφιξη στο Προκόπι.
Η άφιξη στο Προκόπι σηματοδοτεί την κορύφωση του ταξιδιού, καθώς το απόγευμα ο Πατριάρχης τελεί μέσα σε κλίμα συγκίνησης τον εσπερινό στο εγκαταλελειμμένο και λεηλατημένο κτίριο του Ναού των Άγιων Θεοδώρων στη Μαλακοπή (Derinkuyu). Πλήθος πιστών, παιδιά, εγγόνια και δισέγγονα Καππαδοκών -Καππαδοκών, οι οποίοι εκδιώχθηκαν βίαια και παρά τη θέλησή τους, μετά από την υπογραφή της συνθήκης της Λωζάνης από τις πατρογονικές εστίες που βρίσκονταν στο οροπέδιο της Καππαδοκίας- φθάνουν απ’ όλη την Ελλάδα και ακολουθούν τα βήματα του προκαθήμενου της Ορθοδοξίας μέσα στις μισογκρεμισμένες εκκλησιές, ψάλλοντας και εξυμνώντας την πίστη και την αγάπη τους προς το Θεό.
Οι Καππαδόκες φημίζονται για την αγάπη τους προς τον Θεό. Και τούτο είναι ορατό παντού στον πολιτισμό τους, αλλά και στην καθημερινότητά τους. Το επόμενο πρωί, στον Άβανο (Avano), έξω από τον λαξευμένο Ναό της Παναγίας και παρά την υψηλή θερμοκρασία και την ηλιοφάνεια, οι προσκυνητές θα παρακολουθήσουν τη Θεία Λειτουργία, τη χειροτονία του ιερωμένου, ο οποίος ταξίδεψε γι’ αυτόν τον λόγο από τη Χίο, και θα δεχθούν για μια ακόμη φορά την ευλογία του Πατριάρχη.
Η τελευταία μέρα είναι και η πλέον συγκινητική, καθώς όλοι κατευθύνονται στα χωριά απ’ όπου το 1924 ξεκίνησε το μακρύ ταξίδι της προσφυγιάς. Σουλούτσοβα, Αξός, Μυστί, Μαλακοπή, Τζαλέλα, Ποτάμια, Καρβάλη, Σινασός, Προκόπι, Τσουχουρ, Καβλαχ Τεπε και δεκάδες άλλα χωριά υποδέχονται τους απογόνους των πρώην κατοίκων τους. Οι νέοι κάτοικοι των οποίων αρκετοί από τους προγόνους τους ήταν και αυτοί ανταλλάξιμοι, θύματα της περιβόητης συνθήκης, μας γνωρίζουν και στην πλειοψηφία τους είναι φιλικοί και φιλόξενοι. Οι φωτογραφικές μηχανές αιχμαλωτίζουν αχόρταγα τις στιγμές, μισογκρεμισμένα σπίτια, σφαλιστές Εκκλησίες, κεράσματα μέσα στα σπίτια, ανταλλαγές δώρων, κεριά στον Άγιο Χαράλαμπο στο SULUCHAVA, αγκαλιές μεταξύ ανθρώπων με διαφορετική θρησκευτική αντίληψη, ιστορίες από τότε… ο παππούς μου ήταν φίλος του δικού σου, δάκρυα, υποσχέσεις, αλλά και καταγραφές για τους πιο ψαγμένους...εδώ έμενε ο Ταναηλνταη , εδώ ο Γιουρουκ, αυτό ήταν το σπίτι του Χατζηηλια και, τέλος, ευχές, να ‘ρθετε και του χρόνου, να ‘ρχεστε, μια φωτογραφία μέσα στο σπίτι, μια στην αυλή, μια στην εκκλησία...
Ο μουντός και συννεφιασμένος καιρός σηματοδοτεί την αναχώρησή μας. Άλλοι κλαίνε μέσα τους κρυφά, άλλοι φανερά μην μπορώντας να κρύψουν τη φωτιά που καίγει τα τσιγέρια τους, όλοι βουβοί. Σου παίρνει ώρα να ξαναβρεί τον ρυθμό της η αναπνοή και δυσκολεύονται να βγουν οι λέξεις .
Μια μόνη ευχή κρατάς, κοιτώντας το οροπέδιο να χάνεται από τα μάτια σου… Και του χρόνου, γεροί να ‘μαστε !!!
Αθαναηλίδης Δ. Ηλίας
Απόγονος του Μικρασιάτη Ντημητρ Ταναηλογλου ο οποίος κατοικούσε στο χωριό
Σουλούτσοβα (Suluchaova Kuyu, Επαρχία Nίγδης, Βιλαέτι Ικονίου, Καππαδοκία)