Ήταν η πρώτη φράση ανθρώπου από την επιφάνεια της Σελήνης. Την είπε ο Νιλ ‘Αρμστρονγκ, μισό αιώνα πριν, το βράδυ (ώρα Ελλάδος) της Κυριακής 20 Ιουλίου 1969, στέλνοντας κύματα ανακούφισης σε εκατοντάδες επιστήμονες της NASA που, από το διαστημικό κέντρο του Χιούστον παρακολουθούν το σπουδαιότερο εγχείρημα του ανθρώπου από τη στιγμή που πάτησε στον πλανήτη Γη. Την κατάκτηση της Σελήνης.
Σχεδόν ασθμαίνοντας ένας υπεύθυνος των επικοινωνιών του απάντησε: «Ρότζερ Γαλήνη, σας λαμβάνουμε. Εδώ κοντέψαμε να πάθουμε συγκοπή…», καθώς νωρίτερα είχαν εμφανιστεί προβλήματα στη σεληνάκατο που ίσως έθεταν σε κίνδυνο την αποστολή.
Νιλ Άρμστρονγκ και Μπαζ Όλντριν, βρίσκονταν στον φυσικό δορυφόρο της Γης. Ο τρίτος της αποστολής «Απόλλων 11» Μάϊκλ Κόλλινς, ήταν ο πιο άτυχος απ΄ όλους: δεν είδε τίποτε από το ιστορικό γεγονός, παρότι βρισκόταν κοντύτερα από κάθε άλλο άνθρωπο, γιατί απλά βρισκόταν σε τροχιά στην άλλη πλευρά όμως της Σελήνης.
Την ίδια ώρα περίπου μισό δισεκατομμύριο γήινοι παρακολουθούσαν μέσω των τηλεοράσεων τα τεκταινόμενα, πολλοί από αυτούς στρέφοντας ασυναίσθητα το κεφάλι τους προς τη Σελήνη, έστω κι αν δεν μπορούσαν ούτε να τη διακρίνουν, αφού απλά στη χώρα τους …ήταν μέρα!
Κι όμως το «μικρό αυτό βήμα για τον άνθρωπο, ένα τεράστιο άλμα για την ανθρωπότητα», που έκτοτε συντροφεύει τον πιονέρο του διαστήματος και τον πρώτο που πάτησε τη σκονισμένη και έρημη επιφάνεια της Σελήνης, δεν αποτελεί προϊόν της επιστημονικής δίψας για εξερεύνηση, αλλά των πολιτικών αντιπαραθέσεων και ανταγωνισμών.
Το είχε προδιαγράψει 8 χρόνια πριν, όταν ο Τζον Κένεντι, διαβεβαίωνε τους Αμερικανούς ότι «πριν το τέλος της δεκαετίας οι ΗΠΑ θα στείλουν άνθρωπο στη Σελήνη και θα τον επαναφέρουν σώο και αβλαβή». Το όνειρο που ο ίδιος δεν έζησε να δει, υλοποιήθηκε ακριβώς μισό χρόνο πριν την προθεσμία που είχε θέσει.
Το 1961, όταν έδωσε την υπόσχεσή του, ο πλανήτης ζούσε στη σκιά του Ψυχρού Πολέμου, με τον ανταγωνισμό μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας να εντείνεται όχι μόνο στον τομέα των στρατιωτικών εξοπλισμών, αλλά και σ΄ αυτόν της εξερεύνησης του διαστήματος. Οι Ρώσοι ήταν τότε πολύ μπροστά, έχοντας καταφέρει πρώτοι να θέσουν διαστημοσυσκευές σε γήινη τροχιά και τον πρώτο άνθρωπο στο Διάστημα, τον κοσμοναύτη Γιούρι Γκαγκάριν.
Ακόμη και τη «μεγάλη ώρα» των Αμερικανών, οι Ρώσοι έστελναν κι εκείνοι στη Σελήνη δική τους μη επανδρωμένη διαστημοσυσκευή τον «Λούνα 15», με στόχο να φέρουν ένα δείγμα σεληνιακού βράχου από τη Σελήνη για να τους προλάβουν. Δεν τα κατάφερε ποτέ…
Η αμερικανική απάντηση στη ρωσική πρωτοκαθεδρία, ήταν το πρόγραμμα «Απόλλων», ένα κολοσσιαίο και πολυδάπανο σχέδιο, που είχε επιπλέον σκοπό να υπηρετήσει πολιτικούς στόχους του εμπνευστή του και στο εσωτερικό των ΗΠΑ, μετά το φιάσκο στον Κόλπο των Χοίρων.
Η πολιτική ανάγκη άλλωστε, χρηματοδότησε και εκμεταλλεύτηκε όσο μπορούσε το διαστημικό αυτό πρόγραμμα.
Ο Νίξον, που, από τη μια ψαλίδιζε τα κονδύλια της NASA, επέμενε το βράδυ πριν την εκτόξευση του «Απόλλων 11» να δειπνήσει με τους τρεις αστροναύτες διακινδυνεύοντας μαζί με τις ευχές του, να τους μεταδώσει και γήινα μικρόβια. Ή, αμέσως μετά την προσσελήνωση, τηλεφώνησε στους Άρμστρονγκ και Όλντριν, ενώ εκείνοι έπρεπε να ακολουθήσουν ένα σφιχτό πρόγραμμα συλλογής βράχων και σκόνης, να στήσουν εξοπλισμό, να βγάλουν λίγες φωτογραφίες και να επιστρέψουν στον «Αετό». Η πολιτική όμως…
Η εκτόξευση του πυραύλου «Κρόνος 5» έγινε στις 16 Ιουλίου του 1969. Ήδη όλος ο πλανήτης ζούσε έναν παροξυσμό. Στην Αμερική, κατά εκατοντάδες έκλειναν θέσεις για τα μελλοντικά διαστημικά ταξίδια, ενώ στην Αργεντινή ένας δαιμόνιος επιχειρηματίας είχε σπεύσει από καιρό να ανακηρύξει ως κτήμα του τη Σελήνη…
Το ταξίδι του «Απόλλων 11», διαρκεί 8 ημέρες και 3 ώρες. Ο «Αετός» θα μείνει προσσεληνωμένος για 21 1/2 ώρες, η παραμονή των δύο αστροναυτών εκτός σεληνακάτου θα διαρκέσει δυόμισι ώρες, ενώ η αποστολή επέστρεψε στη Γη με 22 κιλά γεωλογικού υλικού.
Η 20ή Ιουλίου είναι η μεγάλη ημέρα (νύχτα για εμάς στην Ελλάδα).
Το αρχικό σχέδιο προβλέπει ότι οι αστροναύτες πρέπει να μείνουν σε τροχιά για αρκετές ώρες προκειμένου να ξεκουραστούν! Να είσαι δηλαδή έτοιμος να κατέβεις στη Σελήνη και να έχεις όρεξη για έναν υπνάκο!
Άρμστρονγκ και Όλντριν μπαίνουν στη σεληνάκατο. Η προσσελήνωση του «Αετού» γίνεται χειροκίνητα, καθώς ένα πρόβλημα στους υπολογιστές θέτει σε δίλημμα την αποστολή. Η εντολή «συνεχίστε», δίνεται από το Χιούστον. Στην Ελλάδα είναι λίγο μετά τις 10.17 το βράδυ.
Ακολουθούν οι προετοιμασίες για την έξοδο. Οι δύο αστροναύτες θα βγουν για τον ιστορικό περίπατο, 3 ώρες πριν το προκαθορισμένο. Στις 4.40 το πρωί της Δευτέρας 21 Ιουλίου (για την Ελλάδα πάντα), ο Άρμστρονγκ φορώντας τη διαστημική του στολή θα κατέβει πρώτος. Είκοσι λεπτά αργότερα θα ακολουθήσει ο Όλντριν, για να μείνει για πάντα στην ιστορία ως ο δεύτερος άνθρωπος που πάτησε στη Σελήνη.
Είναι εκπληκτικό αλλά δεν είχαν προγραμματίσει να βγάλουν αναμνηστικές φωτογραφίες. Γι αυτό και είναι ελάχιστες όσες έχουν τραβηχτεί κατά τις δυόμισι ώρες που έμειναν στην επιφάνεια της Σελήνης. Ο Άρμστρονγκ διακρίνεται μόνο σε μία και μάλιστα με την πλάτη γυρισμένη, ο Όλντριν έχει περισσότερες, τις οποίες βεβαίως τραβά ο Άρμστρονγκ, μεταξύ των οποίων κι αυτή, όπου στο γυάλινο θόλο του διαστημικού κράνους του διακρίνεται ο ίδιος και ο «Αετός».
Πριν ολοκληρώσουν την αποστολή τους θα καρφώσουν την αμερικανική σημαία στο πετρώδες έδαφος και θα αφήσουν πίσω τους, διάφορα όργανα (όπως ένα σεισμογράφο, συσκευή για τη σύλληψη φορτισμένων υποατομικών σωματιδίων που εκπέμπει ο Ήλιος, έναν ανακλαστήρα λέιζερ που μετρούσε την απόσταση μεταξύ Γης και Σελήνης, με ακρίβεια δεκαπέντε εκατοστών κ.ά.). Αλλά και μέρος του ακριβού εξοπλισμού τους ως διαστημικά σκουπίδια: φωτογραφικές μηχανές, εργαλεία, σάκους, γάντια , μπότες και μια μεταλλική πλάκα που βρίσκονταν σε ένα πόδι της σεληνάκατου «Αετός» με την επιγραφή: «Εδώ, άνθρωποι από τον πλανήτη Γη, πάτησαν για πρώτη φορά το πόδι τους στη Σελήνη, Ιούλιος 1969 μ.Χ. Ήρθαμε ειρηνικά, εκ μέρους όλης της ανθρωπότητας», με τις υπογραφές των τριών αστροναυτών αλλά και του Νίξον!
Στην επιφάνεια της Σελήνης όμως βρίσκεται κι ένα ελληνικό μήνυμα! Σε ένα μικροφίλμ έχουν αφεθεί μηνύματα 72 ηγετών χωρών του κόσμου, μεταξύ των οποίων και του χουντικού ελληνικού καθεστώτος. Το υπογράφει ο «αντιβασιλεύς Γεώργιος Ζωιτάκης» και αναφέρει μεταξύ άλλων: «Οι δυσκολίες που έσπασαν τα φτερά του Ικάρου ξεπεράστηκαν με την επιμονή για αναζήτηση του ανθρώπου να ανακαλύψει την αλήθεια, του ιδίου ανθρώπου που βλέπει σήμερα από το Φεγγάρι τη Γη, για τον οποίο η ειρήνη και η ευτυχής διαβίωση οφείλουν από τούδε και εις το εξής να παραμένουν κύριοι σκοποί. Κατ΄ευτυχή σύμπτωσιν, το εκπληκτικόν πρόγραμμα πτήσεως του ανθρώπου εις την Σελήνην, το οποίο επραγματοποιήθη τόσον υπερόχως μέχρι σήμερον, φέρει το όνομα του θεού των αρχαίων Ελλήνων, Απόλλωνα. Το συμβολικόν τούτο όνομα εκφράζει την αιώνιαν προσπάθειαν του ανθρώπου να κατακτήσει την γνώσιν υπεράνω τόπου και χρόνου».
Δύο ώρες μετά την επιτυχή αποσελήνωση, συναντώνται με τον Κόλλινς , για να αρχίσουν το ταξίδι της επιστροφής.
Την Παρασκευή 25 Ιουλίου, ο θαλαμίσκος του «Απόλλων 11» με τους τρείς επιβάτες του, θα προσθαλασσωθεί κάπου στον Ειρηνικό Ωκεανό. Ένας δύτης του αεροπλανοφόρου «Χόρνετ», τους χαιρετά αλλά ταυτόχρονα τους δίνει στολές και τους ψεκάζει για το φόβο μικροβίων. Για τις επόμενες 15 ημέρες οι τρεις αστροναύτες θα μείνουν σε καραντίνα, μέσα από την οποία θα μιλήσουν και στον Νίξον που ανυπομονεί να εκμεταλλευτεί το γεγονός.
Η υποδοχή των τριών (γεννημένοι όλοι το 1930), στις ΗΠΑ δεν θα μπορούσε παρά να είναι ηρώων. Για εκείνους όμως αρχίζει και ο εφιάλτης της δημοσιότητας, για την οποία δεν είχαν προετοιμαστεί. Ίσως για αυτό ο Άρμστρονγκ μέχρι και τον θάνατό του (2012) δεν ξαναμίλησε ποτέ για το ταξίδι του στη Σελήνη.
Ένα ταξίδι που «απογειώθηκε» όσο διαρκούσε. Το διαστημικό πρόγραμμα «Απόλλων», όμως έχασε γρήγορα την αίγλη του. Παρότι ακολούθησαν άλλες τρεις προσσεληνώσεις, έως το 1972, το ενδιαφέρον του κόσμου μειώθηκε και μαζί μ΄αυτό η χρηματοδότηση του προγράμματος, με αποτέλεσμα άλλες αποστολές να ματαιωθούν, ενώ μετά την τραγωδία του «Τσάλεντζερ», τα διαστημικά προγράμματα ατόνησαν.
Πενήντα χρόνια μετά όμως η διαστημική επιστήμη έχει κάνει άλματα. Ο άνθρωπος έχει στείλει συσκευές σε όλους σχεδόν τους πλανήτες αλλά και πέρα από τα όρια του ηλιακού μας συστήματος, ενώ ένα σχέδιο για την αποίκιση του Άρη, αποτελεί πάντα το επόμενο όνειρο της Ανθρωπότητας.
