* Από τον Ντίνο Αυγουστή
Δεν τρέφω καμιά αυταπάτη. Ξέρω πως θέματα όπως αυτά των αγνοουμένων και των εγκλωβισμένων δεν συγκινούν πλέον. Το Κυπριακό γενικά «δεν πουλά» όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται συχνά. Φρεσκάρω λοιπόν πρόχειρα την μνήμη σας έχοντας πάντα υπόψη μου ότι λίγοι θα με πάρουν στα σοβαρά: Η απόβαση των τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο που ολοκληρώθηκε σε δύο φάσεις, είχε ως αποτέλεσμα την παράνομη κατοχή του 37% της Κυπριακής Δημοκρατίας. Περίπου 200.000 εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους, έγιναν πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα, περίπου 4.000 νεκροί, και 1.619 δηλώθηκαν αγνοούμενοι οι περισσότεροι από τους οποίους όσο περνούν τα χρόνια αποδεικνύεται ότι εκτελέσθηκαν εν ψυχρώ! Τα αποτρόπαια τουρκικά εγκλήματα βγαίνουν στο φως, έστω και καθυστερημένα, καθώς μέσα από τους υγρούς ομαδικές τάφους, ξεπροβάλλουν βασανιστικά, τα κόκκαλα τα ιερά των αγνοουμένων μας, αμάχων και στρατιωτών. Εγκλήματα πολέμου για τα οποία η Τουρκία δεν έδωσε ποτέ λόγο και για τα οποία η Διεθνής Κοινότητα έκλεισε και κλείνει ακόμα και σήμερα προκλητικά τα μάτια της.
H τελευταία πράξη ενός από αυτά τα αποτρόπαια εγκλήματα της τουρκικής εισβολής του 1974, γράφτηκε το Σάββατο, 10 Οκτωβρίου 2015, στον Ιερό Ναό της του Θεού Σοφίας στο Στρόβολο της Λευκωσίας. Συγγενείς και φίλοι και μαζί με αυτούς εκπρόσωποι όλων των κομμάτων και της κυβέρνησης αποχαιρέτησαν έξι ακόμα αθώα θύματα της τουρκικής θηριωδίας, μεταξύ των οποίων και ο μικρός Ανδρέας, ο μικρότερος σε ηλικία αγνοούμενος (το 1974 ήταν βρέφος, μόλις έξι μηνών) μαζί με άλλα πέντε μέλη της οικογένειάς του. Την μητέρα του Αγγελική Κυριάκου, 25 ετών το 1974, τις θείες του Σούλα και Μάρω 11 και 19 ετών και τη γιαγιά του Ελένη, 46 ετών. Τα οστά τους βρέθηκαν σε ομαδικό τάφο στο Τραχώνι Κυθραίας και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο D.N.A.. Συγκλονιστικές είναι οι εικόνες από προσωπικά αντικείμενα των νεκρών, που βρέθηκαν δίπλα στα οστά τους στον ομαδικό τάφο. Δίπλα στα οστά του μικρού Ανδρέα ήταν ακόμα η πιπίλα του! Εκτός από την πιπίλα του εξάμηνου βρέφους, βρέθηκαν ακόμα το κλειδί του σπιτιού τους στο Τραχώνι, ένα δακτυλίδι, μία βέρα και τα ρούχα των γυναικών. Αντικείμενα που έμειναν, σχεδόν, αναλλοίωτα στο χρόνο, λες και δεν πέρασε ούτε μια στιγμή από τη μαύρη εκείνη ημέρα τις 14ης του Αυγούστου του 1974.
Η περίπτωση της οικογένειας Θεμιστοκλέους είναι από τις περιπτώσεις που αφορούν τη δολοφονία των μελών ολόκληρης οικογένειας κατά την τουρκική στρατιωτική προέλαση στην Κύπρο. Έχει δε το θλιβερό «προνόμιο» να έχει τον μικρότερο, σε ηλικία, αγνοούμενο της τουρκικής εισβολής. H οικογένεια ξεκληρίστηκε από τους Τούρκους κατά τη διάρκεια του Αττίλα, καθώς οι δυνάμεις εισβολής προήλαυναν προς την περιοχή της Μεσαορίας με κατεύθυνση την πόλη της Αμμόχωστου την οποία και κατέλαβαν. Πληροφορίες των ανθρώπων που έζησαν από κοντά εκείνες τις τελευταίες δραματικές ώρες στην περιοχή μιλούν για εν ψυχρώ δολοφονίες. Σύμφωνα με τη μαρτυρία του θείου του βρέφους Παναγιώτη Κυριάκου στο τηλεοπτικό σταθμό «Σίγμα» της Κύπρου, οι αγνοούμενοι εκτελέστηκαν, αφού βρέθηκε σφαίρα στο κεφάλι της μίας αδερφής, ενώ το βρέφος έφερε τραυματισμό στο πόδι.
Πολλοί είναι αυτοί που δικαιολογημένα διερωτώνται. Να υπάρχει άραγε ελπίδα επιστροφής έστω και ενός ζωντανού αγνοούμενου; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό δεν μπορεί να είναι μονολεκτική. Το μόνο βέβαιο είναι ότι πολλοί από αυτούς θεάθηκαν ζωντανοί στις τουρκικές φυλακές και αλλού, λίγο μετά, αλλά ακόμα και αρκετά χρόνια από την ολοκλήρωση της εισβολής! Όταν ο δημοσιογράφος Πέτρος Κασιμάτης ενημερώθηκε από αξιόπιστες πηγές ότι βρήκαν σε τουρκικές φυλακές κάποιους αγνοούμενους ζωντανούς (όπως γράφει στη σελ. 47 του βιβλίου του «Δεκατρία περιστέρια - Οι τελευταίοι επιζώντες αγνοούμενοι της Κύπρου»), φρόντισε να ενημερώσει τον τότε πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Μητσοτάκη ο οποίος τον συμβούλεψε: «Είναι ολισθηρό το θέμα, μην το ψάχνεις, είναι καλύτερα να ασχοληθείς με τους εγκλωβισμένους της Καρπασίας ….». «… Δεν είναι οι εγκλωβισμένοι της Καρπασίας που ζουν τη δική τους περιπέτεια. Εδώ μιλάμε για ζωντανούς Ελληνοκύπριους αγνοούμενους στην Τουρκία …», του απάντησε ο Πέτρος Κισιμάτης. «Το θέμα είναι ολισθηρό … τελεία και παύλα ήταν η απάντηση του πρωθυπουργού, Ξερά και κοφτά. Με τελεία και παύλα ...».
Πέντε χρόνια, γράφει ο Π. Κασιμάτης, διήρκεσε η έρευνα του στην Τουρκία, την Κύπρο, τη Μέση Ανατολή, τα στρατηγεία των Κούρδων ανταρτών, τα αρχεία των μυστικών υπηρεσιών. Πριν δημοσιευθεί οτιδήποτε, ενημέρωσε τον τότε Πρόεδρο της Κύπρου Γλαύκο Κληρίδη με όλα τα απόρρητα στοιχεία της έρευνας, ο οποίος με τη σειρά του έστειλε στην Ελλάδα τον ειδικό απεσταλμένο και εξ απορρήτων του πρέσβη Δώρο Πιερίδη προκειμένου να ολοκληρώσει παράλληλη έρευνα για το συγκλονιστικό αυτό θέμα. Ο Πιερίδης συγκέντρωσε ολόκληρο το αποδεικτικό υλικό και ενημερώθηκε για την «κλειστή ομάδα» των αξιωματούχων που εντόπισε 13 αιχμαλώτους οι οποίοι βρίσκονταν φυλακισμένοι, στη νευραλγική ταξιαρχία καταδρομών στο Μπολού Β.Δ. της Άγκυρας και στο Ντενισλί (σε στρατιωτική περιοχή) Ν.Δ. της Άγκυρας.
Έγινε όμως αυτό που γίνεται πάντα, αφού οι πολιτικές ηγεσίες μας δεν έκαναν ποτέ, οτιδήποτε ουσιαστικό ώστε να αναγκασθεί η Τουρκία να δώσει απαντήσεις για την προκλητική στάση που τήρησε όλα αυτά τα χρόνια ακόμα και για ένα καθαρά ανθρωπιστικό ζήτημα, όπως είναι αυτό των αγνοουμένων. Για να μην χαλάσει το καλό κλίμα στις σχέσεις μας με την Άγκυρα. Όσο και αν δεν το πιστεύετε, αυτό αποτελεί μια πικρή πραγματικότητα ….
Υ.Γ.1: Με την κυκλοφορία του βιβλίου «Δεκατρία περιστέρια - Οι τελευταίοι επιζώντες αγνοούμενοι της Κύπρου», η Όλγα Τρέμη ρώτησε τον Αντώνη Σαμαρά για τους ζωντανούς αιχμαλώτους, για το έργο του στο υπουργείο Εξωτερικών, για την Βιργινία Τσουδερού, η οποία υπογράμμισε πως βρέθηκαν κάποιοι αγνοούμενοι εν ζωή, για τις πληροφορίες που ο ίδιος γνώριζε. Μεταξύ άλλων, ο κ. Σαμαράς τόνισε πως ερεύνησε σε βάθος αυτή την υπόθεση «και, μάλιστα, με ειδικές αποστολές, που έγιναν χωρίς να μάθει ποτέ κανείς τίποτα και χωρίς να πρέπει να λέμε τίποτα επʼ αυτού… Πράγματι, είχε γίνει μεγάλη προσπάθεια και επί των ημερών μου και ξέρω ότι συνέχισε την προσπάθεια η κυρία Τσουδερού - την είχαμε κάνει, άλλωστε, από κοινού για ένα διάστημα …».
Υ.Γ.2: Συγκλονιστικό εύρημα στα τουρκικά κολαστήρια που ίσως να σχετίζεται ή και να επιβεβαιώνει τις μαρτυρίες για τα «13 Περιστέρια», αποτελεί η ανακάλυψη 38 ανθρώπινων σκελετών, που βρέθηκαν πριν 3 χρόνια στη φυλακή του Diyarbakir της Τουρκίας. Οι 38 σκελετοί φέρουν σημάδια εκτέλεσης με σφαίρες των 9mm στο κεφάλι, και οι εξετάσεις DNA έδειξαν ότι δεν πρόκειται για Τούρκους ή Κούρδους φυλακισμένους….
* Ο δρ. Ντίνος Αυγουστή είναι εκπαιδευτικός στο ΤΕΙ Λάρισας
