«Αρχαίο πνεύμα αθάνατο, Άγιε πατέρα
του ωραίου, του μεγάλου και τ' αληθινού»
Κωστής Παλαμάς
Πριν λήξει το φετινό καλοκαίρι, θα πραγματοποιηθούν οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Πεκίνο της Κίνας. Εμείς έχουμε τη γεύση, της παγκόσμιας αποδεκτής επιτυχίας μας, από την τέλεση των Ολυμπιακών αγώνων του 2004 στην Αθήνα. Μια γεύση δισυπόστατη. Τη γλύκα, που δοκιμάσαμε από την άρτια οργάνωση, το τρελό πανηγύρι και τα μετάλλια, που κατακτήσαμε. Αλλά και την πίκρα, που μας άφησε το οικονομικό φέσι, το δυσανάλογο με την τόλμη της ανάληψης, που θα βαρύνει για χρόνια ακόμα και τα παιδιά μας.
Τώρα το παγκόσμιο πανηγύρι θα γίνει στην Κίνα. Κι όπως μαθαίνουμε, οι Κινέζοι δεν φείδονται καθόλου σε προσπάθειες και χρήματα, για να καταπλήξουν παγκόσμια με τα Ολυμπιακά τους έργα. Ήδη οι άνθρωποι σημείωσαν την πρώτη τους επιτυχία, σε αντίθεση με μας, τους «χαλασοχώρηδες». Όλα τα Ολυμπιακά έργα και ακίνητα στο Πεκίνο, σχεδιάστηκαν και προγραμματίστηκαν έτσι ώστε, την επομένη κιόλας να χρησιμοποιηθούν ως χρηστικά. Ελάτε να δείτε τα δικά μας, κατάντημα οικτρό, εγκατελειμμένα, βρόμικα και στοιχειωμένα.
Η Κίνα με το καινούργιο της πρόσωπο. Όχι έτσι, όπως την είδα εγώ, πριν 15 χρόνια. «Η χελώνα των Εθνών». Τα καΐκια με δράκους στολισμένους στην πλώρη, κίτρινα ανθρωπάκια, ατέλειωτα μυρμήγκια, να κινούνται σβέλτα και ασταμάτητα. Εκατομμύρια ψυχές. Κούληδες, μανδαρίνοι, αστοί και χωριάτες, όλοι τους, γελαστοί και ευγενέστατοι. Άλλοι με κοτσίδες κι άλλοι με ξυρισμένο κεφάλι. Λιτοδίαιτοι και λεροί. Μια ζωή πεινασμένοι. Μια ζωή δούλοι και υποταγμένοι. Στον Αυτοκράτορα και στον Κομισάριο. Τα βουνά να σκαρφαλώνουν σκαλωτά, ως το μυστηριακό, Θιβέτ και τα χιονοσκέπαστα Ιμαλάια.
Σήμερα όμως τα πράγματα άλλαξαν. Έγραψα τότε όταν την πρωτόδα, πως σε 50 χρόνια η Κίνα θα είναι η νέα υπερδύναμη του κόσμου. Λάθος. Θα είναι σε λιγότερο. Η διαδικασία παραγωγής, δουλεύει επίμονα, υπομονετικά, συστηματικά. Έστω κι αν οι αμοιβές των εργαζομένων δεν ξεπερνούν τα 10 δολ. το μήνα. Έστω κι αν το 5/νθήμερο, το ρεπό, οι άδειες, η ασφάλεια, είναι έννοιες παντελώς άγνωστες στην Κομμουνιστική Κίνα.
Ο Κινέζος απαθής και στωικός. Άθεος, αλλά και με μια μυστηριώδη θρησκευτική έγνοια. Ποτάμι ακατάσχετο ροβολάει από τα βάθη της αχανούς Κίνας, στα αστικά κέντρα. Το χρήμα αρχίζει να ερεθίζει έντονα τις μύτες των κούληδων. Ένας κομμουνισμός, που αλληθορίζει προς τον καπιταλισμό. Ένα δισ. και 300 εκατ. οι κάτοικοι, 130 φορές περισσότεροι από μας.
Στη σημερινή Κίνα όμως παράλληλα με τον μυστικισμό, επικρατεί η διγλωσσία και η υποκρισία. Η πρόσφατη κρίση στο Θιβέτ, αναδύει συμπεριφορές, που δεν συνάδουν με τη Δημοκρατία και τον ανθρωπισμό. Τα γεγονότα του '89 στην πλατεία Τιέν αν Μεν, δεν άφησαν ακόμα να στεγνώσει το αίμα αθώων και να σιγάσει ο τρόμος του κομμουνιστικού κνούτου. Το κομμουνιστικό καθεστώς, όπως άλλωστε και παντού, επιβάλλει την παρουσία του με ειδικά δικαστήρια, συνοπτικές διαδικασίες, εκτελέσεις υπόπτων και αντιφρονούντων. Δεν υπάρχει ελευθεροφροσύνη. Ούτε ελευθεροτυπία. Δεν υπάρχει δημοκρατική ανάσα. Το κομμουνιστικό καθεστώς είναι άτεγκτο, σκληρό, ανάλγητο. Αδιαφορεί παγερά, όχι μόνον για την παγκόσμια κοινή γνώμη, αλλά και για τη γνώμη των υπηκόων.
Οι συνθήκες εργασίας είναι ανεπίτρεπτες για μια χώρα που φιλοδοξεί να γίνει υπερδύναμη. Οι εργατικοί νόμοι και η ασφάλεια των εργαζομένων, πρωτόγονη. Οι εικόνες μόνον που βλέπουμε από φυσικές καταστροφές και ατυχήματα το καταμαρτυρούν. Η διαφθορά κι εκεί θεριεύει. Ήδη η κυβέρνηση στήνει στο απόσπασμα εργολάβους για κακοτεχνίες, που θανάτωσαν χιλιάδες αθώους στον τελευταίο σεισμό. Ελάτε βρε συντρόφια κι από δώ να ξεκαθαρίσετε τους δικούς μας, που λυμαίνονται, τον ιδρώτα και το αίμα μας.
Αυτή λοιπόν, φίλοι μου είναι η Κίνα, που θα επιχειρήσει φέτος να διοργανώσει και να πραγματοποιήσει τους Ολυμπιακούς αγώνες. Εκεί για άλλη μια ακόμα φορά θα ανακηρυχθεί το Ολυμπιακό Ιδεώδες. Χιλιάδες θεατές θα συρρεύσουν από κάθε γωνιά της γης και εκατομμύρια τηλεθεατές, θα τους ιδούν από την T.V. Θα ιδούν και θα ακούσουν, να μιλούν αρμόδιοι και ηγέτες, για το Ολυμπιακό Ιδεώδες. Για τα μηνύματά του, που μένουν αναλλοίωτα από το 776 π.Χ. Για την ευγενή άμιλλα, για το αγαθό της ειρήνης, τη Δημοκρατία, τον Φιλελευθερισμό. Για τα ανθρωπιστικά πρότυπα.
Θα πρέπει να είναι πολύ υποκριτής και δίγλωσσος, ο Κομισάριος ή ο Ινστρούχτορας του Κόμματος, όταν κατά την έναρξη των αγώνων, στο Πεκίνο, παρουσιαστεί προκλητικά και αναφερθεί στο Ολυμπιακό Ιδεώδες, που κατά βάση αποτελεί έκφραση της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας. Οι λόγοι, με τις πράξεις και τα έργα τους, θα είναι καταφανώς διεστώτα. Σίγουρα θα προκαλούν την θυμηδίαν του ελεύθερου κόσμου και την προδοσία των υπηκόων τους.
Υπάρχει όμως και μια άλλη ευοίωνη προοπτική. Η επίδραση, που μπορεί να έχει η τέλεση των αγώνων, στους κομμουνιστικούς νόες, ίσως αποβεί ευεργετική. Ίσως επιδράσει ευνοϊκά στις σφιχτά ερμητικές πρακτικές του κομμουνιστικού καθεστώτος. Ίσως δείξουν τον δρόμο, για την αλλαγή και μεταμόρφωση, του σκληρού καθεστώτος, αν θέλουν ν' αναρριχηθούν στο βάθρο της υπερδύναμης. Αλλά και για το καλό, του δυναστευόμενου Κινέζικου λαού.
