Οι τρείς φωστήρες της «Τρισηλίου Θεότητος» άνδρες θαρραλέων και καθαρών «επιθυμιών του Πνεύματος», εφώτισαν την οικουμένην με τον δαυλό της φωτιάς, που άναψε η «Θεία Χάρις» μέσα τους.
«Η του στόματός σου καθάπερ Πυρσός εκλάμψασα Χάρις την Οικουμένην εφώτισεν... Πάτερ Ιωάννη Χρυσόστομε...».
Θέλησαν να εισέλθουν στα βάθη του Πνεύματος του Θεού και τους δώρησε ο Κύριος «τα κάλλη του φθέγματος». Την ομορφιά των λόγων τους, «το χρυσό στόμα». Έγιναν οικουμενικοί διδάσκαλοι. Άγιοι Πατέρες και παιδαγωγοί, προστάτες της Παιδείας μας, των ελληνικών γραμμάτων και του Ελληνισμού, του Ελληνοχριστιανικού μας Πολιτισμού.
«Καθαροί τοίνυν θυμού ώμεν. Ου κατοικεί το Πνεύμα το Άγιον, ένθα θυμός επικατάρατος ο θυμώδης ...» (επισύρει την οργή του Θεού, το αμαρτωλό πάθος του θυμού γι΄ αυτό είναι καταραμένος όποιος θυμώνει, ιδιαίτερα χωρίς αφορμή και αιτία).
Δεν μπορεί λέγει ο ιερός Χρυσόστομος, να προέλθει κανένα καλό από άνθρωπο κυριευμένο από θυμό. «Αυτοκράτωρ» (με δασεία) είναι ο άνθρωπος (ο εαυτόν κρατών). Χωρίς αυτοκυριαρχία καταστρέφονται τα πάντα. Είναι μια παράλογη ορμή ο θυμός ... Εμποδίζει τον άνθρωπο να ιδεί καθαρά... Έτσι μας οδηγεί όπου το πάθος του θυμού θέλει, μέχρι και στο φόνο.
Η εξελικτική πορεία των θανάσιμων αμαρτημάτων, είναι: Ζήλια, συκοφαντία, μνησικακία, οργή, φθόνος, θυμός = φόνος.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών των παθών της ψυχής: «Το πυρ το εξώτερον», η «αιώνια κόλαση», (η οποία αρχίζει από δω, δίχως τελειωμό).
«Και απελεύσονται ούτοι εις κόλασιν αιώνιον, οι δε δίκαιοι εις ζωήν αιώνιον» (Ματθ. 25, 46).
Οι χαρακτηρισμοί με τους οποίους ζωγραφίζει τους θυμώδεις, είναι: 1) Αχαλίνωτο και αφηνιασμένο άλογο 2) Θηρίο αδάμαστο 3) Μεθυσμένος - παράφρονας τρελός 4) Χειρότερος από τους δαιμονισμένους: (ο δαιμονισμένος είναι το «ρομπότ» του σατανά, αφού ενεργεί ασυνείδητα - ενώ ο θυμώδης ενεργεί εν συνείδητα, γι΄ αυτό έχει ηθικό καταλογισμό, εδώ και στον Ουρανό). 5) Έχιδνα, χολή φιδιού και σκουλήκια, που μας δηλητηριάζουν μέρα - νύχτα και καταρακώνουν ψυχικά και σωματικά...
Ο θυμώδης πίπτει - λέει το χρυσό στόμα - με το θυμό του, από το ύψος που είχε, ένεκα της πρώην πραότητας και επιείκειας γι΄ αυτό και καλά πράγματα να λέει ως Παιδαγωγός (γονέας - δάσκαλος - καθηγητής) δεν γίνεται πιστευτός λόγω «θυμού και κραυγής» (κατά τον Απ. Παύλο).
Μη ξεχνάμε το : «στόμα Χριστού, Παύλος ... Στόμα δε Παύλου, Χρυσόστομος».
Ο θυμός - συνεχίζει - αλλοιώνει την κρίση μας, γιατί όταν είμαστε θυμωμένοι, δεν θα μπορέσουμε ποτέ, ούτε να πούμε, ούτε να ακούσουμε κάτι το σωστό (από το μαθητή μας, το παιδί μας).
«Μέγας διδάσκαλος η αγάπη» (Ι. Χρυσόστομος)
Αυτή «σαν σύνδεσμος τελειότητος» λύει όλα τα προβλήματα. Ο Μ. Παιδαγωγός ΠΕΣΤΑΛΟΤΣΙ, ο οποίος ρούφηξε και βίωσε κυριολεκτικά τη διδασκαλία του Χρυσοστόμου, έγραψε: «Τα έδωσα όλα για το παιδί δεν κράτησα τίποτε για τον εαυτό μου». (Αυτά τα λόγια γράφτηκαν πάνω στον τάφο του).
Γονιός - δάσκαλος - καθηγητής, που δεν συμπεριφέρεται - στο παιδί του, στο μαθητή του - με «ανυπόκριτη» αγάπη, θα κυριευθεί από άδικο θυμό, θα μπλεχτεί - άθελά του ίσως - στο δίχτυ «του σαρκασμού και ειρωνείας» για να μείνει τελικά στιγματισμένος στη συνείδηση των παιδιών με τη λέξη: «Ο αποτυχημένος», (όσο καλός κι αν είναι σαν επιστήμονας). Ο άνθρωπος διψάει για το «ευ ζην», «ουκ επ΄ άρτω μόνον ζήσεται...».
«Ο λόγος σου με χόρτασε και το ψωμί σου φάτο».
Η νεότητα, λέει ο Ι. Χρυσόστομος, θέλει πολλή προσοχή, ετοιμότητα, επιείκεια, πραότητα και «ανυπόκριτη» αγάπη, γιατί έχει το «ευόλισθον και εύψυχον», (δηλ. γλιστρά εύκολα στο κακό, αλλά τόλμη και ανδρεία, γενναιοψυχία στις αξίες: αγάπη, ισότητα, δικαιοσύνη).
Η σύγχρονη Παιδαγωγική διδάσκει πως οι νεαροί - έφηβοι, με δυσκολία δέχονται ακόμη και δίκαιες παρατηρήσεις. Πολύ περισσότερο αντιδρούν και μάλιστα με βιαιότητα όταν έχουν το συναίσθημα ότι αδικούνται.
«Εγώ είμαι αυτός ο έφηβος των 17 χρόνων με το ανήσυχο πνεύμα και το άγχος» (από ανώνυμη έκθεση μαθητή μου : Βασ. Χαρώνης - Τ. Επόπτης Μ. - Εκπ/σεως).
Εάν ημείς οι εκπαιδευτικοί - θεληματικά ή άθελά μας - εκτρέφουμε τη βιαιότητα της σπουδάζουσας νεολαίας, τότε «φοβού τους μαθητές και δώρα φέροντας» (κατά το φοβού τους Δαναούς...).
Να στρέψουμε τον «έμφυτο» θυμό τους και θυμό μας (βλπ. θυμοειδές - Πλάτων) προς ευσεβείς λογισμούς, ώστε να σκέπτονται, να πράττουν και ζουν, πάντοτε: «σωφρόνως, δικαίως και ευσεβώς» αν θέλουμε τα παιδιά μας να είναι η Χρυσή Ελπίδα του μέλλοντος της ένδοξης Ιστορίας του Έθνους μας.
«Οργίζεσθε και μη αμαρτάνετε» (Ψαλμ. 4,5) (μόνον, όταν καταπατούνται - υβρίζονται τα δικαιώματα του Θεού και των συνανθρώπων μας).
Ο Δαυίδ δεν σκότωσε (στη σπηλιά) τον Σαούλ, (λέει ο Ι. Χρυσ.). Με κυβερνήτη τον ευσεβή λογισμό (αγαθή σκέψη - επιθυμία) αναχαίτισε το θυμό του, ακριβώς σαν κάποιο ανυπότακτο και μανιασμένο άλογο. «Μη νικώ υπό του κακού, αλλά νίκα εν τω αγαθώ το κακόν» (Ρωμ. 12, 21).
«Οι πατέρες (γονείς) μη παροργίζετε τα τέκνα υμών, αλλ΄ εκτρέφετε αυτά εν Παιδεία και νουθεσία Κυρίου» (Εφες. 6, 4) «Μηδέποτε κόρην υβρίζων αισχρόν ρήμα (λόγο) εκβάλης» (Ι. Χρυσ.)
Δύσκολο πράγμα η αγωγή: «Τέχνη τεχνών και επιστήμη επιστημών».
«Τι γαρ ίσον του ρυθμίσαι ψυχήν και διαπλάσαι νέου διάνοιαν; της τέχνης ταύτης ουκ έστι άλλη μείζων» (Ι. Χρυσ).
Τέχνη μεγάλη και ευλογημένη!
